سفر منطقه‌ای بایدن؛ از سر استیصال یا دلایل امنیتی؟

نیویورک - ایرنا - سرانجام پس از گمانه‌زنی‌های بسیار، کاخ سفید سفر رئیس جمهوری آمریکا به سرزمین های اشغالی، کرانه باختری و عربستان را تایید و تاریخ آن را ۱۳ تا ۱۶ ژوئیه(۲۲ تا ۲۵ تیرماه ) اعلام کرد؛ سفری که پیش از اعلام رسمی،موجی از انتقادات را همراه داشته و نشانه استیصال دولت بایدن ارزیابی شده است.

با این که بسیاری از تحلیلگران، این سفر را در نتیجه استیصال دولت آمریکا در کاهش قیمت سوخت در این کشور می دانند اما مقامات آمریکایی تاکید می کنند حضور بایدن در خاورمیانه (غرب آسیا) به دلایل امنیتی صورت می پذیرد.

بایدن در زمان نوسانات شدید سیاسی به منطقه سفر خواهد کرد و سفر به عربستان در حالی انجام می گیرد که دولت آمریکا با تورم فزاینده و افزایش قیمت سوخت دست و پنجه نرم می کند.

کمبود نفت برای دولت بایدن دردناک بوده و او نتوانسته است از افزایش قیمت بنزین جلوگیری کند؛ قیمتی که برای نخستین بار در تاریخ ایالات متحده از ۵ دلار به ازای هر گالن (۳.۸ لیتر)عبور کرده است.

فعالان حقوق بشر، چهره‌های رسانه‌ای و حتی برخی از دوستان دموکرات بایدن نیز ایده دست دادن رئیس‌جمهوری آمریکا با ولیعهد و رهبران سعودی را محکوم کرده اند.

بر اساس اعلام کاخ سفید، بایدن سفر خود به منطقه غرب آسیا را از سرزمین های اشغالی آغاز خواهد کرد و ابتدا با رهبران رژیم صهیونیستی دیدار خواهد داشت تا به گفته سخنگوی کاخ سفید در مورد "امنیت، رفاه و ادغام فزاینده اسرائیل در منطقه" گفتگو کند.

رئیس جمهوری آمریکا همچنین از کرانه باختری بازدید خواهد کرد تا به گفته کاخ سفید با رهبران تشکیلات خودگردان فلسطین مشورت و حمایت قاطع خود را از راهکار دو کشوری، با تمهیدات برابر در زمینه امنیت، آزادی و فرصت برای مردم فلسطین تکرار کند.

اجلاس مجازی با حضور هند و امارات و اسرائیل

بایدن هنگام حضور در سرزمین های اشغالی، در اجلاس مجازی گروه دیپلماتیک موسوم به I۲-U۲ با حضور هند، اسرائیل، امارات و آمریکا شرکت خواهد کرد.

این اجلاس مجازی با تمرکز بر "بحران امنیت غذایی" نشات گرفته از جنگ اوکراین برگزار خواهد شد.

رئیس جمهوری آمریکا بر اساس اعلام کاخ سفید، سپس به دعوت ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود پادشاه عربستان به جده سفر خواهد کرد.

پرواز بایدن از سرزمین های اشغالی به جده نخستین پرواز یک رئیس جمهوری آمریکا از این منطقه به یک کشور عربی خواهد بود که این رژیم را به رسمیت نمی‌شناسد. دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷، این سفر را از عربستان به سرزمین های اشغالی انجام داد.

دیدار با ۹ رهبر منطقه ای

عربستان سعودی که ریاست فعلی شورای همکاری خلیج فارس را بر عهده دارد، محل برگزاری این گردهمایی با حضور ۹ رهبر از سراسر منطقه است.

رئیس جمهوری آمریکا همچنین در اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس با حضور مصر، عراق و اردن (موسوم به GCC+۳) شرکت خواهد کرد و به گفته کاخ سفید، برای پیشبرد منافع امنیتی، اقتصادی و دیپلماتیک آمریکا با همتایان خود از سراسر منطقه دیدار خواهد کرد.

کاخ سفید می گوید بایدن مشتاقانه منتظر این سفر مهم به عربستان سعودی به عنوان کشوری که نزدیک به هشت دهه شریک راهبردی آمریکا بوده، است.

بر اساس اعلام کاخ سفید، بایدن در عربستان در مورد طیف وسیعی از مسائل دوجانبه، منطقه ای و جهانی گفتگو خواهد کرد. این مسایل شامل حمایت از آتش بس با میانجیگری سازمان ملل در یمن است که به صلح آمیزترین دوره از زمان آغاز جنگ هفت ساله در یمن منجر شده است.

بر اساس اعلام کاخ سفید، بایدن همچنین در سفر به عربستان، راه‌های گسترش همکاری‌های اقتصادی و امنیتی منطقه‌ای از جمله ابتکارات زیرساختی و آب و هوایی جدید و امیدوارکننده و همچنین "بازدارندگی در مقابل تهدیدات ایران"، پیشبرد حقوق بشر و تضمین امنیت جهانی انرژی و غذا را مورد بحث و بررسی قرار خواهد داد.

