داعش، موجودی پیچیده و ابزاری خطرناک

شاید چند سال پیش که اعتراضات در سوریه درحال تبدیل شدن به درگیری های مسلحانه بود، کسی باور نمی کرد یک گروهک کوچک نظامی با عقاید سیاه افراطی، امروز برای خود صاحب جغرافیای منطقه ای باشد.

امروز گروه داعش توانسته است با گسترش سیطره خود بر خاک سوریه بیش از 95 هزار کیلومتر مربع از خاک این کشور را تصرف کند. به لحاظ آماری با توجه به کل مساحت 185 هزار کیلومتر مربعی این کشور، در حال حاضر این جریان تروریستی نیمی از یک کشور(سوریه) را تحت تسلط خود دارد و دیگر نمی توان آن را گروهکی ناتوان دانست!! ضمن اینکه داعش یک سوم خاک عراق را نیز تصرف کرده است و تمامی نقاط مرزی این کشور با سوریه را تحت کنترل خود درآورده است.

این تغییرات جغرافیایی درحال ایجاد یک بافت سیاه و خطرناک در منطقه خاورمیانه گردیده که به شدت استعداد رشد و گسترش دارد. شاید به زعم برخی تحولات موجود و پیشروی های داعش در سوریه و عراق به سبب بی کفایتی وضعف نیروهای نظامی و ارتش بوده باشد. اما واقعیت این است که داعش بایک استراتژی هدفمند از سوی حامیانش به دنبال اهداف بسیاری در منطقه می باشد. باید این سوال را از خود پرسید که چرا ائتلاف نظامی آمریکا و متحدانش با پیشرفته ترین سلاح ها و دارا بودن مزیت جنگ هوایی، قادر به نابودی داعش نیستند؟!. چرا لشکرها و تیپ های زرهی ارتش در مقابل چند هزار نفر از افراط گرایان داعشی قادر به قدرت نمایی نیستند؟! جواب تمام این سوالات را می توان در ارتقای توان مالی و نظامی این جریان از سوی کشورهای حامی آن دانست.

امروز باید محورها و نحوه عملکرد داعش را درکنار یکدیگر چید تا مشخص شود چه هدفی می تواند در بلند مدت از سوی حامیان آنها دنبال و محقق گردد. امروز داعش در قلب خاورمیانه همچون غده ای سرطانی درحال رشد است و از مرکز درحال تزلزل کشورهای اسلامی است که محور ارتباطشان با ایران غیر قابل چشم پوشی می باشد. پیچیدگی مسئله داعش به حدی است که نمی توان آن را صرفاً تهدیدی برای ایران دانست، چرا که امکان هر سناریوی دیگری برای تغییرات منطقه ای توسط این ابزار خطرناک وجود دارد، تاحدی که نمی توان حاشیه امنی برای حامیان آن نیز متصور بود!.

اما درحال حاضر با توجه اهمیت پرونده هسته ای ایران و حساسیت تحولات منطقه ای برای کشورمان باید بیش از گذشته سیاست خارجی خود را در قبال داعش و حامیانش هوشمندانه به اجرا بگذاریم.

شاید در ظاهر امر این طور تصور شود که امروز طرف آمریکایی برای توافق هسته ای بسیار مشتاق باشد و حتی اوباما این توافق را به انگیزه های شخصی خود متصل کند، اما واقعیت این است که گرفتن امتیازات مختلف هسته ای و منطقه ای از ایران، یکی از مهمترین اهدافی است که از طریق ابزار داعش می توان وصول شود.

امروز مذاکرات هسته ای به سمت طولانی و فرسایشی شدن از سوی طرف غربی پیش می رود، و در سمتی دیگر شاهد پیشروی های داعش به واسطه کمک های مالی، نظامی و اطلاعاتی در عراق و سوریه هستیم که به لحاظ استراتژیک خطری برای ایران و نفوذ منطقه ایش محسوب می شود. از یکسو مذاکرات درحال کند شدن می باشد و سوی دیگر سرعت قدرت گیری داعش افزایش پیدا می کند. لذا این موضوع می توان ابزار فشاری بر ایران در پذیرش برخی خواسته های زیاده طلبانه غرب باشد. اگرچه سیستم یکپارچه امنیتی و نظامی ما دارای آمادگی مناسبی می باشد، اما نزدیک شدن و گسترده شدن جبهه های جنگ در مناطق تحت نفوذ ایران و حتی مرزهای کشورمان، بسیار خطرناک می باشد.

امروز لابی های عبری و عربی از جمله مخالفان اصلی هسته ای شدن ایران و نفوذش در کشورهای منطقه می باشند، لذا ابزار داعش کارامدترین و خطرناک ترین گزینه ها در مقابل با کشورمان می باشد که از یکسو با شکست مذاکرات و حفظ ساختار تحریم ها وضعیت داخلی ایران را با مشکل مواجه کنند و از سوی دیگر با هزینه آفرینی برای ایران در عراق، سوریه، لبنان، یمن، و مشغول کردن ما درجبهه های مختلف از تمرکز قدرت و نفوذ کشورمان بکاهند. برکسی پوشیده نیست که کمک های ضروری نظامی و مالی ما برای حمایت از این کشورها درمقابل تروریست ها، هزینه های بسیاری را برکشور وارد ساخته است. اما باید به گونه ای عمل کرد که ناخواسته در نقشه بازی دشمنان قرار نگیریم.

اگر امروز ما به طور غیر مستقیم در جبهه های جنگ در منطقه درگیر هستیم، اما به نظر می رسد دشمن خواسته ای فراتر از این موضوع دارد و به دنبال درگیر کردن مستقیم ایران دریکی از حوزه های جنگ منطقه ای می باشد. هرچند ناامنی ایران به منزله ناامنی تمام منطقه محسوب می شود، اما باید طوری عمل کرد که اجازه نداد تا مسائلی همچون پرونده هسته ای کشورمان به طور پنهانی با مسئله ناامنی های منطقه ای گره زده شود و موجب امتیاز گیری و فشار بر ایران گردد.

مطمئنا حل شدن هرچه سریعتر مذاکرات هسته ای قدرت و توان بیشتری به ایران برای حضور و نفوذ منطقه ای خواهد داد و بخش اعظمی از کارشکنی های همسایگان و لابی های یهود خنثی خواهد شد. شاید سیاه نمایی تلقی گردد، اما نمی توان انتظار داشت که این دو مقوله(مسئله هسته ای و داعش) به راحتی قابل حل باشد و کشورمان از ترکش های آن ضربه نبیند.