چراغ سبز برجامیِ اصولگرایان به بایدن

روزنامه همدلی: انتخابات 1400 محور تلاش اصول‌گرایان شده است. آنان برای رسیدن به پاستور حالا وارد یک فعالیت جدی شده‌‌اند و به نظر می‌رسد برای تحقق این خواسته و هدف خود حاضرند دست به هر کاری بزنند. محمد مهاجری در توئیتی به این موضوع اشاره کرده و گفته که «این جماعت برای برنده شدن در انتخابات ۱۴۰۰ هرکاری می‌کنند.»

او از فعالیت‌‌های تندروها برای ارتباط با تیم جو بایدن رئیس جمهوری جدید آمریکا خبر داده است و هشدار داده که شورای عالی امنیت ملی مراقب آنان باشد. این در حالی است که بعد از پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا اصول‌گرایان به شدت تلاش کردند که بگویند بایدن فرقی با دونالد ترامپ رئیس جمهوری قبلی آمریکا ندارد. حتی آنان تا آن جا پیش رفتند که بگویند ترامپ رئیس جمهوری بر حق است. بسیاری معتقدند که تلاش آنان به خاطر این است که نگران هستند با آمدن جو بایدن آمریکا به برجام برگردد و دوباره یک چهره اصلاح‌طلب بتواند در انتخابات 1400 پیروز شود.

دیروز محمد مهاجری فعال رسانه‌ای اصول‌گرا در توئیتی نوشت: «شورای عالی امنیت ملی به هوش باشد؛ افراد و گروه‌های سیاسی کشورمان که تا دیروز برای پیروزی ترامپ یقه پاره می‌کردند پس ازشکست او در صدد فرستادن پیام‌های یواشکی برای دولت بایدن هستند. شعار‌های ضدامریکایی آن‌ها گولتان نزند. این جماعت برای برنده شدن در انتخابات ۱۴۰۰ هرکاری می‌کنند.»

احتمالا اصول‌گرایان و نیروهای تندرو نگران این هستند که از دولت روحانی در ارتباط با بایدن عقب بمانند. چندی پیش روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی به نقل از منابعی دیپلماتیک مدعی شد که «سیدعباس عراقچی» معاون وزیر خارجه ایران پس از انتخابات آمریکا تلاش کرده از طریق واسطه‌هایی این پیام را به «جو بایدن» رئیس جمهور منتخب (به گفته رسانه‌های آمریکایی) منتقل کند که آمریکا قبل از شروع هرگونه مذاکره باید بدون پیش شرط به برجام بازگردد. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در این باره گفته بود:«خبر روزنامه نیویورک تایمز درباره تماس سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با تیم جو بایدن ساختگی است.» وی افزود: «خبرسازی‌های زرد شیوه مرسوم برخی رسانه‌ها به ویژه در این روز‌ها شده است.»وی با تاکید بر این که این خبر مربوط به اول هفته و کاملا ساختگی است گفت:«این دست رسانه‌ها از این پس از این گونه اخبار هر روز بیشتر خواهند ساخت؛ در نیویورک همان روز توسط دفتر نمایندگی جواب داده شده که هیچ تماسی مستقیم یا غیر مستقیم نبوده است.»

با این حال همچنان اصول‌گرایان تلاش دارند دولت را از مذاکره منع کنند. دیروز در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مجتبی ذوالنوری در تذکر شفاهی خطاب به رئیس جمهور گفت:«تذکر بنده به جناب آقای رئیس جمهور است؛ هنوز تکلیف انتخاب آمریکا تعیین نشده است، اطرافیان جناب عالی و جناب عالی با یک بی‌نظمی و آنارشیست در حال پهن کردن فرش قرمز برای دشمن هستید.» رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ادامه داد:«هر کسی می‎داند و یقین هم شما و کابینه‌تان که امنیتی‌ترین و سیاسی‌ترین کابینه بعد از انقلاب این را می‌دانید از موضع سستی و ضعف برخورد کنید در میدان امتیاز را از دست داده‌اید و پیشاپیش زمینه امتیازگیری را برای دشمن فراهم کرده‌اید.»

وی در ادامه با قرائت شعری گفت:«اظهار عجز نزد ستم پیشه ابلهیست/ اشک کباب موجب طغیان آتش است؛ آقای رئیس جمهور به حضرت عباس و به کسی که شما قبول دارید هیچ کسی در مجلس مخالف برداشتن تحریم‌ها نیست اما از موضع عزت و افتخار ورود کنید و عزت و اعتبار مردم را از بین نبرید.» نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی گفت:«آقای رئیس جمهور از موضع عکس وارد نشوید؛ ارزش‌ها و حقوق ملت را از بین نبرید. در دور و بری‌های شما در تمجید آمریکا و برداشتن تحریم‌ها از سوی این کشور می‌گویند؛ وقتی شما تحریک می‌کنید می‌خواهید دعوابی درست کنید؟ آقای رئیس جمهور از موضع باطل و رفتار ناکارآمدی خودتان را نپوشانید؛ متمرکز بر روی امتیازگیری از طرف مقابل باشید نه این که فریاد ننه من غریبم بزنید.»

