تامین حق‌آبه هامون از دریای عمان

رییس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن ارائه گزارش اقدامات انجام شده در ۳۶۵ روز حضورش در این سازمان گفت:در حال حاضر ١٠٠ میلیون متر مکعب آب از دو تصفیه خانه تبریز و ارومیه وارد دریاچه ارومیه می‌شود که می‌تواند موجب احیای دریاچه ارومیه شود.

به گزارش ایسنا، علی سلاجقه در یک برنامه تلویزیونی به مناسبت ۳۶۵ روزحضور در سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: سازمان بایستی تحولات ساختاری و شکلی و ماهوی داشته باشد و خوشبختانه با توجه به اینکه دولت انقلابی است، برنامه در حوزه محیط زیست هم کامل بود و ما نیز خود را مکلف دانستیم و شورای راهبردی تشکیل دادیم که شامل سمن‌ها،شرکت‌های دانش‌بنیان و بازنشسته‌های خود سازمان و... هستند.

وی افزود: رویکرد دانش‌بنیانی یک رویکرد همه جانبه است. رویکرد مشارکت مردم‌پایه یکی از بحث‌های اساسی است. بحث‌هایی همچون محیط زیست که همه ارکان حیات را در بر می‌گیرد، اصلا مرز نمی‌شناسد و در بیرون و داخل مرزهای کشور و مرزهای سیاسی، تمام مسائل زیست محیطی به یکدیگر مربوط هستند و براین اساس سعی کردیم بحث مردم پایه و حضور مردم را بسیار پررنگ ببینیم بنابراین در بطن و متن اساسی سند تحول، حضور مردم در همه ابعاد در نظر گرفته شده است.

به گفته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در سند تحول، مشارکت و حضور مردم در همه ابعاد اعم از کاهش آلاینده‌ها، کاهش پسماند، مشارکت‌های مربوط به افزایش پوشش گیاهی و تکثیر جانوری و... به‌صورت خیلی فعال در نظر گرفته شده و این برنامه‌ها هم به صورت سالیانه و هم به صورت برنامه چهارساله دولت سیزدهم مد نظر قرار گرفته شده است و پایان سند همزمان با پایان دولت سیزدهم و اقدامات کاملا قابل سنجش و اندازه‌گیری است.

دستور رییس جمهوری برای ساماندهی پسماند در کشور

وی ادامه داد: دو مسئله گرد و غبار و پسماند برای رییس جمهوری اهمیت بسیار بالایی دارد. در مبحث پسماند سفری به استان گیلان داشت و به مسئله سراوان و پسابی که در گوهررود و زرجوب بود به طور مستقیم توجه و تکلیف کرد که بحث پسماند کشور ساماندهی شود.

سلاجقه با تاکید بر دستور ریاست جمهوری مبنی بر ساماندهای پسماند در کشور ادامه داد: سازمان حفاظت محیط زیست در قالب کارگروه ملی مدیریت پسماند کشور جلساتی برگزار کرد و از زمانی که قانون پسماند کشور ابلاغ و اجرایی شده است، بیش از ۳۰ درصد جلسات در یک سال اخیر و به‌صورت منظم برگزار شده است.

تدوین برنامه چهارساله مدیریت پسماند کشور

وی ادامه داد: در نتیجه این جلسات برنامه چهار ساله برای پسماند شمال کشور تدوین کردیم که همزمان با تدوین این برنامه، برنامه‌های عملیاتی در استان‌های شمالی کشور به خصوص در استان گیلان و منطقه سراوان اجرا شد. جدولی تدوین شده است که در آن مسئولیت ۱۱ دستگاه‌ مسئول در حوزه پسماند که به‌صورت مستقیم مسئولیت دارند، درصد پیشرفت مسئولیت، روشی که باید استفاده کنند، محل تامین اعتبار و برنامه زمان‌بندی آن نیز مشخص شده و قابل ارزیابی است.

وظیفه سازمان حفاظت محیط زیست؛معرفی شرکت‌های دانش‌بنیان به دستگاه‌های اجرایی

معاون رئیس جمهوری درباره ظرفیت‌های دانش‌بنیان در حوزه محیط‌ زیست اظهارکرد: وقتی شعار سال را مقام معظم رهبری تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرینی مطرح فرمودند برای ما نوید بسیار عالی در بخش محیط زیست بود و اعتقاد داریم که هرکجا دانش و عقلانیت وارد شود، تخریب محیط زیست کاهش می‌یابد و بر مبنای این شعار ما نیز شعار سازمان محیط زیست کشور را «محیط زیست مردم پایه، هوشمند و فناورانه» گذاشتیم.

