برخورد پلیس فتا با گرانفروشی بلیت

 

نوروز به عنوان مهم‌ترین اتفاق سال برای ایرانیان که همراه با چند روز تعطیلی برای اکثر شهروندان است، تقاضای سفر در ایران را افزایش می‌دهد. شهروندان برای سفر به مناطق مختلف کشور یا کشور‌های خارجی از راه‌های مختلفی از جمله هواپیما استفاده می‌کنند. در سال‌های اخیر در مناسبت‌هایی مانند نوروز همواره شاهد گرانفروشی و به وجود آمدن بازار سیاه در خرید و فروش بلیت هواپیما بوده‌ایم.

 

در سال‌های اخیر که استفاده از اینترنت و ابزار‌های جدید ارتباطی فراگیر شده، این گرانفروشی به فضای مجازی هم رسیده است. امسال در حالی که ناوگان هوایی کشور با ورود هواپیما‌های جدید، زمستان بهاری را پشت سر می‌گذارد، هشدار‌ها درباره گرانفروشی بلیت هواپیما ادامه دارد، تا جایی که یک مقام مسئول در سازمان هواپیمایی عنوان کرده است پلیس فتا هم در برخورد با گرانفروشان همکاری دارد.

 

تعطیلات نوروز فرصت مناسبی را برای خانواده‌های ایرانی به وجود آورده تا به طرق مختلف خستگی یک سال کار و تلاش خود را فراموش کنند و در سال جدید با روحیه‌ای جدید و مضاعف در محل کار و کسب خود حاضر شوند. یکی از راه‌هایی که ایرانیان معمولا آن را برای تجدید روحیه خود انتخاب می‌کنند مسافرت به شهرهای دور و نزدیک محل زندگی خود است. در این بین عده‌ای از شهروندان راه‌های زمینی و آبی را برای جابه‌جایی خود انتخاب می‌کنند و عده زیادی هم استفاده از هواپیما را به انواع دیگر وسایل حمل و نقل ترجیح می‌دهند. امسال نیز با نوسازی ناوگان هوایی و ورود هواپیماهای جدید و مجهز به کشور به‌طبع شور و اشتیاق بیشتری بین ایرانیان برای استفاده از وسیله حمل و نقل هوایی برای مسافرت ایجاد شده است. شاید در نگاه اول این امر به سود اقتصاد ایران، شهروندان و بیش از همه ایرلاین‌های کشور باشد، اما برخی تخلفات نظیر گرانفروشی و حضور واسطه‌گران در بازار خرید و فروش بلیت نوروزی در چند سال اخیر مشکلات متعددی را به وجود آورده و بازار عید را دچار هرج و مرج کرده است؛ اتفاقی که نه تنها در عید نوروز، بلکه در سایر ایام پیک خرید و فروش بلیت هواپیما دیده می‌شود و برخی ایرلاین‌ها و افراد سودجو از کوچک‌ترین فرصتی برای پر کردن جیب خود غافل نمی‌مانند. امروزه چنین تخلفاتی چنان گسترش یافته‌اند که رد پای آنها را می‌توان در فضای سایبری و مجازی هم به وفور مشاهده کرد و گویا دیگر روش‌های سنتی رضایت افراد سودجو را تامین نمی‌کند.

 

نفوذ بازار سیاه به فضای مجازی

 

شاید در چند سال اخیر برای یافتن سودجویان و بررسی تخلفات ایرلاین‌ها و شرکت‌های خرید و فروش بلیت هواپیما فقط می‌توانستیم در این شرکت‌ها حضور پیدا کنیم و با انجام تحقیقات میدانی به نتایج قطعی دست پیدا کنیم، اما در چند سال اخیر با افزایش ضریب نفوذ اینترنت در بین ایرانیان سودجویان تخلفات خود را به فضای مجازی هم شیوع داده‌اند و این افراد در این روزها چنان روشن و آشکار فعالیت‌های غیرقانونی انجام می‌دهند که با هر بار کلیک کردن در اینترنت می‌توان با آنها ارتباط گرفت. حال نکته‌ای که حائز اهمیت است، چگونگی ورود دستگاه‌های نظارتی به این موضوع و نحوه کنترل این افراد است. به‌رغم اینکه تبلیغات این قبیل سودجویان در بسیاری از سایت‌ها و کانال‌های اینترنتی مشاهده می‌شود و در سال‌های گذشته هم شکایات زیادی از آنها صورت گرفت، اما امسال نیز با نزدیک شدن به آخرین روزهای سال باز هم شاهد جولان دلالان در بازار و گرانفروشی برخی از شرکت‌های هواپیمایی هستیم؛ نکته‌ای که در ایام اربعین و اوج گرفتن سفرهای زیارتی هم به چشم می‌خورد و این در حالی بود که مسئولان در آن زمان بارها به برخورد شدید با متخلفان اشاره کرده بودند، اما بعد از اتمام این سفرهای زیارتی باز هم گزارش‌هایی مبنی بر تخلف برخی شرکت‌ها به گوش می‌رسید. اما این بار به نظر می‌رسد اوضاع تا حدودی متفاوت‌تر از گذشته است و بنا بر اعلام سازمان هواپیمایی با نظارت پلیس فتا گرانفروشی بلیت هواپیما کنترل می‌شود و با آن دسته از متخلفانی که در فضای مجازی به فعالیت می‌کنند برخوردهای مناسب به عمل می‌آید.

