آشنایی با گیاه دارویی رزماری

 درختچه‌ای همیشه سبز تا ارتفاع ۲ متر با شاخه‌های افراشته، بر خاسته و یا گهگاه خوابیده بر روی زمین که به رنگ سبز قهواه‌ای و معطر می‌باشد. دارای برگ‌های متقابل و غیر قابل انعطاف به ابعاد بیش از ۳٫۵ سانتیمتر طول و ۲ الی ۴ میلیمتر پهنا می‌باشد. رنگ برگ‌ها سبز روشن، در سطح بالایی چین و چروک دار و در سطح زیرین پوشیده از کرک‌های کوتاه سفید رنگ است. برگ‌ها بدون دمبرگ بوده و گل‌ها به صورت دسته‌های چند گله در خوشه‌هایی که در طول محور پراکنده هستند آرایش یافته است.

مشخصات

نام فارسی رزماری
نام علمی 
Rosmarinus officinalis
نام عمومی 
Rosemary
تیره گیاهی 
Lamiaceae , Labiatae
نام تجاری 
Rosmarini Folium , Rosmarini Herba
مشخصات ظاهری گیاه دارویی رزماری:

درختچه‌ای همیشه سبز تا ارتفاع ۲ متر با شاخه‌های افراشته، بر خاسته و یا گهگاه خوابیده بر روی زمین که به رنگ سبز قهواه‌ای و معطر می‌باشد. دارای برگ‌های متقابل و غیر قابل انعطاف به ابعاد بیش از ۳٫۵ سانتیمتر طول و ۲ الی ۴ میلیمتر پهنا می‌باشد. رنگ برگ‌ها سبز روشن، در سطح بالایی چین و چروک دار و در سطح زیرین پوشیده از کرک‌های کوتاه سفید رنگ است. برگ‌ها بدون دمبرگ بوده و گل‌ها به صورت دسته‌های چند گله در خوشه‌هایی که در طول محور پراکنده هستند آرایش یافته است. کاسه گل زنگوله‌ای دو لبه است که لب بالایی درست و لب پایینی دو لبه می‌باشد. طول جام گل ۱۰ الی ۱۲ میلیمتر و به رنگ آبی، بنفش روشن و به ندرت صورتی و یا سفید است. همانند دیگر اعضای خانواده‌ی نعنا، کرک‌ها غده‌ای و دارای اسانس می‌باشند.

بخش مورد استفاده:

سر شاخه‌های برگدار و گلدار

کاربرد تایید شده:

موضعی: درمان حمایتی در بیماری‌های روماتیسمی و مشکلات گردش خونی.

خوراکی: مشکلات هاضمه، بی اشتهایی.

کاربرد در طب سنتی:

با نام اکلیل الجبل شناخته می‌شده است. طبیعت آن گرم و خشک است. مدر ادرار و حیض، تحلیل برنده باد‌ها و گشاینده سده‌ی کبد و طحال، پاک کننده ریه و جهت سرفه‌های مزمن و استسقا، درد کبد، دفع یرقان سوداوی، شکستن سنگ کلیه و مثانه و مجاری ادرار کاربرد دارد. ضماد آن برای تحلیل ورم‌های مزمن مفید است. مضر گرم مزاجان و مصلحش سکنجبین است. چنانچه شکم صید را از احشاء خالی کرده و از این گیاه پر کنند مانع تعفن آن می‌شود و در جلوگیری تعفن گوشت بهتر از نمک است.

نحوه آماده سازی برای مصرف:
‌
روزماری را می‌توان به صورت دم کرده آنرا را مصرف نمود. ۲ گرم گیاه خرد شده را به مدت ۱۵ دقیقه در آب جوش نگه می‌دارند و پس از گذشت ۱۵ دقیقه و صاف کردن مصرف می‌شود.

موارد منع مصرف:

بارداری، حساسیت به گیاه، در بیارانی که از آسم یا برونشیت رنج می‌برند و مصرف موضعی روی پوست آسیب دیده (دچار سوختگی، زخم یا راش)

تداخلات دارویی و غذایی:

اسانس گیاه از جمله سینئول باعث القای آنزیم‌های کبدی و از این طریق تداخل با برخی دارو‌ها می‌شود.

 

منبع: کشتزار