دورهمی علمی محققان اقیانوس‌شناسی در روز جهانی پهنه‌های آبی تنظیم‌گر کره زمین

در حالی که اقیانوس‌ها نرخ بی‌سابقه کاهش اکسیژن به دلیل تغییر اقلیم، آلودگی آب‌ها و ورود فاضلاب به آنها را تجربه می‌کنند،‌ پژوهشگاه اقیانوس شناسی به منظور ارائه هشدارهایی درباره وضعیت اقیانوس‌ها سلسله کارگاه‌های علمی را به مناسبت روز جهانی اقیانوس‌ها برگزار می‌کند.

به گزارش ایسنا،‌ سازمان ملل از سال ۲۰۰۸ میلادی، به طور رسمی ۱۸ خرداد را «روز جهانی اقیانوس‌ها» نامیده است. این نامگذاری به دلیل آن است که توجه ساکنین کره‌ زمین را به مساله خطرناک آلودگی پلاستیکی اقیانوس‌ها جلب کند تا شاید آنها در روند تولید زباله‌های پلاستیکی خود تغییری ایجاد کنند.

این اقیانوس‌ها هستند که همه انسان‌های روی کره خاکی ما را به یکدیگر مرتبط می‌کنند، ضمن آنکه نقش تنظیم‌گری در اقلیم‌ها و آب و هوا را بر عهده دارند. اقیانوس‌ها همچنین میلیون‌ها انسان را هر ساله غذا می‌دهند، اکسیژن تولید می‌کنند. از این رو تضمین سلامت و ایمنی اقیانوس‌ها بر عهده همه نسل‌ها است.

این در حالی است که تصویر ایجادشده از اقیانوس‌ها به این شرح است که ۸۰ درصد آلودگی ایجاد شده در اقیانوس‌ها توسط انسان صورت گرفته است، هرساله ۸ میلیون تن پلاستیک در اقیانوس‌ها توسط افراد، گردشگران و ماهیگیران رها می‌شود، آلودگی با پلاستیک موجب آسیب به یک میلیون پرنده دریایی و ۱۰۰ هزار پستاندار دریایی می‌شود، ماهی‌ها پلاستیک مصرف می‌کنند و ما نیز از ماهی‌ها استفاده می‌کنیم و بر اساس برآوردهای جهانی سالانه پلاستیک‌ها، ۸ میلیارد دلار آسیب به اکوسیستم دریایی وارد می‌کنند.

مطالعات جدید نشان می‌دهد نرخ بی‌سابقه کاهش اکسیژن در اقیانوس‌ها به دلیل تغییر اقلیم، آلودگی آب‌ها، ورود فاضلاب به آنها و فعالیت‌های کشاورزی، باعث گسترش سریع "مناطق مرده" در اقیانوس‌های جهان شده و موجب بروز تهدید زیستی برای زیست‌بوم‌ها و حیات دریایی شده‌ است.

میزان کلی اکسیژن در اقیانوس‌ها تا حدود دو درصد افت کرده و تعداد "مناطق مرده" که به عارضه کم‌اکسیژنی دچار شده‌اند(یعنی میزان کاهش اکسیژن در آنها به مرز خطرناکی رسیده) از ۴۵ نقطه در دهه ۶۰ میلادی، به دست کم ۷۰۰ منطقه در حال حاضر رسیده ‌است.

بسیاری از جانداران دریایی بزرگ‌تر و فعال‌تر مانند کوسه، نیزه‌ماهی و ماهی تُن نمی‌توانند در این مناطق زندگی کنند و در دراز مدت در معرض خطر انقراض دسته‌ جمعی قرار دارند، مگر آنکه روند کنونی برعکس شود.

بر این اساس پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی به مناسبت گرامیداشت روز جهانی اقیانوس، ۴ ‏کارگاه آموزشی در حوزه علوم دریایی و اقیانوسی برگزار می‌کند.‏

در این کارگاه‌های آموزشی که توسط محققان پژوهشگاه ‏ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی و مراکز علمی مرتبط با علوم دریایی کشور برگزار می‌شوند، به ‏جنبه های کاربردی علوم دریایی و بهره‌برداری از منابع دریایی و الزامات محیط زیستی و طبیعی در ‏توسعه سواحل پرداخته می‌شود.‏

این کارگاه‌ها به این شرح است:

* "دوره مقدماتی پایتون (با ‏رویکرد تحلیل داده)" در روزهای ‏۷، ۹، ۲۲ و ‏‏۲۳ خرداد ‏‏۱۴۰۲‏ ‏ساعت‏۱۳-۹‏ به‌صورت حضوری و ‏مجازی

* کارگاه "تهدیدهای طبیعی سواحل ‏مکران" با چهار سخنرانی در خصوص مخاطرات آب و ‏هوایی در منطقه مکران، مخاطرات ناشی از ناپایداری سواحل در منطقه مکران، مخاطرات ناشی از ‏سونامی و سامانه آن در منطقه مکران و جریان‌های شکافنده در سواحل مکران در روز ‏۸ ‏خرداد از ساعت ۹ تا ۱۴

* کارگاه "شیرین‌سازی آب ‏دریاهای ایران" با چهار سخنرانی در محورهای ضرورت‌ها و مباحث ‏مبنایی در احداث آب شیرین‌کن‌های دریایی، چارچوب اجرایی نمک‌زدایی از آب دریا، پیامدهای ‏محیط زیستی در بهره‌برداری از صنایع ساحلی نمک‌زدایی از آب دریا و مکان‌یابی احداث آب شیرین‌‏کن‌ها در روز ‏۱۰ خرداد ‏‏۱۴۰۲ از ساعت ۸ تا ۱۲

* کارگاه "مبانی و کاربردهای سنجش از دور دریایی" با ۹موضوع محوری

اندازه‌گیری ‏پارامترهای اقیانوس‌شناختی با استفاده از سنجنده‌های مختلف ماهواره‌ای

سنجش رنگ ‏اقیانوس با استفاده از سنجنده‌های ماهواره‌ای

اندازه‌گیری سطح آب اقیانوس‌ها

آلتیمتری ‏ماهواره‌ای و اندازه‌گیری تراز آب اقیانوس‌ها

استفاده از سنجنده‌های ماهواره‌ای برای ارزیابی ‏جریان‌های دریایی

سنجش باد و امواج دریایی از فضا

سنجش شوری سطح اقیانوس‌ها با ‏استفاده از سنجنده‌های ماهواره‌ای

پایش آلودگی‌های نفتی سطح دریا با استفاده از فناوری ‏سنجش از دور ماهواره‌ای

معرفی منابع و داده‌های اقیانوس‌شناسی ماهواره‌ای

این کارگاه از ۲۰ تا ۲۴ ‏خرداد ۱۴۰۲ از ساعت ۹ تا ۱۳ برگزار خواهد شد.

این کارگاه‌ها با هدف پاسخ به نیازها و اولویت‌های کشور در حوزه علوم دریایی و بهره‌‏برداری از منابع دریا برنامه‌ریزی شده و به مناسبت گرامیداشت ۸ ژوئن «روز جهانی اقیانوس‌ها» مصادف ‏با ۱۸ خرداد ۱۴۰۲ برگزار می‌شوند.