 

باید اشاره داشت که در سال‍‌های اخیر دلالان بازار بلیت هواپیما با حضور در سایت‌های اینترنتی و انحصار در فروش، سودهای کلانی را به دست آورده‌اند. مهر نیز اشاره دارد یکی از مشکلاتی که حمل و نقل هوایی در سال‌های اخیر با آن مواجه شده، افزایش آژانس‌ها و سایت‌های فروش بلیت است که به‌طور غیرمجاز اقدام به فروش بلیت کرده و سودهای کلانی هم از این راه به دست می‌‍‍‍‌‌آورند. در واقع چارتری‌ها همه جا حضور دارند و با خرید صندلی‌های یک پرواز، انحصار را به دست می‌گیرند تا در زمان اوج تقاضا با هر قیمتی که بتوانند بلیت‌ها را بفروشند. دلالان فروش بلیت هواپیما که در سال‌های اخیر نبض بازار را به دست گرفته‌اند امروزه یکه تاز خرید و فروش بلیت شده‌اند و بازار را با نرخ‌های تعیین شده خود می‌گردانند و در این میان نه تنها آژانس‌های معتبر فروش بلیت، بلکه شرکت‌های هواپیمایی که صادرکننده بلیت هم هستند، ابزاری را برای کنترل این وضعیت ندارند. بر این اساس در آخرین نشست مشترک کمیته‌های اقتصادی حمل و نقل هوایی و خدمات فرودگاهی که در انتهای هفته گذشته انجام شد، شرکت‌های هواپیمایی موظف شدند نرخ بلیت‌های نوروزی خود را به صورت رسمی اعلام کنند.

 

هرچند در حال حاضر با آزادسازی نرخ بلیت هواپیما دیگر نرخ‌های تکلیفی وجود ندارد، اما بازهم نظارت بر کار آژانس‌های متخلف و سایت‌های غیرمجاز ضروری به نظر می‌رسد، چرا که این دسته از فروشندگان، بازار را به صورت انحصاری درآورده‌اند و سودهای کلانی هم از این بابت به دست می‌آورند، درحالی که مجوزی هم بابت فعالیت‌هایشان ندارند. همچنین در سال‌های گذشته هم چارترکنندگان پروازی از فرصت آزادسازی نرخ بلیت هواپیما به نفع خود استفاده کرده‌اند و با اینکه هنوز ایرلاین‌ها قیمت‌های جدید را اعلام نکرده‌اند، اقدام به گرانفروشی کرده و نرخ‌های بالایی را برای بلیت هواپیما در مسیرهای خاص تعیین کرده‌اند.

هرچند با دستورالعمل رسمی وزارت راه و شهرسازی از حدود دو سال قبل طرح آزادسازی نرخ بلیت هواپیما آغاز شده و اختیار قیمت‌گذاری نهایی با شرکت‌های هواپیمایی است، اما به دلیل بالارفتن تقاضا در ایام پیک سفر سازمان هواپیمایی ترجیح می‌دهد تا با برپایی شرایطی و جذب همکاری ایرلاین‌ها امکان افزایش توجیه‌ناپذیر قیمت بلیت مانند روزهای تعطیلات نوروزی را به حداقل برساند، موضوعی که در نوروز پیش‌رو نیز اجرایی خواهد شد. به گزارش ایسنا مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی درباره چگونگی استفاده مسافران از سامانه‌های اینترنتی فروش بلیت اظهار کرد: طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته متقاضیان امکان آن را خواهند داشت که به دفاتر رسمی فروش بلیت در سراسر کشور که مجوز بند «الف» را از سازمان هواپیمایی کشوری دریافت کرده‌اند مراجعه و خرید خود را به شکل رسمی نهایی کنند. او با اشاره به فعالیت برخی سامانه‌های فروش بلیت در ایام نوروز تاکید کرد: مسافرانی که از این سامانه‌ها بلیت تهیه می‌کنند، باید نسبت به اعتبارسنجی بلیت‌های خود اقدامات لازم را انجام داده و مطمئن شوند بلیت به فروش رفته با برنامه‌ریزی‌های شرکت‌های هواپیمایی منطبق است، زیرا در غیر این صورت این مسافران خواهند بود که زیان می‌بینند.

 

همچنین مدیر‌ روابط عمومی سازمان هواپیمایی از برخورد با هرگونه گرانفروشی بلیت هواپیما در ایام نوروز خبر داد. رضا جعفرزاده در این زمینه اظهار داشت: در آستانه پروازهای نوروزی قرار داریم و حجم تقاضاها برای استفاده از بخش هوایی بالاست. او عنوان کرد: هماهنگی‌های لازم برای برخورد جدی با هرگونه تخلف در ارائه بلیت توسط دفاتر و یا گرانفروشی بیرون از چارچوب و کلاس نرخی که شرکت‌های هواپیمایی برای پروازهای این ایام اعلام کرده‌اند، با سازمان تعزیرات حکومتی، سازمان حمایت و پلیس فتا صورت گرفته است و بدون اغماض با هرگونه تخلفی که موجب نارضایتی مردم در این ایام شود برخورد خواهد شد.