وی افزود: ما یکی از وظایف خود را در خصوص شرکت‌های دانش‌بنیان معرفی این شرکت‌ها به دستگاه‌های احرایی کشور می‌دانیم ولی خواسته ما این است که حتما محصولات آن‌ها مهر استاندارد داشته باشد تا با خیال راحت معرفی شوند و دستگاه‌های اجرایی نیز از آن‌ها استفاده کنند.

سلاجقه ادامه داد: یکی از وظایف اصلی سازمان بحث پایش است. در بحث آلاینده‌ها، مناطق حفاظت شده، حیات وحش و پوشش گیاهی ما از ظرفیت‌های پایش و سنجنده‌هایی که شرکت‌های دانش‌بنیان آن‌ها را تولید کرده‌اند و غالبا داخلی هستند استفاده می‌کنیم.

کمبود نیروی انسانی در حوزه حفاظت

به گفته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در حوزه استفاده از نیروی انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور از نظر تعداد محیط‌بانان در اقلیت است و تعداد محیط‌بانان ما ۳۷۰۰ نفر است که مجموع این افراد باید ۲۰ میلیون هکتار از کشور را پایش کنند و در این راه ما شهدا و جانبازان بسیاری داشته‌ایم. اگر از ظرفیت «پرنده‌ای» شرکت‌های دانش‌بنیان و کوادکوپترها و پهپادها در این زمینه استفاده کنیم تلفات کمتری خواهیم داشت.

استفاده از ظرفیت «پرنده‌ای» شرکت‌های دانش‌بنیان برای نقشه‌های مکان یابی

وی افزود: در حال حاضر از ظرفیت‌های «پرنده‌ای» در زمینه نقشه‌سازی‌ها استفاده می‌شود. به‌طور مثال در سواحل جنوبی کشور برای اولین بار از ظرفیت پهپادی استفاده کردیم و نقشه‌های مکان‌یابی آب‌شیرین‌کن‌ها در آن منطقه تهیه شد و چون بحث انتقال آب از مناطق جنوبی کشور به ایران مرکزی را داریم حتما این نقشه‌ها را در اختیار دستگاه‌ها قرار خواهیم داد.

سلاجقه در خصوص قانون هوای پاک و خودروهای اسقاطی اظهار کرد: در مبحث خودروهای اسقاطی قانونی که خردادماه۱۴۰۱ از طرف مجلس شورای اسلامی مصوب و اجرا شد، قانون موخر است و ما مکلف هستیم که قوانین موخر را حتما انجام دهیم و وزارت صمت دید که خودروسازان واقعا با مشکل مواجه می‌شدند.

مافیای گواهینامه اسقاط!

وی افزود: برای اجرای این قانون از طرفی به ازای هر خودروی تولیدی سه تا چهار خودرو باید اسقاط شود ولی ظرفیت اسقاط نداشتند و باتوجه به تعهدشان باید گواهینامه اسقاط تحویل می‌دادند و این گواهینامه وارد یک فضای مافیایی شده بود و با قیمت‌های بسیار نجومی در اختیار مردم قرار می‌گرفت.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: بحث‌های محیط زیستی در یک بازه زمانی طولانی مدت به این شرایط کنونی رسیده است و حل این مشکلات هم در یک بازه زمانی طولانی‌مدت انجام می‌شود.

وی افزود: خوشبختانه با توجه به عزم جدی دولت و قوه قضاییه و در کنار هم قرار گرفتن دستگاه‌ها و هم‌افزایی‌ آن‌ها اتفاقات بسیار خوب و مثبتی رقم می‌خورد. یک اتفاق خوب این بود که نشست‌ها هم از طرف قوه قضاییه و هم از طرف معاونان ما در سازمان محیط زیست کشور با همتایان خود در دستگاه‌های اجرایی مکلف بر اساس قانون هوای پاک، برگزار شد و تمام وظایف و درصد انجام تکالیف و قصورها مشخص شد.

سلاجقه ادامه داد: خواهش من از همکارانمان در مجموعه دولت و وزرا این است که بحث‌های مربوط به کاهش آلودگی و مسائل محیط زیستی را جزو وظایف ذاتی خود بدانند. برای توسعه حتما تخریب اتفاق می‌افتد ولی باید همانطور که تولید آلاینده می‌کنند باید آن‌ها را دفع نیز کنند ولی این کار در دستگاه‌های اجرایی ما هویدا نیست و آن‌ها باید در دستور کار قرار دهند.

