فارابی رسم نخبه‌کشی را تغییر داد

فارس: مراسم آیین نکوداشت 5 استاد بازیگری سینما ایران و یاد مرحوم علی حاتمی شامگاه روز یکشنبه 11 اسفند با حضور جمعی زیادی از مدیران سینمایی، سینماگران و اهالی رسانه در سینما فرهنگ برگزار شد.

براساس این گزارش در شروع این مراسم محمدرضا جعفری‌جلوه مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در سخنانی گفت:‌به آیین سپاس از کسوت و مرام و هنرمندی پیر و جوان خوش‌ آمدید، آیین اساتید عرصه‌های برتر هنر، تئاتر و سینما.

وی افزود: 5 مرد راههای دور سالیان تجربه‌های سترگ، آقایان عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، محمدعلی کشاورز، علی نصیریان و داود رشیدی که علی‌رغم سختی‌های حضور به حداکثر مقدور اینجا در جمع ما حاضرند.

جعفری‌ جلوه خاطرنشان کرد: این محفل، محفل سپاس و افروختن چراغ راه است محفل دل سپرده به سینمای ملی، سینمای اصیل ایرانی، سینمای متعهد، سینمای شرقی، دینی و ایرانی، سینمای امید و امشب یادکردی نیز هست از او مردی چراغ راه مرحوم علی حاتمی که می‌گفت آیین چراغ خاموشی نیست. فروزنده‌‌ باشید در عرصه‌های فرهنگ هنر ایران عزیز اسلامی.

براساس این گزارش در ادامه این مراسم کلیپی بسیار زیبا درباره سینما و نگرش سینمایی علی حاتمی پخش شد که در آن منوچهر اسماعیلی، عزت‌الله انتظامی، داود رشیدی، ناصر طهماسب، محمود بصیری، اسماعیل شنگله، ارسلان کامکار، جلال‌الدین معیریان، امیرشهاب رضویان و علی نصیریان به صحبت درباره ویژگی‌های مرحوم علی حاتمی پرداختند.

در ادامه این مراسم نوبت به سخنرانی مسعود جعفری جوزانی درباره سعدی سینمای ایران رسید که این کارگردان سینما در سخنانی که رنگ و بوی گلایه‌آمیز نسبت به برخی مطالب منتشر شده در روزنامه‌ها داشت، گفت: امروز مطالبی را می‌خوانیم که خیلی درست نیست کدام بیراهه را رفته‌ایم و کدام پیچ را نپیچیده‌ایم که داریم به فلج فکری در سینما دچار می‌شویم رد شدیم و گل‌ها را ندیده‌ایم و به خارها فکر کردیم چه کسی است که بداند واقعاً کسی است و متکبر و مغرور نباشد. من وقتی به فیلم‌های علی حاتمی نگاه می‌کنم یاد عطاری می‌افتم البته عطاری زیاد داریم اما عطاری‌هایی شکر می‌فروشند. روزی یکی از این افراد خام‌دست می‌گفت فیلم‌های او کند هستند و چقدر شیر آب‌انبار و چلچراغ باید ببینیم از این حرف بغضم گرفت چرا این احمق‌ها نمی‌فهمند اینها بچه‌های ما هستند و اگر به بیراهه رفتند فرزندان ما هستند.

کارگردان شیر سنگی در ادامه تصریح کرد: سینما پدیده عصر مدرن است و نمی‌شود آن را تغییر داد اما تنها کسی که با علی حاتمی در جهان قابل مقایسه است کروساوا است. نه در سینماگران قبل و نه در سینماگران بعد از انقلاب کسی را ندیدم که اینقدر جرأت داشته باشد و تنها کسی که در سینمای جهان با او قابل مقایسه است کروساوا است که همانطور از آیین‌های ملی و مذهبی در ژاپن الهام می‌گیرد آنها را در فیلم‌هایش می‌بینیم و علی حاتمی نیز از خشم آیین‌هایی مثل نقالی، تعذیه، شاهنامه و آیین پهلوانی الگو می‌گیرد و این آیین‌ها را عمیقاً درک کرد و با جرأت از نشانه‌های ویژه این هنر مدرن استفاده می‌کند.