کاخ سفید می گوید رئیس جمهوری آمریکا مشتاقانه در انتظار ابراز دیدگاه مثبت خود در مورد تعامل آمریکا در منطقه طی ماه ها و سال های آینده است و این سفر اوج ماهها دیپلماسی و پس از دیدار بایدن با رهبران اتحادیه جنوب شرق آسیا (آسه‌آن) در کاخ سفید، سفر به کره جنوبی و ژاپن، اجلاس چهارگانه(آمریکا، هند استرالیا و ژاپن)، میزبانی وی از اجلاس سران قاره آمریکا در در لس آنجلس و سفر به اروپا برای شرکت در اجلاس های سران ناتو و گروه ۷ انجام می شود.

کارین ژان پی‌یر سخنگوی کاخ سفید به خبرنگاران گفت که دیدار بایدن از عربستان سعودی به بحث تامین انرژی بستگی ندارد.

او افزود که ارزیابی تعامل با عربستان و امنیت انرژی به عنوان درخواست برای نفت بیشتر اشتباه است و این ارزیابی را درک نادرست از موضوع و گفتگوهای چندوجهی دولت آمریکا با رهبران سعودی خواند و گفت: گفتگوی ما با عربستان مانند گفتگو با هر کشور تولید کننده دیگر نفت است.

این در حالی است که رسانه های بین المللی در گزارش های خود درباره این سفر اعلام کرده اند بایدن قصد دارد به عربستان سفر کند و در آنجا با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی برای تثبیت بازارهای جهانی نفت در بحبوحه افزایش سرسام‌آور قیمت‌های گاز و نفت دیدار کند.

سفر به عربستان و دیدار با محمد بن سلمان بحث برانگیز خواهد بود، زیرا قانونگذاران آمریکایی نسبت به سابقه بد حقوق بشری ولیعهد سعودی احتمالا مخالفت خود را ابراز می کنند.

عبور بایدن از قتل خاشقچی

شبکه خبری سی ان ان آمریکا در گزارشی پیش از اعلام رسمی تاریخ این سفر اعلام کرده بود که دولت جو بایدن رئیس جمهوری دموکرات آمریکا به دنبال احیای کامل روابط با عربستان سعودی و عبور از قتل جمال خاشقچی است.

این شبکه خبری آمریکایی نزدیک به حزب دموکرات به نقل از مقامات آمریکایی گزارش داده بود مقامات ارشد آمریکایی به عربستان سعودی اعلام کرده‌اند که آمریکا آماده است تا روابط خود را با عربستان از سر گیرد و عملا از مساله قتل جمال خاشقچی، ستون‌نویس واشنگتن پست در سال ۲۰۱۸ عبور کند.

تصمیم برای از سرگیری روابط یک اقدام دراماتیک برای حفظ چهره بایدن است که با وعده طرد عربستان سعودی به دلیل قتل خاشقچی آغاز به کار کرد.

دولت او همچنین سال گذشته گزارشی منتشر کرد که مستقیماً محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی را به سازماندهی قتل خاشقچی متهم می کرد اما مقامات به سی ان ان گفته اند بایدن که تحت فشار شدید برای مقابله با روسیه در اوکراین و کاهش قیمت بنزین در این کشور در میان تورم بی سابقه در ۴۰ سال گذشته قرار دارد، نارضایتی اخلاقی خود از عربستان را کنار گذاشته تا روابط گرمتر با این کشور را در بحبوحه تحولات چشمگیر جهانی دنبال کند.

یک مقام ارشد آمریکایی با اشاره به مساله قتل خاشقچی گفته است: هر دو طرف تصمیم گرفته اند که به خاطر دستیابی به صلح و ثبات در خاورمیانه، باید از این مساله عبور کنیم. عربستانی ها به سهم خود مساله خاشقچی را تمام شده دانسته و آشکارا موضع خود را به آمریکا اعلام کرده اند.

این منابع درعین حال مدعی شدند که این به معنای بخشش و فراموش کردن نیست. به گفته آنها، بایدن قصد دارد در ماه آینده در مورد قتل خاشقچی به طور مستقیم با ولیعهد عربستان گفتگو کند.

برخی از مقامات در داخل دولت آمریکا هنوز بر این باورند که باید اقدامات بیشتری به منظور پاسخگو کردن عربستان برای این جنایت انجام شود.

آدام شیف عضو برجسته دمکرات کنگره آمریکا گفته است که بایدن نباید به عربستان سعودی سفر یا با محمد بن سلمان ولیعهد این کشور دیدار کند.

این در حالی است که یک مقام ارشد دولت بایدن گفته است که بخش پایانی سفر منطقه ای رئیس جمهوری آمریکا در جده در عربستان سعودی، می تواند اهداف این دولت را در منطقه برای بقیه سال و سال ۲۰۲۳ شکل دهد.