پیش‌بینی ۵۰ هزار میلیارد تومان برای اجرای قانون هوای پاک

وی افزود: با همین اعتبارات فعلی هم دستگاه‌ها اگر بپذیرند که محیط زیست جزو وظایف ذاتی‌شان است مطمئنیم که می‌توانند گام‌های خوبی بردارند. با دستور معاون اول رئیس جمهوری و تشکیل ستاد هوای پاک کشور به ریاست وزیر کشور و همه دستگاه‌های مسئول این برنامه تدوین شد و ۶۲ حکم ابلاغ شد و حدود ۵۰ هزارمیلیارد تومان اعتبار دیده شد که امیدوارم واقعا در ۱۴۰۱ این اعتبارات هزینه شود تا شاهد کاهش آلاینده‌ها باشیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره اعتبارات اختصاص یافته و تکالیف دستگاه‌ها گفت: اگر اعتبارات به همین نحو اختصاص یابد دستگاه‌ها از سال ۱۴۰۲باید طی یک بازه زمان مشخص تکالیف خود را انجام دهند و فکر می‌کنم اتفاقات مثبتی بیفتد.

وی افزود: خوشبختانه الان روند به‌صورت حرکت به سمت شرکت‌های دانش بنیان است و اقدامات خوبی از سوی وزارت نفت، نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها در زمینه کاهش آلاینده‌های سوخت انجام می‌شود. در یک سال اخیر اتفاقات خوبی افتاده است. به عنوان نمونه برای کاهش آلایندگی سوخت تولیدی پالایشگاه‌های شهید منتظری اصفهان، شازند اراک در استان مرکزی و پالایشگاه آبادان ۳۰۰ میلیون یورو پیش‌بینی شده است.

سلاجقه ادامه داد: در بحث وسایل نقلیه متحرک هم بخش اعظمی از احکام ۶۲گانه مربوط به وسایل نقلیه متحرک بود که هم بحث طرح «کهاب» باید اجرا شود بنابراین از وزارت نفت خواستیم که این طرح در جایگاه‌های سوخت اجرا شود چراکه در مجموع به میزان ناچیزی طرح کهاب در کشور اجرا شده است. روزانه ۳۰۰ هزار لیتر بنزین به‌صورت بخار از دسترس خارج می‌شود که آلایندگی شدیدی تولید می‌کند.

وی درباره موضوع پسماند اظهارکرد: پسماند یک مسئله با ارزش برای کشور است ولی متاسفانه وارد یک سری فرایندهای منفی شد. استان خراسان رضوی و شهر مشهد یک نمونه بارز مدیریت پسماند است که در آن یک سیستم هوشمند فراهم شده است و در آن اصلا پسماندی باقی نمی‌ماند. شرایطی همچون خدمات اسنپ وجود دارد که در هرساعت از شبانه‌روز با شماره مشخص شده تماس گرفته و زباله‌ها تحویل گرفته می‌شود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: مهم‌ترین مسئله بحث تفکیک زباله در مبدا است و خواهش ما از مردم این است که تفکیک از مبدا را انجام دهند و از صدا و سیما درخواست داریم که با ظرفیت‌هایی که دارند در این زمینه کمک کنند.

زباله‌سوزی، سرمایه‌سوزی است

وی افزود: درخواست ما این است که زباله‌سوزی آخرین مرحله باشد. کارخانه‌های زباله سوز تقریبا رایج است و در دنیا هم اتفاق می‌افتد و در شمال کشور هم در استان مازندران سه دستگاه زباله سوز فعال است‌ البته زباله‌سوزی را به عنوان آخرین فرایند باید در نظر گرفت چون این کار در واقع سرمایه سوزی است.

استفاده از پسماند به عنوان سوخت در کارخانه سیمان تهران

به گفته سلاجقه این کار در شهرداری تهران هم در منطقه آراد کوه درحال اجرا است علاوه بر آن بحث استفاده از پسماند به عنوان سوخت برای کارخانه‌های سیمان هم در دستور کار قرار گرفته است. این موضوع در کارگروه مدیریت پسماند کشور مطرح شد و کارخانه سیمان و انجمن سیمان ایران نیز کارخانه سیمان تهران را به عنوان یک کار عملیاتی معرفی کردند تا بخشی از پسماند به عنوان سوخت در آنجا مورد استفاده قرار گیرد . مراکز علمی تحقیقاتی بیشتر بر موضوع آلایندگی بحث داشتند که تاکید کردیم حتما این موضوع بررسی شود.