جوزانی خاطرنشان کرد:‌ حاتمی لنزش را انتخاب می‌کند اما یک اتفاق دیگری در می‌اندازد ریز محتوا آشنای ایرانی است و در اصول ایرانی دیده می‌شود با یک عکس علی حاتمی می‌توانید به ایرانی بودن آن اغراق کنید از چیزهایی در جامعه ایرانی استفاده کرد و این نشانه‌ها را به روز کرده است.

این کارگردان سینما ادامه داد: من در حال دیپلم گرفتن بودم که حسن کچل را دیدم و سر شوق آمدم و فیلم علی حاتمی گرما در وجود من آورده بود این روزها حرف‌های عجیبی در روزنامه می‌خوانیم که مرسوم شده است خالق یک اثر را جدا از هموطنانش ببینند اما مگر چنین چیزی می‌شود اگر بخواهیم هر اثر هنری را با دقت ببینیم از گفتمان جامعه و زیبایی‌شناختی‌های درون جامعه و آرزوهای سیاسی و اجتماعی نشأت گرفته است پس همه یک ملت و وطن در ساخت یک اثر که نشانه‌های بومی دارد سهیم هستند.

کارگردان جاده‌های سرد در ادامه بیان داشت:وقتی از علی حاتمی صحبت می‌کنیم فقط از یک فرهنگ محصور در جغرافیای ایران صحبت نمی‌کنیم و فرهنگ حاتمی برای اینها می‌رود مختص فرهنگ ایرانی است و به این دلیل با روح بزرگ ایرانی پیوند دارد و ندیدم این شهامت را در کسی که سر هر بازاری نخواهد هنرش را بفروشد.

جوزانی ادامه داد: علی حاتمی تنها متعلق به فامیلش نیست برای همه است سینماگری از خود گذشته است اما گاهی این بازار عطارها را شلوغ می‌کنند که آدم دکان آن عطاری شکرفروش را گم می‌کند اگر یک بار دیگر سینماگران این شجاعت را داشته باشند که از خود بگذرند و بگویند من برای یک ملتی می‌خواهم رویای بزرگ درست کنم همه چیز درست می‌شود.

وی در خاتمه صحبت‌هایش اظهار داشت: من آرزو می‌کنم یکبار دیگر سینمایی شبیه علی حاتمی و جلوتر از آن ببینیم چون او اشاره به پیش می‌کرد روحش شاد.

براساس این گزارش، در ادامه این مراسم و پس از پخش قسمت دوم کلیپ صحبت‌های سینماگران در خصوص مرحوم علی حاتمی با حضور محمدرضا جعفری جلوه، علیرضا رضاداد و مسعود جعفری جوزانی از لیلا حاتمی یادگار مرحوم علی حاتمی تجلیل شد.

لیلا حاتمی پس از دریافت تابلوی خوشنویسی نفیس به دست خط استاد امیرخانی گفت: خیلی مفتخرم که در شب بزرگداشت اساتید بازیگری اینجا هستم نزدیکی من به بازیگری از کودکی شروع شده است کودکی که خیلی وقت‌ها در کنار بزرگان بازی و آنها را نگاه می‌کرد و شاهد کار و زندگی آنها از نزدیک بود.

وی ادامه داد: موقعیت من استثنایی بود و نعمتی که از آن بهره بردم خیلی‌ فراتر از جایگاه من به عنوان بازیگر است و اینکه به عنوان دختر پدرم اینجا ایستاده‌ام برای من بسیار با ارزش است.

براساس این گزارش در ادامه این مراسم محمد معتمدی به همراه گروهش به اجرای دو قطعه موسیقی از آثار علی حاتمی پرداختند که معتمدی گفت برای اجرای قطعه دلشدگان و امید روشن از حسین علیزاده اجازه گرفته است.