این در حالی است که ادبیات برخی از اظهار نظر اصول‌گرایان نشان می‌دهد آن‌‌ها آن چنان هم که می‌گویند از مذاکره بدشان‌‌ نمی‌آید به شرط آن که خودشان مذاکره را انجام دهند و نه دولت حسن روحانی. چندی پیش نصراله پژمانفر به ایسنا گفته بود: «آمریکایی‌ها قبل از انجام هر مذاکره‌ای، باید تمامی تحریم‌ها را همان‌طور که قبلا در برجام قول داده‌اند، کامل لغو کنند. در صورتی که آمریکا این کار را بکند، ما به میز مذاکره برمی‌گردیم.»

حجت‌الاسلام نصراله پژمانفر اظهار کرد:«تجربیات تاریخی ما این را اثبات می‌کند که در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، تفاوتی ندارد که دموکرات‌ها پیروز شوند یا جمهوری‌خواهان. در هر صورت روسای جمهور آمریکا، هرگز رفتاری با ما نداشته‌اند که تامین‌کننده منافع ما باشد. آنان گاهی دست چدنی خود را رو کرده‌اند و گاهی روی آن را دستکش مخملی کشیده‌اند.»

وی با اشاره به عدم‌ صداقتی که آمریکا همواره در رابطه با ما داشته است، ادامه داد:«ما تفاوتی بین دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان نمی‌بینیم، اگرچه سیاست‌های ظاهری آنان ممکن است با یکدیگر متفاوت باشد، اما ما حتما نسبت به این مسئله باید دقت داشته باشیم تا دچار این اشتباه نشویم که فکر کنیم با روی کار آمدن دموکرات‌ها، سیاست‌های خصمانه آمریکا عوض می‌شود.»

نماینده مردم مشهد در مجلس عنوان کرد:«ما باید دستمان را به زانوی خود بگیریم و به اقداماتی که می‌توانند برگه برنده‌ای برایمان باشند، توجه کنیم. یعنی ما باید با رویکرد استقلال اقتصادی خودمان و تولید و فعالیت‌های اقتصادی، مشکلات خودمان را حل کنیم.»

پژمانفر با تاکید بر قابل اعتماد نبودن آمریکایی‌ها در امر مذاکره، تصریح کرد:«اگر ایالات متحده به شرایط و قوانین ما در انجام مذاکره پایبند باشد، شاید بسیاری از مسائل حل شود. آمریکایی‌ها قبل از انجام هر مذاکره‌ای، باید تمامی تحریم‌ها را همان‌طور که قبلا در برجام قول داده‌اند، کامل لغو کنند. در صورتی که آمریکا این کار را بکند، ما به میز مذاکره برمی‌گردیم.»

برجام نجات‌دهنده اصول‌گرایان

اما برخلاف آنان که در مجلس مدام دولت را از مذاکره بر حذر می‌دارند، برخی از اصول‌گرایان درباره مذاکره با آمریکا با صداقت بیشتری سخن می‌گویند. حسین کنعانی مقدم، چهره سیاسی اصول‌گرا، در این باره که به نظر می‌رسد بین طیف‌های مختلف اصول‌گرایی در ارتباط با بحث مذاکره با آمریکا اختلاف نظر وجود دارد، به برنا گفت:«اگر به جریان اصول‌گرایی نگاه کنیم، شاید ممیزهایی وجود داشته باشد. یک جریان سنتی محافظه‌کار در جریان اصول‌گرایی است که عمدتا با مذاکره کردن مخالفتی ندارد و حتی در بسیاری از موارد، پیشنهاداتی نیز در این زمینه داشته‌اند.»

او افزود:«جریان دیگری تحت عنوان جریان انقلابی هستند که با توجه به توصیه‌های رهبری، هر گونه مذاکره با آمریکا را نفی می‌کنند. همچنین جریان دیگری تحت عنوان نواصول‌گرایان هستند که به دنبال این هستند که با گرفتن امتیازات بیشتر، پای میز مذاکره بنشینند.»

این چهره سیاسی ادامه داد:«در واقع تجربه نشان داده است، کسانی که پای میز مذاکره با آمریکایی‌‌ها نشستند، حتی اگر امتیازی گرفته‌‌اند آمریکایی‌ها به تعهدات خودشان عمل نکردند، از این‌رو آزموده را آزمودن خطا است.»

کنعانی مقدم با اشاره به ‌‌این‌که اگر دولت آینده، اصول‌گرا باشد پای میز مذاکره خواهد رفت یا خیر؟ تصریح کرد:«اگر دولت آینده اصول‌گرایان باشد تلاش می‌کند در چارچوب برجام، مذاکره و منافع جمهوری اسلامی را حفظ کند. به بیانی این گونه نیست که اصول‌گرایان، نفی هر گونه مذاکره را در ذهن داشته باشند بلکه در چارچوب برجام، مذاکره را می‌پذیرند اما ‌‌این‌که فکر کنیم، ایران با آمریکایی‌ها در خصوص مسائل داخلی، دفاعی، امنیتی و منطقه‌ای مذاکره مستقیم داشته باشد، بعید به نظر می‌رسد که اصول‌گرایان چنین خطایی را مرتکب شوند.»او در این باره که برجام به نوعی نجات‌دهنده اصول‌گرایان هم است، اظهار کرد: «بله همین‌طور است به هر حال برجام، درختی است که کاشته شده و باید ببینیم که اگر بتوان آن را هرس کرد از میوه آن استفاده کرد.»