آخرین وضعیت پسماند سراوان

وی ادامه داد: قرار است در قالب یک برنامه چهار ساله و ١٠ساله پسماندها مدیریت شود. در همین خصوص استانداران و شهرداران همکاری مناسبی داشته‌اند. پسماندهای سراوان به یکی از معضلات زیست‌محیطی کشور تبدیل شده بود چراکه پسماندها متعفن و هوا آلوده شده بود و منابع آبی و خاکی به دلیل شیرابه بسیار آلوده شده بودند خوشبختانه جلوی این پسماندهای سراوان گرفته شد و هیچ انباشت زباله و پسماندی توسط شهرداری این منطقه صورت نمی‌گیرد.

رئیس سازمان حفاطت محیط زیست درباره اقدامات انجام شده در خصوص پسماند شمال کشور گفت: با طراحی‌های صورت گرفته تقریبا محیط اطراف ایزوله شده و پوششی که روی ‍پسماندها قرار داده شده است که باعث می‌شود بارش تاثیری در تولید شیرابه نداشته باشد بنابراین سراوان کاملا درحال مدیریت است.

وی درباره تفاهم‌نامه این سازمان با آموزش و پرورش گفت: سواد رسانه‌ای برای ما بسیار مهم است. ما اعتقاد داریم که هرچه دانش محیط زیست در سنین پایه و حتی از پیش دبستانی آموخته شود، نتیجه مناسب‌تری خواهد داشت. بخشی که بر عهده آموزش و پرورش است برای آموزش محیط زیست از پیش دبستان تا دبیرستان است.

دیپلم محیط‌بانی در دو استان

سلاجقه ادامه داد: تفاهمنامه‌ خوبی با وزیر آموزش و پرورش منعقد کردیم. در همین سال ما دیپلم محیط بانی را در دو شهرستان شیراز استان فارس و شوشتر استان خوزستان راه‌اندازی کردیم همچنین در مقاطع مختلف تحصیلی دو واحد درسی تحت عنوان محیط زیست تدریس می‌شود.

وی افزود: برگزاری جشنواره‌های دانش آموزی را کلید زدیم. از وزیر آموزش و پرورش خواستیم برای هر کتاب در پایه‌های مختلف تحصیلی مباحث محیط زیستی در نظر گرفته شود. به عنوان مثال در کتاب فیزیک در انتها بحثی تحت عنوان آلاینده‌های امواج و اصوات حتما طرح و راهکارهای جلوگیری از آن شرح داده شود. یا مثلا در کتاب علوم درخصوص دورریزهای پسماند نخاله‌های ساختمانی و مواد غذایی در انتهای کتاب حتما یک بخشی تخصیص داده شود که هم آلاینده های تولیدی و هم نحوه تبدیل آن آموزش داده شود تا در نتیجه برای دانش آموز یک احاطه علمی حداقلی به‌وجود آید.

رییس سازمان حفاطت محیط زیست ادامه داد: به این دلیل که ما اعتقاد داریم آموزش در بحث محیط زیست یک رکن اساسی است، این تفاهم با آموزش و پرورش صورت گرفته است. درسی دو واحدی درباره محیط زیست برای تمام رشته‌های دانشگاهی تعیین شده که اتفاق میمونی است.

وی با تاکید براینکه مباحث محیط زیستی مرز نمی‌شناسد، گفت: آتش سوزی هورالعظیم به‌شدت کشور ما را تحت تاثیر قرار داد و بحث پیمایش گرد خاک از کشورهای دیگر که کشور ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مطرح است. موضوع آلاینده‌های صنایع هم وجود دارد که کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

سلاجقه ادامه داد: در مجموع محیط زیست ما متاثر از همه عملکردهای کشورهای همسایه است. عملکرد ما نیز کشورهای همسایه را متاثر می‌کند.