براساس این گزارش امین تارخ که در فیلم‌های دلشدگان و مادر با مرحوم علی حاتمی همکاری داشت با حضور بر روی صحنه در خصوص ویژگی‌های هنرمند فقید به صبحت پرداخت.

وی در سخنانی گفت: سعی کردم حرف نزنم و متنی را نوشتم تا بلکه حق شاگردی علی حاتمی ادا شود آقای جوزانی مطلبی را عنوان کردند که چه شد کج‌‌راهه رفتیم خیلی‌ از ماها دلمان برای خودمان می‌سوزد و من هم دلم برای خودم می‌سوزم چرا که من سینما را با بیضایی آغاز کردم و با مهرجویی، کیمیایی و حاتمی ادامه دادم و در 3 سال گذشته با وجود دریافت بیش از 35 کارت سعی کردم در این بیراهه پا نگذارم.

تارخ ادامه داد: نکته دیگر این است که هر بار یک فریم یا سکانس از فیلمی را می‌بینیم که فهمیم که مطعلق به سینمای آمریکا، اروپا و یا بالیوود است اما در سینمای ایران فقط یک سینما داریم و آن مربوط به علی حاتمی است و اگر یک فریم از سینمای علی حاتمی را ببینیم متوجه می‌شویم که برای ایران و ایرانی ساخته شده است.

این بازیگر سینما همچنین با ابراز گلایه از اینکه چرا انجمن سینماگران در جریان برگزاری این مراسم نبوده‌اند، گفت: آقای مشایخی و رشیدی در انجمن بازیگران مسئولیت داشته‌اند و گلایه‌ای دارم از سوی انجمن که چرا از سوی جعفری جلوه در جریان برگزاری این مراسم قرار نگرفتیم و بد نبود تا ما هم در جریان قرار می‌گرفتیم تا سهم خود را ادا می‌کردیم.

تارخ در خاتمه به قرائت متن خود در خصوص مرحوم علی حاتمی پرداخت.

براساس این گزارش در ادامه این مراسم نوبت به تجلیل از استاد محمدعلی کشاورز رسید که در اقدامی بسیار زیبا و نوآورانه از طریق ویدیو کنفرانس تصویر او از منزلش در سالن به نمایش درآمد که کشاورز در صحبت‌هایی گفت با درود به ملت ایران زمین آرزوی خوشبختی برای همه شما دارم با علی حاتمی از دانشکده هنرهای دراماتیک همراه بودیم و آنجا با یکدیگر آشنا شدیم و اولین کار ما سریال هزاردستان بود.

به علت کیفیت پایین تصاویر عملاً هیچ چیز از صحبت‌های کشاورز به درستی شنیده نشد و در ادامه تصویر قطع شد که مجری مراسم اعلام کرد اسماعیل شنگله در منزل این پیشکسوت بازیگری سینما و تئاتر حضور دارد و قرار است تابلوی خوشنویس نفیس دست استاد امیرخانی را به محمدعلی کشاورز اعطا کند.

براساس این گزارش در ادامه این مراسم نوبت به تقدیر از استاد جمشید مشایخی رسید که برای این منظور مسعود کیمیایی  داریوش فرهنگ بر روی صحنه حاضر شدند که استاد مشایخی در سخنانی گفت: در کمال‌الملک وقتی آن شازده او را آزار می‌داد گفت تو دامن هنر را آلوده کرده‌ای از حافظ تا من آلوده بود از من تا کی خدا می‌داند، که قسمت از من تا کی حذف شد علی حاتمی وقتی زنده بود از او تجلیل نشد و حالا که از دنیا رفته است... .

در ادامه این مراسم تقدیر از استاد علی نصیریان توسط امین تارخ و یدالله صمدی انجام شد که نصیریان در سخنانی گفت: من می‌خواهم فقط در چند جمله سپاسگزاری کنیم از بنیاد سینمایی فارابی خیلی کم گفته شده است که فارابی بعد از انقلاب چه خدمات برجسته‌ای انجام داده است.

