کد خبر: ۱۰۲۹۲۹
تاریخ انتشار: ۱۵:۳۶ - ۲۱ فروردين ۱۳۸۹
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از تدبیر این وزارتخانه برای کاهش جمعیت تهران با توجه به زلزله احتمالی در این شهر خبر داده است در حالی که نماینده شهردار تهران نیز هفته گذشته از مصوبه انتقال دانشگاههای تهران به خارح از شهر خبر داد و از عدم اجرای آن انتقاد کرد.

به گزارش خبرنگار مهر، محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری هفته گذشته با حضور در اردوگاه اسکان اضطراری بشارت به زلزله ای که هر روز احتمال روی دادن آن در تهران وجود دارد اشاره کرد و از مردم تهران تهران خواست با توجه به اینکه بر اساس بررسی های انجام شده تهران در معرض زلزله قرار دارد نسبت به زندگی در سایر نقاط کشور در صورت فراهم بودن شرایط فکر کنند.
وی همچنین ادامه داد: دولت امکانات و تسهیلات لازم را برای کارمندانی که بخواهند از تهران انتقال پیدا کنند فراهم خواهد کرد.
رئیس جمهور گفت: حدود 13 میلیون و 700 هزار نفر در استان تهران زندگی می کنند و باید آمادگی داشت که اگر حادثه ای در تهران اتفاق بیافتد تصویر بعد از حادثه چگونه خواهد بود از این رو باید موضوع زلزله را بسیار جدی گرفت و به صورت مداوم مانورهای نزدیک به واقع و بسیار جدی و عملیاتی در بخش های گوناگون انجام شود تا میزان آمادگی هر چه بیشتر افزایش یابد.
محمود احمدی رئیس جمهور گفت: باید فرض را بر این گذاشت که هر لحظه امکان وقوع زلزله وجود دارد و در چنین صورتی تحرک خوبی برای مقابله با حوادث ایجاد خواهد شد.

پس از اینکه صحبتهای رئیس جمهور بازتاب قابل توجهی در رسانه های کشور همراه شد وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در سفر استانی به آذربایجان غربی و در جمع اعضای هیئت علمی دانشگاههای آذربایجان غربی خبر از تغییراتی در سطح تهران داد که در آن بر زلزله تهران و کاهش جمعیت این شهر تاکید شده است.

وزیر علوم در حالی از طرح وزارت علوم برای کاهش جمعیت تهران خبر می دهد که به نظر می رسد دولت برنامه ای ویژه ای برای زلزله احتمالی در تهران دارد.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در دانشگاه ارومیه گفت: با توجه به جدی بودن خطر زلزله در تهران، وزارت علوم در راستای برنامه های دولت تدابیر دیگری نیز برای کاهش جمعیت تهران اندیشیده است که جزئیات آن را به موقع اعلام خواهیم کرد.

کامران دانشجو که در سفر به استان آذربایجان غربی جزئیات طرح خود برای کاهش جمعیت تهران را تشریح نکرد، بر تقویت بومی گزینی در دانشگاهها، کاهش پذیرش دانشجویان کارشناسی در دانشگاههای بزرگ کشور که شامل دانشگاههای تهران هم می شود، اعمال سیاستهای تشویقی برای استادان مناطق محروم کشور، افزایش حقوق دریافتی اعضای هیئت علمی شاغل در دانشگاههای دور از مرکز نسبت به استادان دانشگاههای برخوردار و ... تاکید کرد که هر یک از این موارد می تواند در کاهش جمعیت دانشجویی دانشگاههای تهران نیز موثر باشد.

سید موسی پورموسوی عضو هیئت علمی دانشگاه که دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، ریاست مرکز مطالعات جغرافیا و GIS، سرپرستی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران و ریاست کمیته مطالعات راهبردی برنامه ریزی شهری و منطقه ای را در سوابق علمی و اجرایی خود دارد و نماینده تام الاختیار محمد باقر قالیباف شهردار تهران نیز چندی پیش در گفتگو با مهر به تشریح سابقه موضوع ساماندهی دانشگاههای سطح شهر تهران و اجرایی نشدن مصوباتی در این باره که سالهاست مسکوت مانده است پرداخت.

نماینده تام الاختیار شهردار تهران ضرورت اجرایی شدن مصوبه انتقال برخی مراکز دانشگاهی سطح شهر تهران بخصوص از نواحی مرکزی شهر به مناطق پیرامونی شهر را با ارائه آمار و ترسیم تصویری از ترددهایی که با هدف آموزش عالی در سطح شهر تهران صورت می پذیرد یادآور شد.

