چه چیزی باعث وقوع سونامی خورشیدی شد؟

به گزارش ایسنا و به نقل از تی ای، رصدخانه خورشیدی و هورسپهری یا سوهو(SOHO) ناسا اخیرا یک ویدیو "فرابنفش فرین"(Extreme ultraviolet) از این رویداد که با نام "سونامی خورشیدی" (solar tsunami) شناخته می‌شود، ثبت کرده است. در ساعات اولیه ۲۱ ژوئیه، یک لکه خورشیدی به نام "AR۳۰۶۰" منفجر شد و یک شراره خورشیدی گروه C۵ و یک موج ضربه‌ای سایه‌ای به نام سونامی خورشیدی ایجاد کرد.

تابش فرابنفش فرین(Extreme ultraviolet) یا تابش پرانرژی فرابنفش که به اختصار EUV یا XUV نامیده می‌شود، بخشی از تابش الکترومغناطیسی در طیف الکترومغناطیسی است که بازه طول‌موج ۱۲۴ تا ۱۰ نانومتر را در بر می‌گیرد و بنابراین دارای فوتون‌هایی با انرژی ۱۰ تا ۱۲۴ الکترون‌ولت(متناسب با طول‌موج ۱۲۴ تا ۱۰ نانومتر) است.

موج ضربه‌ای(Shock wave) یک اغتشاش پیش رونده است. موج ضربه‌ای هنگامی به وجود می‌آید که یک موج در یک محیط مایع، گاز یا پلاسما(به صورت کلی در یک محیط سیال) با سرعتی سریع‌تر از سرعت صوت حرکت می‌کند. امواج ضربه‌ای همانند یک موج عادی با خود انرژی حمل می‌کنند و می‌توانند در یک محیط انتشار یابند. از مشخصه‌های این نوع موج می‌توان به تغییر ناگهانی و ناپیوسته در فشار، دما، و چگالی محیط اشاره کرد.

بلافاصله پس از انفجار، این امواج ضربه‌ای در لبه جلویی خروج جرم از تاج خورشیدی، یک انفجار رادیویی خورشیدی نوع II ایجاد کردند. نیروی هوایی ایالات متحده می‌گوید ویژگی‌های این انفجار نشان می‌دهد که رویداد خروج جرم از تاج خورشیدی با سرعت ۱۰۶۳ کیلومتر بر ثانیه(۲.۴ میلیون مایل در ساعت) در جو خورشید رخ داده است.

رصدخانه خورشیدی و هورسپهری ناسا نیز یک ویدیو کوتاه فرابنفش فرین(تصویر متحرک پایین) ثبت کرده است که نشان می‌دهد چگونه سونامی خورشیدی در حال دور شدن از محل انفجار است.

همانطور که در سایت Spaceweather گزارش شده است این فیلم همچنین برهم نهی چند خروج جرم از تاج خورشیدی را نیز نشان می‌دهد. درخشان‌ترین ابرهای ایجاد شده در ساعت ۸ و ۱۰  ممکن است ناشی از فوران‌های دور، باشد.

این سایت روز گذشته گفت: اگرچه آنها به زمین نمی‌آیند اما یک خروج جرم از تاج خورشیدی تمام هاله ضعیف که بلافاصله قبل از ساعت ۰۲:۰۶ ساعت جهانی(۰۶:۳۶ به وقت تهران) ظاهر می‌شود بسیار مهم است. این فوران توسط سونامی پرتاب شده و دقیقا در داخل منطقه حمله زمین(Earth strike zone) قرار دارد. به گفته اداره ملی اقیانوسی و جوی، این اتفاق ممکن است در ۲۳ ژوئیه  رخ دهد و احتمالا سبب ایجاد طوفان‌های ژئومغناطیسی گروه G۲ شود.