نصیریان ادامه داد: اگر یک مقدار به عقب برگردیم متوجه می‌شویم وقتی سینمای رایج قبل از انقلاب بسته شد همه فکر می‌کردند چه اتفاقی می‌افتد اما این بنیاد شروع کرد به فعالیت‌ و با یک دقت و وسواس به خصوص فیلم‌های اولیه را ساخت همانطور که سریال‌های اولیه تلویزیون بعد از انقلاب با یک دقت و وسواس ساخته شدند.

این بازیگر پیشکوست عرصه سینما، تئاتر ادامه داد: آقای جوزانی آمده‌اند یاد اولین‌ کارهایی که فارابی انجام داد افتادم مثل جاده‌‌های سرد می‌خواهیم یادی کنم از مدیران اولیه تا امروز که تلاش کردند تا سینما رونق بگیرد اشاره به سینمای علی حاتمی شد اما علی حاتمی از آسمان پایین نیفتاد زمینه داشت و یک جریان هنری از اواسط دهه 30 ایجاد شد یک جریان هنری جوان و مغایر با جریان سینما و تئاتر رایج که علی حاتمی هم یکی از جوانانی بود که با تئاتر شروع کرد و بعد به طرف سینما رفت و این جریان هنری قوت گرفت.

وی در خاتمه صحبت‌هایش اظهار داشت: این موسیقی که امشب نواخته شد من را به حال و هوا و اصل فیلم‌های علی حاتمی برد و چقدر قشنگ و انسانی بود.

در ادامه این مراسم با حضور داریوش ارجمند و سیدجمال ساداتیان از استاد داود رشیدی تقدیر به عمل آمد که رشیدی در صحبت‌های کوتاهی ضمن ابراز خوشحالی از برگزارکنندگان این مراسم تشکر کرد.

داریوش ارجمند نیز در سخنانی کوتاه گفت: من با هر 5 استاد بزرگوارم در جوانی خاطرات بسیار شیرین و شیوایی دارم اما یک مسئله امروز تغییر کرد که بسیار خوشحال کننده است و رسم‌نخبه کشی در کشور من به همت بنیاد سینمایی فارابی به رسم نخبه‌پروری تبدیل شد.

به گزارش فارس پایان‌ بخش تجلیل‌های این مراسم اختصاص به استاد عزت‌الله انتظامی داشت اما به دلیل کسالت ریوی او و عدم اجازه پزشک برای خروج از منزل انتظامی نتوانست در این مراسم حضور یابد اما حاضران در مراسم به شدت او را تشویق کردند.

براساس این گزارش کارگردانی بسیار خوب محمد پرویزی از جمله نکات قابل توجه مراسم تجلیل از 5 استاد بازیگری بود به طوری که قبل از تجلیل هر کدام از 5 بازیگر پیشکسوت کلیپ بسیار زیبایی با حضور خود آنها به نمایش درآمد که اجرای متفاوت و غافلگیرکننده آن با استقبال‌‌ کنندگان در سالن مواجه شد.

براساس این گزارش سیدضیاءالدین دری، محمد بزرگ‌نیا، گلاب آدینه، کامبوزیا پرتوی، عبدالرضا اکبری، فاطمه گودرزی، بیژن امکانیان، ابراهیم داروغه‌زاده،ابراهیم فروزش، محمدرضا دلپاک، حبیب اللهیاری، حبیب اسماعیلی، منوچهر اسماعیلی، عبدالحسین مختاباد، حمید فرخ‌نژاد، علی معلم، محمد احسانی،محمد مهدی طباطبایی نژاد، مهدی مسعودشاهی، بهرام عظیمی، علیرضا خمسه، امیر اسفندیاری، ابراهیم اصغری، محمدرضا شریفی‌نیا، مجید قاری‌زاده، پولاد کیمیایی، نیوشا ضیغمی، علی اوسیوند، حمیرا ریاضی، منوچهر شاهسواری، ساعد نیک‌زاد، نیلوفر خوش‌خلق و امین حیایی از جمله سینماگران و مسئولان حاضر در این مراسم بودند.