دوبرابرشدن ابتلا به ایدزباتماس جنسی

فرایند رشد آمار آلودگی از طریق روابط جنسی تحلیل‌های زیادی را می‌طلبد تا بفهمیم واقعا چه اتفاقی افتاده كه جامعه‌ای با مشخصه‌های شرعی و اخلاقی ما دچار چنین مشكلی شده است؟

به نوشته همشهری جوان؛ فرار نكنید، واقعیتی است كه هست. خطر تا بیخ گوشمان آمده. حلقه روبان قرمز هر روز دارد تنگ‌تر می‌شود. «ایدز» بیمار خودش را انتخاب نمی‌كند. راه‌های انتقال این مریضی كوفتی هنوز همان راه‌هاست كه این چندساله روی در و دیوارها دیده‌ و بروشورهایش را در جاهای مختلف گرفته‌ایم و به خودمان زحمت نداده‌ایم تا یك نگاه سطحی به آنها بیندازیم.

اما قیل و قال‌های جدید سر این است كه آمارهای تازه نشان می‌دهد كه اگر قبلا معتادان تزریقی با اقتدار در رتبه اول مبتلایان بودند و برای خودشان رقیبی نمی‌دیدند، حالا باكنترل انتقال از طریق تزریق و سرنگ، به عنوان دلیل دوم دارد خود نمایی می‌كند. اینها را از آمارهایی كه هفته پیش وزارت بهداشت منتشر كرده، می‌توان فهمید.

ایدز از آن دسته بیماری‌هایی است كه هر كسی نمی‌رود مستقیم در چشم دكتر نگاه كند و بگوید «آقای دكتر، ایدز دارم!» دلیل هم دارد.یكی اینكه فردی كه ویروس اچ‌آی‌وی (‌HIV) به بدنش وارد شده خیلی زود متوجه قضیه نمی‌شود و دو هفته تا شش ماهی طول می‌كشد. در این دوره كه به آن «دوره پنجره» (window period)می‌گویند، شخص آلوده است و می‌تواند دیگران را نیز آلوده كند ولی ممكن است هیچ یك از علائم بالینی و آزمایشگاهی متداول را در خود بروز ندهد.

علت بعدی هم این است كه حتی اگر فرد یك بوهایی هم برده و شستش از چیزهایی خبردار شده باشد باز هم احتمالا به خاطر منشا به وجودآورنده مریضی خیلی راغب نیست تا این راز را حتی پیش آقای دكتر هم برملا كند؛ حداقل تا وقتی كه قضیه حاد نشده باشد...

با این حال اداره سلامت نوجوانان، جوانان و مدارس وزارت بهداشت اعلام كرد مطالعات سال 88 نشان می‌دهد در مجموع 20 هزار و 975 مورد آلودگی به ویروس ایدز در كشور ثبت شده كه 76 درصد از این آلودگی در گروه سنی 15 تا 44 سال اتفاق افتاده است. اما در آمار جدیدتری كه از طریق دانشگاه‌های علوم پزشكی سراسر كشور جمع آوری شده، تا اول تیرماه 89 مجموعا 21 هزار و 435 نفر مبتلا به ایدز در كشور شناسایی شده‌اند كه 6/92 درصد آنان را مردان و 4/7 درصد را زنان تشكیل می‌دهند. این یعنی در سه ماه اول امسال 460 مورد جدید ابتلا به این بیماری شناسایی شده كه به معنای پنج مورد ابتلا به آلودگی در روز است.

خود وزارت بهداشت هم معتقد است كه این اعداد و ارقام خیلی بیشتر از این حرف‌هاست. دكتر محمدمهدی گویا ـ‌ رئیس مركز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت ـ‌ با اشاره به افزایش موارد ابتلا به عفونت ایدز در منطقه مدیترانه شرقی كه شامل ایران نیز می‌شود، می‌گوید: «برآورد می‌شود 80 هزار نفر آلوده به ویروس ایدز در كشور وجود داشته باشند.» این یعنی یك اختلاف 60 هزارتایی با آمار رسمی. در این بین دكتر حمیدرضا شاعری، رئیس انجمن ایدز ایران هم معتقد است كه آمار وزارت بهداشت درمورد ایدز مربوط به مبتلایان به این بیماری از سال 65 تاكنون است و به هیچ دردی نمی‌خورد. در واقع ارائه نشدن آمار به‌روز كه نشان‌دهنده وضعیت كنونی ابتلا به ایدز در ایران باشد جای سوال است.