پورموسی به مهر گفت: ساماندهی اماکن دانشگاهی سطح شهر تهران در سه مقطع دنبال شده است. ساماندهی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی تهران بیش از یک دهه است که مورد توجه و اهتمام مسئولان نظام واقع شده است. مقطع اول مربوط به سالهای بعد از جنگ تحمیلی یعنی سالهای بعد از 1371 است که برای اولین بار به همراه موضوع حساس انتقال پایتخت از تهران، موضوع ساماندهی مراکز دانشگاهی سطح شهر تهران به طور جد مورد توجه مسئولان جمهوری اسلامی واقع شد.

وی ادامه داد: مرحله دوم به سالهای پایانی دولت هشتم برمی گردد که به طور جد این موضوع یک بار دیگر در نظام مورد توجه قرار گرفت. البته این بحث بر اساس رویکردی علمی و فرهنگی مورد توجه قرار گرفت و در زمان دولت نهم نیز این بحث دنبال شد. در دولت دهم نیز این توجه در حال پیگیری است. البته اتفاقاتی در شهر تهران افتاده که نگرش مجدد به موضوع البته با رویکردی منطقی درباره ساماندهی مراکز دانشگاهی مد نظر قرار گرفته است.

پورموسی اضافه کرد: ساماندهی مراکز دانشگاهی سطح شهر تهران در مجمع تشخیص مصلحت نظام، دولت و مجلس شورای اسلامی و هم در سطح استانداری و شهرداری مورد توجه قرار گرفته و استانداری نسبت به ساماندهی مراکز دانشگاهی در تهران بزرگ هم حساسیت و هم مسئولیت دارد. شهرداری تهران و روسای دانشگاهها نیز نسبت به ساماندهی دانشگاههای تهران حساسیت ویژه ای دارند.

وی ادامه می دهد: مصوبه های روشن و قابل اعتنایی هم در دولت و هم در شورای عالی امنیت ملی و هم در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نسبت به وضعیت دانشگاههای تهران وجود دارد. مصوبه ای مبنی بر خروج برخی از مراکز دانشگاهی از سطح شهر تهران به ویژه از مرکز شهر تهران به نواحی پیرامونی وجود دارد اما هنوز اجرایی نشده است. سئوال اینجاست که چرا طرحهای مناسب و شایسته ای که در سطح شهر تهران وجود دارد اجرایی نشده است. چرا این تصمیمات درست که به ساماندهی وضعیت شهر تهران نیز می انجامد عملیاتی نشده است. طبیعی است که موانع ساختاری، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی منجر شده که این امر هنوز محقق نشود اما نظام مصمم است این امر را محقق کند.

نماینده تام الاختیار محمد باقر قالیباف شهردار تهران درباره علت محقق نشدن مصوبات و برنامه های موجود درباره ساماندهی مراکز دانشگاهی سطح شهر تهران به مهر گفت: بخشی به عدم هماهنگی بین نهادهای دست اندر کار در سطح شهر تهران برمی گردد که به نظر می رسد معقولانه است که همه نهادهای درگیر با هماهنگی کامل با یکدیگر کار را دنبال کنند. تردیدی نیست که در روالی عقلانی می توان با مشارکت، تشریک مساعی، همدلی و مساعدت به حل مشکلات پرداخت.

وی در واکنش به موضوع توسعه برخی دانشگاهها در مناطق مرکزی شهر تهران گفت: حدود 9 سال پیش طرحی بوده که به تدریج دانشگاه تهران خارج شود و جای خود را در حوالی چیتگر پیدا کند و در چیتگر یک مرکز آموزش عالی داشته باشیم که هم به جهت سرویس دهی خدمات مناسبی را ارائه دهد و هم اینکه یک فضای بازی باشد که دانشگاه بتواند با فراغ بال فعالیت خود را انجام دهد اما یکباره طرح توسعه دانشگاه تهران در چارچوب توسعه پردیس مرکزی این دانشگاه مورد توجه قرار گرفت.

