انتقاد شدید فرهیختگان از لاریجانی و عارف

روزنامه اصولگرای فرهیختگان در شماره امروز خود ضمن بررسی عملکرد مجلس دهم از علی لاریجانی (رئیس مجلس) و عارف (رئیس فراکسیون امید) به شدت انتقاد کرد.

سیاسی کاری یا کار سیاسی؟

یازدهمین سال ریاست علی لاریجانی بر قوه مقننه درحالی این روزها به پایان می‌رسد که نقش او در عملکرد پارلمان در این سال‌ها بر کسی پوشیده نیست. مجلس تحت امر لاریجانی در سه دوره اخیر، فراز و فرودهای زیادی را از سر گذرانده و ویژگی‌های متمایز زیادی را می‌توان برای آن برشمرد اما یک ویژگی بارز در میان همه این دوره‌ها مشترک بوده و آن ویژگی عبارت است از چربیدن وجهه سیاسی تصمیمات مهم بر سبقه کارشناسی آنها. به بیان دقیق‌تر به جرات می‌توان گفت بسیاری از پروژه‌های اصلی مجلس در این دوره‌ها رنگ و بوی سیاسی داشته و نمی‌توان نسبت دقیقی میان آنها و مسائل اصلی جامعه برقرار کرد.

استیضاح‌های وزرای دولت روحانی و نتایج گاه عجیب و غریب آنها، شاید مثال خوبی باشد برای اثبات این مدعا. نمایندگان دوره‌های نهم و دهم در مجموع، سه‌بار عباس آخوندی، وزیر راه سابق دولت را برای استیضاح به مجلس کشاندند اما هر بار ناموفق‌تر از قبل شاهد بازگشت پیروزمندانه او به پاستور حتی با آرایی بالاتر از رای اولیه در جلسه رای اعتماد بودند. اتفاقی که بسیاری از ناظران آن را در چارچوب اراده سیاسی رئیس‌مجلس و مواردی چون نسبت فامیلی آخوندی با ناطق نوری و پیوند سیاسی لاریجانی با شیخ نور و روحانی تحلیل کردند.

این رویه البته مختص امروز و دیروز نیست و به اتفاقاتی همچون تصویب 20 دقیقه‌ای برجام و اصرار بر تصویب لوایح FATF و... خلاصه نمی‌شود. به‌عبارت دیگر فضای مناسبات مجلس هشتم – که لاریجانی در توافق با احمدی‌نژاد و یارانش ریاست پالمان را از آن خود کرد- در تعامل با رئیس‌جمهور هم به همین روال بود. در ابتدای این دوره که ایام ماه‌عسل پیوند سیاسی رئیس جدید مجلس و رئیس‌جمهور محسوب می‌شد، دولت با چالش جدی خاصی از سوی مجلس مواجه نبود و در این فضا حتی ضعیف‌ترین و بحث‌برانگیز‌ترین وزرا هم برای جلب‌نظر مجلس کار سختی در پیش نداشتند.

فراکسیونی که امیدها را بر باد داد

یاران رئیس مجلس با برند نیروهای معتدل و اصلاح‌طلبان به هم پیوند خوردند و در چنین شرایطی با تشکیل مجلس، از فراکسیون امید رونمایی شد؛ فراکسیونی که در اقدامی معنادار، نخستین همایش آن در نهاد ریاست‌جمهوری برگزار شد و از میان 167 نماینده شرکت‌کننده در این همایش 157 نفر میثاق‌نامه آن را امضا کردند؛ عددی که کسر قابل‌توجهی از نمایندگان را شامل می‌شد و حتی برخی به اتکای آن مجلس دهم را مجلسی با اکثریت اصلاح‌طلبان تلقی می‌کردند.

این قبیل تحلیل‌ها اما رفته‌رفته رنگ باخت و به‌ویژه در بزنگاه انتخاب رئیس مجلس بسیاری از اعضای این فراکسیون، لاریجانی را بر رئیس خود ترجیح دادند؛ اتفاقی که خیلی‌ها آن را فصل جدیدی از لابی‌گری در مجلس و سنگ بنای تحولات بعدی دوره دهم خواندند؛ تحولاتی که در هفته‌ها و ماه‌های بعد، به ریزش‌های پی‌درپی این فراکسیون و تشکیل فراکسیون جدیدی تحت عنوان مستقلین منتهی شد و این تصور را در افکار عمومی پدید آورد که رئیس مجلس، به خوبی توانسته مدل مطلوب خود در مجلس را عملیاتی سازد؛ مدلی که در آن به انحای مختلف می‌توان تصمیم نمایندگان را 180 درجه چرخاند و آنها را به کلی از موضعی به موضع دیگر سوق داد.

این البته تنها ثمره فراکسیون امید نبود؛ ضعف عملکرد این فراکسیون که نمود آن عمدتا در تصمیمات جمعی نظیر تلاش‌های ناکام برای وزارت بی‌طرف، انداختن رحمانی فضلی از کابینه، ریاست عارف بر مجلس و... قابل‌مشاهده بود، چسبندگی غیرقابل توجیه و انفعال آن در مقابل دولت که حتی در برخی مقاطع داد اعضا را هم درآورد – نظیر ماجرای استعفای حضرتی از فراکسیون امید در جریان استیضاح کرباسیان- و... پرده‌هایی از این عملکرد است؛ عملکردی که در برآیند ضعف‌های پارلمان هم تاثیر قابل‌توجهی داشت و آن را به مجلس با معدل غیرقابل قبول تبدیل کرد.