پایان دلالی در بازار خودرو

به گزارش خبرخودرو ، تنظیم بازار خودرو دغدغه­ای که سال­های متمادی است توسط دولت­های مختلف پیگیری شده است اما آنگونه که به نظر می­رسد هیچ گاه موفق نبوده است؛ چرا که با هر چالشی در وضعیت اقتصادی کشور شاهد بروز تنش­های جدی در این بازار هستیم. این روزها که به واسطه خروج آمریکا از برجام اقتصاد کشور در وضعیت مبهمی به سر می­برد، یکی از بازارهایی که دچار تغییرات جدی قیمتی شد، خودرو است. قیمت­ها به یکباره در بازار سر به فلک کشیدند و ارقام نجومی پا به عرصه گذاشتند. در این میان عدم عرضه توسط خودروسازان به دلیل مشکلات فنی ناشی از خروج شرکای خارجی­شان­ نیز مزید بر علت شد. در این شرایط دولت که همواره راهکار حل مساله و تنظیم بازار را پیش فروش خودرو می­داند، به خودروسازان فشار وارد کرد تا بلکه این موضوع بتواند تا اندازه­ای از التهاب در بازار خودرو بکاهد.

در شرایطی خودروسازان به دستور دولت پیش­ فروش محصولات خود را با قوانین و شرایط جدید اجرایی کردند که در روزهای ابتدایی آغاز طرح پیش‌فروش محصولات ایران خودرو شاهد شکل گیری بازار خرید و فروش کد ملی در سایت‌های اینترنتی هستیم. به عبارت بهتر مردم در قبال دریافت مبالغی حاضر به ثبت‌نام خودرو با کد ملی خود برای افراد دیگر هستند.

هر چند خرید خودرو با کارت ملی دیگران یک ریسک و خطر جدی به شمار می­رود اما این موضوع نشان می­دهد که دولت و خودروسازان به هر میزان تلاش کنند تا از سودجویی دلالان در پیش فروش خودروها جلوگیری کنند اما آنها از مسیرهای جدید می­توانند تمام اقدامات لازم از سوی خودروسازان را دور بزنند. هر چند این موضوع خود داستان پیچیده­ای است که نیازمند بررسی جدی است اما این سوال مطرح است که چرا دولت و خودروسازان نمی­توانند به تنظیم بازار بپردازند؟ آیا راه دیگری برای تنظیم بازار خودرو کشور نیست که با هر تلاطمی در اقتصاد کشور قیمت­ها به یکباره چندبرابر نشوند؟

درست است که بازار خودرو وابستگی کامل به میزان عرضه دارد و چنانچه خودروسازان خودرو به بازار عرضه کنند می توانند عطش بازار را کاهش دهند و از این طریق تاثیر جدی بر قیمت­ها بر جای بگذارند و قیمت های بازار و کارخانه به هم نزدیک می­شوند. اما موضوع مهم آن است که تا زمانی که خودروسازی کشور خصوصی نشود و بازار عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت نشود نمی توان نسبت به تنظیم بازار تنها براساس مولفه عرضه دل بست.

موضوعی که کارشناسان بارها بر آن تاکید کرده و گفته­اند که نسخه قیمت‌گذاری دستوری هیچ­گاه نمی­تواند به تنظیم بازار خودرو کمکی کند. چرا که این مدل موجب شکل گیری بازار دلالی و معاملات خارج از منطق می­شود. براین اساس به خوبی مشخص است که زمان قیمت­گذاری دستوری خودرو و دخالت دولت در امور شرکت­ها و فشار بر خودروسازان به منظور عرضه برای کاهش قیمت در بازار به سر رسیده است و وقت آن است که با شکل گیری بازار عرضه و تقاضا حاشیه­های شکل گرفته در بازار خودرو از بین برود. در چنین شرایطی عرضه و تقاضا موجب می شوند قیمت­ها به تعادل برسند و براساس واقعیت­های اقتصاد کشور باشند. موضوعی که بسیاری از کشورهای توسعه یافته سالهاست از آن بهره برده­اند و بنابر آن توانسته­اند انتظارات بازار و مشتریان خود را پاسخ دهند.