تهدید گونه‌های در حال انقراض یزد توسط سگ‌های ولگرد

معاون فنی اداره کل محیط زیست یزد زاد و ولد سگ‌ها در استان یزد را در حال نزدیک شدن به آمار گینس فرزندآوری گونه‌های خاص این پستانداران اعلام کرد و گفت: در حالی تولد 14 توله سگ به عنوان رکورد گینس به ثبت رسیده که در استان مواردی نزدیک به آن را شاهدیم و این مسئله تهدیدی جدی برای رشد چشمگیر جمعیت سگ‌هاست.

«اعظم حبیبی‌پور» به معضل سگ‌های ولگرد در یزد اشاره و اظهار کرد: این مقوله طبق قانون کشوری به شهرداری‌ها واگذار شده و نقش محیط زیست در واقع نقشی نظارتی به عنوان ارگانی همکار است اما استنباط‌ها نشان می‌دهد که این اداره کل حامی این سگ‌هاست.

وی از مخاطرات سگ‌ها برای جامعه و محیط زیست یاد کرد و گفت: متاسفانه سگ‌های ولگرد، محیط زیست را نیز علاوه بر جوامع شهری درگیر می‌کنند و حامل بیماری‌های مشارک حیوان و انسان هستند لذا باید شناسایی و کنترل شوند.

این مسئول زاد و ولد سگ‌ها در استان یزد را در حال نزدیک شدن به آمارهای ثبت شده در گینس عنوان کرد و گفت: در حالی تولد 14 توله سگ به عنوان رکورد گینس به ثبت رسیده است که در ابرکوه سگ‌هایی با تولد 11 توله را شاهد هستیم و این مسئله تهدیدی جدی برای رشد چشمگیر جمعیت سگ‌هاست.

سگ‌های ولگرد تهدیدی برای یوزپلنگ آسیایی

«موسی شمسایی» کارشناس محیط زیست استان هم که شب گذشته در نشست ماهانه فعالان محیط زیستی در دانشکده بهداشت یزد سخن می‌گفت، با بیان این که این سگ‌ها در صورت کنترل و مدیریت نشدن، تبعات زیادی برای انسان و دیگر حیوانات خواهند داشت، گفت: دیدگاه مردم در برابر حیواناتی مانند سگ‌ها به چند شیوه است؛ عده‌ای بی‌تفاوت هستند، عده‌ای برخورد احساسی دارند، عده‌ای به دنبال جمع کردن و برداشت عکس‌های یادگاری هستند و مرحله بعد افرادی که به شناخت روابط اکولوژیک و اجزای سیستم رسیده‌اند.

وی افزود: شهر ما در حال حاضر در مرحله احساسی قرار دارد که مرحله خوبی است ولی اگر این مرحله را مدیریت نکنیم، تبعات زیادی خواهد داشت.

وی از فعالیت خوب و مطلوب عده‌ای از افراد در قالب گروه‌های حامیان این حیوان خبر داد و گفت: البته حلقه مفقوده‌ای در این حوزه وجود دارد که منجر به تاثیرگذار نبودن فعالیت این گروه‌ها شده است.

این کارشناس محیط زیست، سگ‌های ولگرد را عامل انتقال بیماری خطرناک هاری و دیستمیر به پستانداران عنوان کرد و گفت: هاری واکسن و راه پیشگیری دارد اما در صورت ابتلای فرد به آن، 100 درصد خواهد مرد لذا پیشگیری از آن اهمیت زیادی دارد.

وی افزود: بیماری دیگر و خطرناک‌تری که در بین سگ‌ها شایع است و روش‌های مختلفی برای انتقال به طبیعت دارد، یکی از گونه‌های در معرض خطر یعنی یوزپلنگ‌های آسیایی را تهدید می‌کند به نحوی که در صورت ابتلا دچار نوعی جنون شده و شکار نمی‌کنند و نهایتاً ضعیف شده و می‌میرند.