پورموسی درباره استدلالهای موجود برای خروج دانشگاهها از تهران گفت: حدود 40 درصد دانشجویان دانشگاههای کشور در تهران حضور دارند و از مجموعه دانشگاههای کشور قوی ترین دانشگاهها علی القاعده در تهران قرار گرفته اند. طبیعتا اداره امور مراکزی که به دانشگاههای تهران معروف هستند کاری سنگین و حجیم است و مدیریتی هوشمند و دقیق نیاز دارد تا این مراکز را هدایت، ساماندهی و کنترل کند و سرویس های مناسب در شان دانشگاههای کشور را ارائه کند.

پورموسی ادامه داد: مجموعه دانشگاههای سطح شهر تهران مجموعه وسیعی هستند که امکان بالندگی علمی کشور را فراهم می کنند اما وقتی از سوی شهرداری تهران به این مسئله نگاه می کنیم وجود مراکز علمی را برای شهر تهران هم فرصت می دانیم و هم تهدید. از این حیث فرصت تلقی می کنیم که به توسعه فرهنگ عمومی و توسعه آموزش کشور کمک می کنند و از طرفی نیز حضور قشر فرهیخته در شهر تهران مایه مباهات شهرداری تهران خواهد بود. همچنین مراکز علمی و دانشگاهی خاصه دانشجویان و اساتیدی که در این دانشگاهها مشغول فعالیت هستند جزو سرمایه های اجتماعی و ملی محسوب می شوند.

وی ادامه داد: تهدید تلقی می شوند به این جهت که مسائل گوناگونی را برای شهر تهران از حیث خدمات رسانی ایجاد می کند. حضور نزدیک به 400 هزار دانشجو در شهر تهران از دانشگاههای دولتی و دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاهها و موسسات وابسته به مراکز اجرایی یعنی اینکه 400 هزار نفر جابجایی در سطح شهر تهران حاصل فعالیت مراکز آموزش عالی و پژوهشی در این شهر هستند که این بار سنگین ترافیک را برای شهر تهران ایجاد می کند.

نماینده شهردار تهران اضافه کرد: در سطح شهر تهران هنوز شبکه های حمل و نقل فعال و کارآمدی ایجاد نشده که خود در جای خودش مسائل گوناگونی دارد. این بخش از جمعیت فشار سنگینی را بر شهر تهران وارد می کند. در عین اینکه وجود چنین مراکزی موجب تجمیع نیروی انسانی از اقصی نقاط کشور در شهر تهران می شود و مسائل اجتماعی گوناگونی را برای شهر تهران ایجاد می کند. با عنایت به اینکه شهرداری تهران با رویکرد فرهنگی اجتماعی سعی در آمایش فرهنگی اجتماعی شهر تهران دارد لذا به عنوان ضعف موجود در سطح شهر تهران باید به حضور دانشگاههای تهران عنایت داشته باشیم.

وی تاکید کرد: از حیث حمل و نقل شهری، اجتماعی و اقتصادی و بخصوص مسائلی که بعضا منجر به آسیب های اجتماعی در سطح شهر تهران می شود لزوم ساماندهی مراکز دانشگاهی سطح شهر تهران قابل طرح است.

پورموسی افزود: غالب مراکز دانشگاهی در سطح شهر تهران در محدود طرح ترافیکی واقع شده اند. حجم عظیمی از تردد و جابجایی به واسطه وجود مراکز آموزشی اعم از مراکز آموزش عالی و مراکز کمک آموزشی در پیرامون فضایی است که از آن تحت عنوان فضای طرح ترافیک نام می بریم. موج عظیمی از نیروی انسانی هر روز صبح از اطراف شهر تهران و حتی از خارج شهر به سمت مرکز شهر هدایت می شوند و طبیعی است که بار ترافیکی ناشی از این هجوم شهر را دچار آزردگی می کند. اگر چنین حالتی را بخواهیم تصور کنیم و حتی انیمیشن آن را تهیه کنیم به این نتیجه می رسیم که برای وضعیت دانشگاههای تهران باید فکری کرد.

وی ادامه داد: ترددی که روزانه در مرکز شهر تهران انجام می شود بالغ بر 3 میلیون مورد است. اگر یک پنجم این میزان را با هدف آموزشی نام ببریم، جا دارد که برای این یک پنجم از یک موضع حساس و شکننده ای که حتی در برخی اوقات تهران را با اختلال در ارائه خدمات مواجه می کند چاره ای بیاندیشیم. اگر این چاره جویی را مد نظر قرار دهیم لزوم ساماندهی محرز می شود.

