وقتی زنگ هشدار کبد به صدا در می‎آید

باشگاه خبرنگاران: وظیفه کبد در بدن تصفیه خون و از بین بردن سموم در بدن است، وقتی این عضو دچار آسیب و بیماری می شود زندگی فرد در معرض آسیب شدید قرار می گیرد.

سالانه میلیون ها انسان در سراسر جهان در اثر نارسایی کبدی و ناتوانی در دریافت عضو پیوندی جان خود را از دست می دهند.

گفتنی است، تنها در ایالات متحده آمریکا هرسال حدود 6 هزار عمل جراحی پیوند کبد انجام می شود و تعداد بسیارزیادی از افراد نیز که در صف انتظار پیوند قرار دارند به علت بحرانی شدن بیماری، جان خود را از دست می دهند.

پیوند کبد آخرین چاره برای کنترل و درمان انواع آسیب های کبدی است که در اثر عوامل مختلفی از جمله مصرف نوشیدنی های الکلی، هپاتیت و سرطان به وجود می آید.

پیوند کبد یا از طرف اهداکننده سالم و زنده دریافت می شود یا از افراد متوفی که بسته به نوع بیماری دریافت کننده، امکان دارد تمام کبد برای یک بیمار استفاده شود یا تنها نیمی از کبد مورد استفاده قرار بگیرد.

به طور معمول قسمت بزرگ کبد برای بزرگسالان و قسمت کوچک آن برای کودکان و نوجوانان استفاده می شود.

به گفته متخصصان، پیوند کبد معمولا زمانی انجام می شود که بدن بیمار به دیگر درمان ها پاسخ نداده و در صورت عدم پیوند جان خود را از دست می دهد.

از جمله اصلی ترین دلایلی که باعث نیاز به پیوند کبد در افراد می شود می توان موارد زیر را نام برد:

-سیروز کبدی(به زخم های زیاد و خطرناک در بدنه و داخل کبد گفته می شود)

-هپاتیت مزمن نوع B و C

-بیماری کبد چرب

-التهاب هپاتیت خود ایمنی

-انسداد مجرای صفراوی

-بیماری های کبدی در نوزادان

 -اختلالات متابولیک

برای انجام پیوند کبد تیم پزشکی باید معاینات مختلفی بر روی بیمار انجام دهد و بررسی کنند که آیا او شرایط انجام پیوند کبد را دارد یا انجام این کار برای او بی فایده است.

درصورتی که فرد علاوه بر مشکلات کبدی به سایر بیماری ها از جمله عفونت سل، HIV و سرطان پیش رونده مبتلا باشد به احتمال زیاد پیوند کبد موفقیت آمیز نیست.

همچنین فردی که این جراحی سنگین را پشت سر می گذارد باید در دوران نقاهت و پس از جراحی مراقبت های درمانی خاصی را انجام دهد و برخی از عادت های گذشته خود از جمله استرس، استعمال دخانیات، عادت به مصرف خوراکی های چرب و نوشیدن نوشیدنی های الکلی را برای همیشه ترک کند.

قرار گرفتن در صف انتظار پیوند فرآیندی طولانی و استرس زا است، کما اینکه تنها در سال ۲۰۱۵ بیش از ۱۷ هزار نفر در صف انتظار پیوند قرار داشته اند.

عوامل زیادی باید مهیا و شرایط آماده باشد تا پیوند کبد انجام شود، از جمله فاکتورها، آنزیم ها و گروه خونی فرد اهداکننده با گیرنده باید یکسان باشند، در این حالت اگر فرد دارای گروه خونی نادر باشد عمل پیوند کبد به سختی انجام می شود زیرا باید اهداکننده با گروه خونی یکسان پیدا شود.

پس از جراحی بیمار معمولاً تا سه هفته باید در بیمارستان بستری شود و کل دوران نقاهت تا بهبودی کامل حدود یکسال به طول می انجامد، کارشناسان توصیه اکید می کنند افرادی که می خواهند در لیست جراحی پیوند کبد قرار بگیرند حتماً تحت مشاوره روانشناسی قرار بگیرند تا برای مواجهه با یک جراحی سخت و دردناک، دوران نقاهت طولانی و عدم توانایی انجام کارهای روزانه برای مدت زمان معین آمادگی پیدا کنند.

با وجود اینکه جراحی پیوند کبد برای حفظ سلامت و زنده ماندن فرد بسیار مهم است اما می تواند باعث ایجاد عوارض جانبی  از جمله رد کردن عضو پیوندی توسط بدن و نیازبه مصرف داروهای پیوند، بروز خونریزی، آسیب به مجاری صفراوی، لخته شدن خون نیز شود که سایر بیماری های زمینه ای فرد مانند دیابت شانس موفقیت عمل را کاهش می دهد.

بعد از جراحی فرد باید رژیم غذایی خاصی داشته باشد و به طور منظم ورزش انجام دهد تا دچار رد پیوند نشود.

کارشناسان بر این اساس به افراد توصیه می کنند برای داشتن کبدی سالم از استعمال دخانیات اجتناب کنند، برای درمان سردرد به طور مداوم استامینوفن مصرف نکنند، خوراکی های سالم را در رژیم غذایی خود قرار دهند  تا از بروز چاقی و بالا رفتن کلسترول خون در بدنشان جلوگیری کنند تا به این ترتیب بدنی سالم داشته باشند.