به گفته رییس سازمان حفاظت محیط زیست یکی از تاکیدات رییس جمهوری تقویت ارتباطات در حوزه محیط زیست با کشورهای همسایه بوده است. به عنوان مثال در زمینه گرد و غبار اقدامات خوبی انجام شد و در هفته آینده هیات‌های اجرایی تبادل کارشناسی انجام می‌دهند و بین ایران و سوریه سپس بین کشور ما و عراق باتوجه به منشاء‌های شناسایی شده گرد و غبار و با استفاده از روش‌های مختلف به صورت عملیاتی اقداماتی انجام می‌شود؛ به ویژه در فصول ابتدایی سال که شاهد ریزگردها در کشورهای همسایه هستیم تا در یک بازه زمانی مشخص کاهش پیدا کند.

وی افزود: اخیرا مکاتبات ما با عنوان اعلامیه تهران کامل و به شش سازمان بین المللی که درگیر این موضوع بودند و ١١ کشور همسایه که در نشست تهران شرکت کردند، ابلاغ شد. راه اندازی سازمان منطقه‌ای محیط زیست به درخواست رییس جمهوری، دبیرخانه اجرایی و صندوق منطقه‌ای محیط زیست در دستور کار قرار گرفته است و دولت در تحقق این موارد تاکید دارد و اقدامات عملیاتی آن با کشورهای همسایه نیز آغاز شده است.

سلاجقه درباره حق‌آبه رودخانه ارس اظهارکرد: در نتیجه نشست وزیر نیرو با همتایان خود در کشور ارمنستان قرار شد که در نیمه دوم سال جاری یک جشن داشته باشیم و روسای جمهوری دو کشور و رییس جمهوری کشور آذربایجان حضور یابند و ما بحث رفع آلایندگی از رود ارس رو داشته باشیم تا امروز هم نشست‌های دوجانبه بازخورد مثبتی داشته است.

تامین حق‌آبه هامون از دریای عمان

وی درباره وضعیت تالاب هامون گفت: طی دو هفته گذشته در آن منطقه حاضر شدم و با استفاده از ظرفیت‌های داخلی خودمان و با استفاده از روش‌های مختلف در تلاش هستیم که هامون را سرپا نگه داریم. یکی از این اقدامات حق‌آبه‌ای است که قرار است از دریای عمان تامین شود و سعی در تخصیص آن به هامون را داریم.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: مورد دیگر استفاده از ظرفیت‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری در تمام ارتفاعات مشرف به دریاچه هامون است که در قالب یک طرح جامع احیای دریاچه هامون انجام می‌شود. طرحی دیگر هم به همراهی اتحادیه اروپا در بحث توانمندسازی جوامع محلی در ابعاد محیط زیستی و منابع طبیعی در حال انجام است که در بحث معیشت‌های جایگزین، نشست‌هایی برگزار شده است ولی متاسفانه هنوز به مرحله اجرا نرسیده است. قول‌هایی که دادند باتوجه به امکانات موجود در کشور و همه دستگاه‌های سنجنده اعم از ایستگاه‌های آب سنجی و هواشناسی تمام داده‌های لازم در کشور ما وجود دارد و این داده‌ها به‌صورت مکتوب توسط ایستگاه‌های هواشناسی برداشت می‌شود.

وی درباره احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: در حال حاضر ١٠٠ میلیون متر مکعب آب از دو تصفیه خانه تبریز و ارومیه وارد دریاچه ارومیه می‌شود و خواسته ما از وزارت نیرو این بوده که حق‌آبه را سر تالاب تحویل بدهند چون در مسیر بهره‌برداران دیگری نیز هستند که این آب را می‌گیرند و اجازه ورود آن را به دریاچه و تالاب نمی‌دهند.

معاون رئیس جمهوری ادامه داد: بحث ترمیم تونل انتقال تونل زاب هم وجود دارد که مشکل فنی داشت و ان شاءالله ترمیم می‌شود. بحث انتقال ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب از سد کانی‌سیب هم مطرح است. از وزیر نیرو درخواست می‌کنیم در شرایط عادی بارش، سالیانه ٣.٤ میلیارد متر مکعب حق‌آبه دریاچه ارومیه را تحویل بدهد و در زمان خودش این تخصیص صورت بگیرد چون در حال حاضر خوشبختانه اولویت بعد از مصرف شرب ، محیط زیست است و بعد ازآن مصارف صنعتی و کشاورزی در اولویت قرار دارد.

سلاجقه در پایان تصریح کرد: ما با تمام توان امید و به ویژه با تکیه بر برنامه نرم افزاری جامعی که اتفاق بیفتد امید به احیای دریاچه داریم.