نماینده شهردار تهران اضافه کرد: اگر دولت اختیاراتی را به شهرداری تهران واگذار کند مسلما شهرداری تهران طرح عملیاتی خود را برای سامادهی مراکز دانشگاهی ارائه خواهد کرد. همانطور که پیش از این نیز شهردار تهران در دیدار با روسای دانشگاههای تهران اعلام کرد که شهرداری تهران آمادگی کامل برای ارائه طرح ساماندهی مراکز آموزش عالی دارد. قطعا در صورتی که دولت محترم در این چارچوب بخواهد نهاد مشترکی را با شهرداری تهران ایجاد کند که به ساماندهی مطلوب مراکز آموزش عالی بیانجامد مسلما شهرداری تهران استقبال خواهد کرد.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا دولت تا کنون درباره ساماندهی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی سطح شهر تهران با شهرداری تهران رایزنی نکرده است به مهر گفت: هنوز اقدامات عملیاتی انجام نگرفته، اما شهرداری تهران این آمادگی را دارد. آگاهی کافی دارم که در دولت هم چنین ایده ای وجود دارد که با مشارکت با شهرداری تهران می توانند به ساماندهی مناسب فضاهای آموزش عالی برسند. شهرداری تهران به تنهایی قادر به ارائه خدمات در شان شهروندان نیست و دولت نیز به تنهایی قادر نخواهد بود خدمات مناسب در چارچوب وظایف خود را به شهروندان ارائه کند. ارائه خدمات مناسب مستلزم همکاری متقابل است. این همکاری متقابل به درک متقابل و ایجاد فضایی آرام و مناسب می انجامد و در فضایی آرام و مناسب است که می توانیم بهتر به مردم خدمت کنیم.

پورموسی ادامه داد: تجربه های مفید دنیا در کشورهای اروپایی، ایالات متحده آمریکا و حتی در کشورهای همجوار ایران نظیر ترکیه و پاکستان برای آمایش مراکز آموزشی در سطح آموزش عالی اقدامات بسیار خوبی صورت گرفته که به نظر می رسد در بازدهی آموزش عالی هم تاثیرات بسیار مثبتی داشته است. اگر بخواهیم از تجربیات دیگران به صورت بومی شده بهره بگیریم، به ما دیکته می کند که باید حتما وضعیت دانشگاههای تهران را ساماندهی کنیم.

وی گفت: بیش از 20 آیتم به عنوان شاخص های قابل ملاحظه انتقال مراکز آموزش عالی سطح شهر تهران به پیرامون مورد توجه قرار دارند و می توان مطالعه جامعی بر روی آنها انجام داد. البته یک مطالعه پایه ای قبلا انجام گرفته و بر اساس آن مطالعه بود که هم در شورای عالی امنیت ملی و هم در دولت مصوباتی بوجود آمد که البته هنوز اجرایی نشده است.

پورموسی افزود: ساماندهی الزاما به معنای خروج دانشگاهها از سطح شهر تهران به نواحی پیرامونی نیست بلکه گزینه های متفاوتی وجود دارد. اگر منظور از ساماندهی دانشگاههای تهران صرفا انتقال دانشگاهها به نواحی اطراف تهران اعم از کرج، مامازن، دماوند و ... باشد به دلیل اینکه این نواحی زیرساخت های لازم برای سرویس و ارائه خدمات به مراکز دانشگاهی فراهم نشده است این انتقال خودش منجر به آسیب های ثانویه می شود. بنابراین اگر از ساماندهی صحبت می کنیم منظور ایجاد فضایی مناسب است که در یک دوره زمانی حداقل ده ساله مراکز آموزش عالی را از سطح شهر تهران به تدریج به محیط های پیرامونی، ابتدا در حاشیه شهر تهران و سپس به سکونتگاههای جمعیتی که حدود 51 نقطه شهر تهران را شامل می شود منتقل کنیم.

وی اضافه کرد: یکی از گزینه ها این است که دوره های تحصیلات تکمیلی را در سطح شهر تهران داشته باشیم و دوره های کاردانی و کارشناسی را به خارج از شهر تهران منتقل کنیم که این شدنی است. فرض کنید یک شهر دانشگاهی در اطراف تهران داشته باشیم. شهری را بنام پردیس آب انجیرک در شرق تهران ایجاد کرده ایم که بین تهران و بومهن واقع شده است. درست در سد جاجرود با یک فضای شهری نوسازی مواجه می شوید که این شهر جدید بنام پردیس آب انجیرک است.

