چرا پرداخت الکترونیک کرایه تاکسی هنوز اجرایی نشده است؟

به گزارش خبرخودرو، مدیر مرکز کنترل نظارت هوشمند سازمان تاکسیرانی تهران با تشریح روند اجرای پرداخت الکترونیک کرایه تاکسی از مرحله پایلوت تا نهایی، گفت متصور است ظرف چند ماه تمام تاکسی­های شهر تهران قابلیت پرداخت الکترونیک را داشته باشند.

امیر علیپور در گفتگو با خبرنگار خبرخودرو در خصوص دلیل عدم اجرای طرح پرداخت الکترونیک کرایه تاکسی در سطح شهر تهران تا این لحظه اظهار داشت: در سطح شهر و سازمان تاکسیرانی موضوع پرداخت الکترونیک کرایه تاکسی در دو مسیر در حال پیگیری است، یک روش مبتنی بر تجهیزات پرداخت و یک سمت مبتنی بر اپلیکیشن های موبایل پایه است.

وی تصریح کرد: در ارتباط با مدل مبتنی بر تجهیزات، با توجه به تغییر قیمت­ها و نبود یک یا چند سرمایه­گذار جدی که بتوانند بازگشت سرمایه خود را در یک پلن اقتصادی تضمین کنند، تا به امروز امکان توسعه طرح در سطح شهر میسر نگردیده است. اما سازمان برای مدل دوم که مبتنی بر اپلیکیشن های موبایل پایه بوده و اتفاقا با استقبال خوبی از سوی شهروندان مواجه شده برنامه های مدونی دارد. سرمایه­گذاری اولیه پایین برای توسعه این سیستم، قابلیت گسترش طرح را سریعتر نموده و با استفاده از توان بخش خصوصی امکان فراگیر شدن این روش پرداخت در شهر تهران میسر است.

وی افزود: البته در مورد مدل دوم نیز مشکلاتی وجود دارد، کمی بیشتر از یک ماه است که مجموعه های دیگر وارد این پروژه شده­اند درحالیکه اجرای پایلوت این طرح در تیر ماه 96 آغاز شده است. یکی از دلایل این تاخیر نبود زیر ساخت مناسب و تعامل میان متقاضیان حضور در این کسب و کار برای رفع این مشکلات بوده است. زیرا دو نگرانی اصلی در این رابطه وجود داشت. نگرانی اول این بود که اگر تمام مجموعه ها قصد داشته باشند به طور همزمان کار و رقابت کنند شیشه تاکسی شبیه به یک کاغذ دیواری تبلیغاتی می شود زیرا هر یک از شرکت ها قصد دارند ابزار پذیرندگی یا کد QR خود را در تاکسی ها نصب کنند.

وی افزود: مشکل دوم این است که این امکان وجود دارد مسافر سوار تاکسی شود و الزاما اپلیکیشن همان پذیرنده ای را که در تاکسی مشاهده می کند روی گوشی خود نداشته باشد و امکان پرداخت برای مسافر به وجود نیاید. بنابراین ما در سازمان تاکسیرانی در حال فراهم سازی زیرساخت های حل این مشکلات بوده­ایم تا از یک طرف شهروند بتواند در تمام تاکسی­ها پرداخت کرایه را با استفاده از تلفن همراه خود انجام دهد و از طرف دیگر راننده تنها با یک QR استاندارد طرف باشد و تمام سرویس دهندگان بتوانند سرویس دهی خود را از طریق آن انجام دهند تا فضای درون تاکسی شبیه به یک دیوار تبلیغاتی شلوغ و نازیبا نشود.

مدیر مرکز کنترل نظارت هوشمند سازمان تاکسیرانی تهران گفت: متاسفانه با توجه به شرایط حاضر تا به امروز نتوانسته ایم این کار را به پایان رسانیم و تصمیم بر این شد که از شهریور ماه شرکت ها در یک فضای رقابتی و هم زمان با هم کار کنند و با همسویی بازیگران این حوزه و ایجاد شرایط ارائه خدمات مشترک، ضمن کاهش هزینه های میدانی اجرای کار، مشکلات اعلام شده نیز مرتفع گردد. بنابراین این فضا را برای مجموعه ها از شهریور ماه سال جاری باز کرده ایم. کافیست مجموعه­های متقاضی درخواست همکاری خود را به سازمان اعلام نموده و در یک دوره حداکثر یک ماهه توانمندی خود در اجرای طرح را در یک خط تاکسیرانی نشان دهند.

وی افزود: تا قبل از شهریور تنها دو مجموعه در سطح شهر تهران در این حوزه فعال بودند و از ابتدای شهریور مجموعه سوم نیز به سرویس دهندگان اضافه شده است. امیدواریم با توجه به قراردادهایی که با چند شرکت دیگر بسته شده و برنامه­ریزی و استراتژی ورود به بازار این شرکت ها، تا پایان آبان ماه این مدل از پرداخت الکترونیک کرایه تاکسی در تمام سطح شهر تهران و با همکاری بخش خصوصی قابل دسترس شود. این مجموعه ها با هم رقابت خواهند کرد که قطعا منتج به ارائه سرویس با کیفیت بالاتر برای همشهریان عزیز و رانندگان تاکسی خواهد بود.

علیپور گفت: از تابستان سال قبل با همکاری دو مجموعه طرح پرداخت الکترونیک کرایه تاکسی را در دو قسمت شهر به صورت پایلوت انجام دادیم. با گذشت زمان محدوده پایلوت به پایانه­ها و خطوط بیشتری توسعه پیدا کرد. اما از آنجاییکه نتایج کار برای سازمان نهایی و متقن نشده بود، اطلاع رسانی مدونی در سطح مسافرین نداشته و حمایت معنوی تمام و کمالی از سرویس ارائه شده در دستورکار قرار نگرفت. اما برای ایجاد حس اطمینان در میان شهروندان پس از تایید عملکردی هر یک از شرکت­های متقاضی، فرآیند اطلاع رسانی رسمی از سوی سازمان را انجام خواهیم داد.