شمسایی یوزپلنگ‌ها را علاقند به شکار سگ‌ها خواند و گفت: یوزپلنگ‌ها با شکار سگ‌های ولگرد به عنوان طعمه‌های محبوب، در دسترس و راحت، به سهولت به این بیماری دچار می‌شوند و گذشته از تمام هزینه‌های دولت در نگهداری از این گونه‌ها، این موجودات در معرض را بیش از پیش تهدید می‌کنند.

این مسئول در ادامه با اشاره به وی اهلی سگ‌ها، عنوان کرد: سگ‌ها جایگاهی در طبیعت ندارند و از گذشته توسط انسان اهلی شده‌اند لذا از انسان نمی‌ترسند، پس در صورت وحشی شدن به انسان نیز حمله‌ور خواهند شد که مصداق آن در سال گذشته در میبد با مرگ کودکی پنج ساله توسط سگ‌های ولگرد را شاهد هستیم.

شمسایی جفت‌گیری سگ‌های ولگرد با گرگ‌ها را از دیگر تهدیدهای ناشی از این جانوران ذکر کرد و گفت: متاسفانه سگ‌های ولگرد با گونه‌های هیبرید و خالص گرگ در حال جفت‌گیری هستند که این گونه‌های دورگه متولد شده از سگ‌ها، بدتر و معایب بیشتری خواهند داشت.

وی روی آوردن سگ‌ها به شکار نوعی جونده در منطقه شیرکوه که در اصلاح محلی آن را در موش می‌خوانند را از دیگر تهیدهای این موجودات خواند و گفت: تمام شدن این موجود نیز به معنای انقراض این گونه خاص در دنیاست لذا باید این جمعیت رو به افزایش سگ‌ها کنترل شوند.

وجود سگ‌های بلاصاحب یا ولگرد بی‌معناست

«محمدحسین ایران نژاد» مدیر گروه محیط زیست دانشگاه یزد هم در این نشست با اشاره به ضرورت دور شدن از نگاه احساسی در رابطه با سگ‌های ولگرد، اظهار کرد: این مسئله بسیار جدی و خطرناک است لذا باید از نگاه احساسی به آن‌ها به شدت جلوگیری شود.

وی با بیان این که وجود سگ‌های بلاصاحب یا ولگرد هیچ معنایی ندارد، گفت: این حیوانات یا باید اهلی باشند یا وحشی به شمار آیند چرا که در حالت اهلی، مسئولیت آن‌ها با افراد دیگر است و اگر وحشی باشند نیز در محیط‌های طبیعی زندگی می‌کنند اما نگاه احساسی به این موجودات و در نظر گرفتن آن‌ها به عنوان موجود حد وسط اهلی و وحشی، اشتباه بزرگ و غلطی از سوی جامعه است.

سودجویی به بهانه حمایت از سگ‌های ولگرد

«مجتبی جعفری» رییس انجمن کوهنوردان ایران نیز در بخشی از این نشست با انتقاد از اعطای مجوز به برخی از انجمن‌های دوستداران و حامیان حیوانات مانند سگ‌های ولگرد و بدون صاحب، اظهار کرد: متاسفانه بعضا این گروه‌ها دارای افراد کلاهبرداری هستند که با استفاده از احساسات مردم به دنبال سودجویی‌ هستند و در یزد شاهد این مسئله نیز هستیم.

وی افزود: عملا فعالیت این مراکز هیچ تاثیری بر کاهش بحران سگ‌های ولگرد نداشته از طرفی این افراد، همان موانع کنترل این مسئله در یزد هستند که اهداف خود را دنبال می‌کنند و متاسفانه شهرداری نیز با همکاری بعضی از این گروه‌ها نسبت به کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد اقدام کرده است.

این فعال محیط زیست استان تاکید کرد: برخی از این گروه‌ها سگ‌ها را جمع آوری و در محل دیگری از شهر رها می‌کنند و رفتار نامناسب و حتی بی‌توجهی به سگ‌ها در بین این گروه هایی با عننوان حامیان سگ‌ها، در اصل هیچ تاثیری بر کنترل این معضل نداشته و دوستدار و حامی سگ‌ها نیز نیستند.