جنسی كه جور نیست!
«نشانگان نقص ایمنی اكتسابی» این ترجمه‌ای است كه از ایدز (AIDS) شده. ساده‌ترش همان نیست و نابود شدن تدریجی سیستم ایمنی بدن است كه انسان را در برابر بیماری‌های ریز و درشت محافظت می‌كند. ماجرای مبتلا شدن به این ویروس از 1960 شروع شد. قرار بود نخستین نمونه‌های واكسن خوراكی فلج اطفال تولید شود. به خاطر همین 400 شامپانزه را شكار كردند و همین شامپانزه‌های مبتلا به ایدز باعث بیماری یك میلیون كنگویی و روآندایی به این ویروس شدند. آفریقا بدبخت شد. كم‌كم هم این ویروس از راه‌های مختلف منتشر شد و دنیا را گرفت. حالا دیگر همه درگیر این بیماری شده‌اند.

در ایران هم براساس اعلام وزارت بهداشت، علل ابتلا به اچ‌آی‌وی در بین كل مواردی كه از سال 1365 تا حالا در كشور به ثبت رسیده‌اند به ترتیب تزریق با وسایل مشترك در مصرف‌كنندگان مواد (9/69 درصد)، رابطه جنسی (1/9 درصد)، دریافت خون و فراورده‌های خونی (1/1درصد) و انتقال از مادر به كودك (6/0 درصد) بوده است...

دكتر وحید دستجردی -وزیر بهداشت- در گفت‌وگو‌هایش از این مساله ابراز نگرانی كرده؛«زمانی نگران انتقال ایدز از طریق خون آلوده و اعتیاد تزریقی بودیم اما امروز رفتارهای پرخطر جنسی و روسپی‌ها موجب افزایش موارد ابتلا به HIV ایدز شده‌اند. متاسفانه جوانان و نوجوانان ما از آموزش كافی در زمینه رفتارهای جنسی برخوردار نیستند و این در حالی است كه روسپی‌ها در جامعه پراكنده‌اند و مسائل مربوط به رفتارهای پرخطر جنسی منجر به افزایش موارد ایدز در كشور می‌شود.» دكتر مینو محرز -رئیس مركز تحقیقات ایدز كشور- هم در خصوص افزایش موارد ایدز جنسی، بالا رفتن سن جوان‌ها را علت این مساله می‌داند؛ «وقتی سن ازدواج بالا می‌رود و از سوی دیگر آمار طلاق رو به افزایش است به طبع تماس جنسی محافظت نشده نیز افزایش یافته و درنتیجه شیوع موارد ابتلا به ایدز از طریق این شكل از تماس‌های جنسی شدت می‌یابد.»


این یك بمب ساعتی است!
این فرایند رشد آمار آلودگی از طریق روابط جنسی تحلیل‌های زیادی را می‌طلبد تا بفهمیم واقعا چه اتفاقی افتاده كه جامعه‌ای با مشخصه‌های شرعی و اخلاقی ما دچار چنین مشكلی شده است.

دكتر رضازاده - مسوول كنترل ایدز سازمان بهزیستی كه متخصص پزشكی اجتماعی هم است- حرف‌های شنیدنی زیادی برای روشن كردن قضیه دارد. رضازاده معتقد است كه ما از اول ماجرا اشتباه كردیم ... ادامه گزارش به توضیحات این مقام مسئول درباره سیر رشد ایدز در ایران اختصاص دارد.

دكتر رضازاده در جواب این سوال كه برای كنترل این تغییر الگوی ابتلا چه كار می‌شود كرد، می‌گوید:«باید كارشناس‌های علوم دینی، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و... هم نظر بدهند. به نظر من ما به فرهنگ‌سازی و واقع‌بینی نیاز داریم. روابط جنسی برخلاف اعتیاد جزء وجود آدم‌هاست؛ از طرفی جوان دوست دارد رفتار پرخطر را تجربه كند. این یك ادعا نیست، یك نظریه علمی است. یكی از این رفتارها هم جنسی است. ما باید واقعیت‌ها را بدانیم و قسمت‌های تاریك ماجرا به‌شان نشان بدهیم»...

آقای دكتر هشدار می‌دهد كه هرچه سریع‌تر باید این روند را كنترل كرد؛«هنوز كسانی كه به صورت حرفه‌ای درگیر روابط جنسی پرخطرند و ایدز دارند زیاد نیستند. اما زیاد شدن آنها رشد وحشتناكی را درست خواهد كرد. این را هم بدانید كه هزینه كنترل بیماری در مراحل اول هر ماه یك میلیون تومان و اگر مقاوم شود، 10 میلیون تومان است. این طور هم نیست كه فرد زود بمیرد. حتی ممكن است طول عمر طبیعی داشته باشد و در این مدت هر كسی را مبتلا كند. در واقع یك بمب ساعتی داریم در كنار آدم‌هایی كه به آن بی‌توجه‌اند. از طرفی هنوز راه عملیاتی كردن روش‌های كاهش آسیب در این زمینه از منظر دینی نامعلوم است. ما به عنوان متخصص نمی‌دانیم چطور توصیه كنیم و علمای دینی باید كمكمان كنند.»