وی افزود: اما امروز با سه مجموعه دیگر که در حال نهایی سازی مدل خود برای ورود به بازار هستند در حال تعامل هستیم تا از آبان ماه به ترتیب فعالیت خود را در شهر تهران آغاز کنند. با اضافه شدن این سه مجموعه و افزایش تعداد سرویس دهندگان به 6 شرکت، متصوریم که ظرف چند ماه تمام تاکسی­های شهر تهران قابلیت پرداخت الکترونیک را داشته باشند و در ادامه مسافران و شهروندان نیز بتوانند پرداخت کرایه سفر درون شهری خود را از این طریق انجام دهند.

وی در خصوص شائبه انحصار در اجرای پایلوت که از سوی برخی منتقدین مطرح می شود گفت: در شروع دوره پایلوت سازمان کار را با سه مجموعه آغاز کرد اما در همان ابتدای کار، یکی از مجموعه­ها به دلیل عدم هماهنگی از طرح پایلوت کنار گذاشته شد اما دو سرویس دهنده دیگردبه کار خود ادامه دادند. لازم به ذکر است که مجموعه کنارگذاشته شده نیز جزو مجموعه های است که در حال حاضر با سازمان قرارداد بسته و از آبان ماه شروع به فعالیت خواهد کرد.

مدیر مرکز کنترل نظارت هوشمند سازمان تاکسیرانی تهران گفت: در شروع کار موظف بودیم که به عملکرد سرویس دهندگان نظارت ویژه­ای داشته باشیم، سازمان مقاومتی برای حضور مجموعه­های متخصص در تاکسی را نداشته و همواره از حضور قانونمند بخش خصوصی در حوزه حمل و نقل شبه همگانی استقبال نموده است. اما واقعیت این است که موضوع پرداخت الکترونیک با استفاده از اپلیکیشن­های موبایلی نه در شهر تهران که در تمام دنیا مدلی نوین و نیازمند بررسی دقیقی است. عمر این نوع از خدمات کوتاه و در حوزه تاکسی دو ساله است. لذا مطالعات و نتایج دقیقی از طرح­های اجرا شده در این خصوص منتشر نشده و ما موظف به شناسایی مشکلات این سرویس در حوزه تاکسیرانی تهران بوده­ایم.

وی افزود: در یک سال گذشته با گردآوری دانش این کسب و کار در سازمان تاکسیرانی، امکان گسترش سرویس در تمام سطح شهر تهران میسر شده است. این دانش برای مجموعه­های مشتاق به همکاری در این حوزه هم ارزشمند بوده چرا که پیش از اعلان عمومی همکاری از سوی سازمان بیش از 40 شرکت جهت اجرای این طرح در تهران اعلام آمادگی کرده بودند اما حقیقت این است که تعداد شرکت­هایی که امروز مدارک خود را برای عقد موافقت­نامه همکاری به سازمان آورده و اعلام آمادگی نموده­اند کمتر از تعداد انگشتان دو دست هستند، این امر نشان می­دهد که یک معیار سنجش برای این کسب و کار و اندازه بازار آن در این مدت ایجاد شده و برخی از شرکت­ها با دید بهتری شرایط حضور خود در این حوزه را بررسی می­کنند.

وی درباره آنچه که برخی از منتقدین در خصوص عدم لزوم دخالت شهرداری و سازمان تاکسیرانی در چنین طرح هایی بیان می کنند گفت: بحث اعتبار یک طرح مطرح است. بعنوان مثال اگر به هر دلیل یکی از این مجموعه دچار تخلفی مثلا در پرداخت پول راننده ها شود و یا به هر دلیل مسافران اذیت شوند اعتبار کل پروژه زیر سوال خواهد رفت. در آن زمان چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ آیا رانندگان تاکسی مجددا به این مدل اطمینان خواهند کرد؟

مدیر مرکز کنترل نظارت هوشمند سازمان تاکسیرانی تهران افزود: قطعا این طرح در ابتدای کار نیازمند مدیریت است. اما توجه به این نکته ضروری است که سازمان به هیج وجه دخالتی در کسب و کار این شرکت­ها نداشته و نخواهد داشت، ضوابط اعلامی به سرویس دهندگان به هیچ عنوان از جنس کسب و کاری نبوده و تنها جنبه ساماندهی دارد. آنچه کاملا مشخص است هیچ منع، محدودیت و یا شرطی غیر از اینکه شرکت ها ظرف حداکثر یک ماه به منظور تست سرویس به سازمان مراجعه کنند وجود ندارد. درصورتیکه سرویس آنها روی یک خط تاکسیرانی جواب دهد شروع به فعالیت در سطح شهر خواهند کرد.

علیپور در پایان گفت: سعی بر ایجاد سیستمی است که در آن راننده و مسافر در انتخاب اپلیکیشن و سرویس مختار باشند. از اینرو در فضای رقابتی ایجاد شده، مجموعه ای که بهترین سرویس و خدمات را ارائه دهد خودبه­خود سهم بازار بیشتری خواهد داشت. بنابراین فضایی که منتقدان می طلبند و در مورد آن صحبت می کنند همین فضایی است که از سوی سازمان تاکسیرانی ایجاد شده و از ابتدا چیزی غیر از این نیز در برنامه سازمان نبوده است.