نماینده قالیباف در ادامه افزود: تصور کنید که چه اشکال دارد اگر یک شهر کاملا دانشگاهی که همه زیرساخت هایش فراهم شده باشد اطراف تهران داشته باشیم، سابقه اش در دنیا هم وجود دارد. البته دوره های کاردانی و کارشناسی را در این شهر دانشگاهی دایر کنیم و تحصیلات تکمیلی را که از نظر حجمی که نسبت به دوره کارشناسی حدود 3 درصد کل مجموعه را شامل می شود در سطح شهر تهران نگه داریم و این بخاطر زیرساخت های پیشرفته و کارگاهها و آزمایشگاههای پیشرفته ای است که در سطح شهر تهران وجود دارد. بنابراین دوره های کارشناسی که به ابزار آنچنانی و پیشرفته و مدرن کمتر نیاز دارند می توانند به تدریج از سطح شهر تهران خارج شده و دوره های تحصیلات تکمیلی اعم از کارشناسی ارشد و دکتری که به تجهیزات بیشتری نیاز دارند همچنان در سطح شهر تهران باقی بمانند.

وی گفت: امروز متاسفانه به دلیل عدم آمایش منطقی مراکز آموزش عالی در سطح شهر تهران از خردترین نهاد آموزش عالی تا بزرگترین نهاد آموزش عالی در سطح شهر تهران حضور دارند و این به معنای عدم برنامه ریزی، مدیریت و هدایت و سیاستگذاری معقول و منطقی برای ارائه خدمات آموزش عالی در سطح شهر تهران است. اگر این را مد نظر قرار دهیم و مشکلاتی که مراکز آموزش عالی با حجم بالای دانشجویان کاردانی و کارشناسی بر گرده شهر ایجاد می کند را نیز در نظر بگیریم به ما دیکته می کند که ساماندهی دانشگاههای تهران را در یک دوره زمانی مشخص دنبال کنیم.

پورموسی افزود: بخش دیگری از ساماندهی که مورد توجه قرار می گیرد بحث جایابی مراکز آموزش عالی در سطح مناطق 22 گانه تهران است. به عنوان مثال در منطقه 22 زمین و فضای باز بسیاری داریم. مجموعه منطقه 22 که از دره کن یعنی از غرب منطقه 22 شروع می شود و تا گرمدره در محدوده بین کرج و تهران را شامل می شود تمام این منطقه مستعد گسترش آموزش عالی است که البته یکی از گزینه هایی که بنا بود دانشگاه تهران به حوالی پارک چیتگر منتقل شود اما یکباره با طرح جامع پردیس دانشگاه تهران در انقلاب مواجه شدیم.

وی ادامه داد: در 4 سال گذشته شهرداری تهران اعلام آمادگی کرده که هر امکاناتی را در اختیار دانشگاه تهران قرار دهد و البته بر اساس مصوبات دولت در آینده نیز کمک هایی در حیطه وظایف و اختیاراتش خواهد کرد. دانشگاههای دیگر مانند دانشگاه صنعتی شریف و امیرکبیر که یا در محدوده طرح ترافیکی و یا در حوالی محدوده طرح ترافیکی قرار دارند نیز شامل این توجه می شوند.
نماینده شهردار تهران افزود: البته نمی توانیم نسخه واحد برای همه دانشگاههای تهران بپیچیم. یعنی درباره ساماندهی دانشگاههای صنعتی ، دانشگاههای جامع مستقر در سطح شهر تهران مانند دانشگاههای تهران و شهید بهشتی نمی توانیم به یک شکل عمل کنیم. لذا برنامه ای که برای دانشگاه جامع و یا دانشگاه صنعتی داریم و یا دانشگاه هنر داریم مسلما متفاوت خواهد بود و باید یک بار به صورت کلی این مبحث را مورد توجه قرار دهیم و یک بار دیگر پردیس به پردیس نسبت به دانشگاهها نظر دهیم و برای هر کدام برنامه خاص خود را بچینیم.

به گزارش مهر، طرح و مصوبه ای که نماینده شهردار تهران بر آن تاکید کرده است یک گمانه زنی برای تدبیر وزیر علوم جهت کاهش جمعیت تهران است اما به نظر می رسد این طرح نیز روی میز وزارت علوم قرار دارد هر چند امکان دارد تدبیر وزارت علوم چیزی جز انتقال دانشگاههای تهران از پایتخت باشد.
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
طراحی و تولید: "ایران سامانه"