عرضه داروی پیشگیری از ایدز در بیش از ۱۰۰ کشور

سازمان یونیتید (Unitaid) و بنیاد بیل و ملیندا گیتس اعلام کردند نسخه‌های ژنریکِ (داروهای ارزان‌قیمت‌تر از نسخه اصلی اما با همان ترکیب) یک داروی تزریقی نوآورانه برای پیشگیری از ایدز قرار است از سال ۲۰۲۷ در بیش از ۱۰۰ کشور با هزینه‌ سالانه ۴۰ دلار عرضه شود.

به گزارش ایسنا، این دو نهاد با شرکت‌های داروسازی هندی توافق‌نامه‌هایی جداگانه‌ امضا کرده‌اند تا نسخه‌های ارزان‌تر از داروی لناکاپاویر (lenacapavir) را تولید کنند؛ دارویی که هر شش ماه یک بار تزریق می‌شود و نشان داده شده که خطر انتقال ویروس اچ‌آی‌وی را بیش از ۹۹.۹ درصد کاهش می‌دهد.

نسخه اصلی این دارو با نام تجاری یزتوگو (Yeztugo) را شرکت آمریکایی گیلیاد ساینسز (Gilead Sciences) تولید می‌کند و در حال حاضر هزینه‌ سالانه‌ آن در ایالات متحده حدود ۲۸ هزار دلار است.

«کارمن پرز کاساس»، مدیر راهبردی اچ‌آی‌وی در یونیتید با اشاره به قیمت‌ها در آمریکا، تاکید می‌کند که تولید نسخه‌های ژنریک و بسیار ارزان‌تر این دارو برای پیشگیری از گسترش ایدز واقعا حیاتی‌ است و می‌افزاید: اکنون با این دارو می‌توانیم به ایدز پایان دهیم.

شرکت گیلیاد اکتبر ۲۰۲۴ اعلام کرد که با شش شرکت تولیدکننده داروهای ژنریک قراردادهایی امضا کرده است تا نخستین داروی پیشگیری پیش از تماس (PrEP) با تاثیر طولانی را در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط تولید و عرضه کنند.

یونیتید نیز اعلام کرد این دارو از سال ۲۰۲۷ با هزینه‌ سالانه‌ ۴۰ دلار برای هر نفر در ۱۲۰ کشور توزیع خواهد شد. پرز کاساس افزود: این دارو ابتدا در هند تولید می‌شود، اما برای تولید منطقه‌ای در آینده هم در حال برنامه‌ریزی هستیم.

هم‌زمان، بنیاد گیتس هم از توافقی مشابه با یک شرکت هندی دیگر خبر داد.

به گزارش ایندیپندنت،‌ طبق آمار برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز (UNAIDS)، تلاش‌های جهانی از سال ۲۰۱۰ تاکنون باعث کاهش ۴۰ درصدی موارد ابتلا به اچ‌آی‌وی شده است، با این حال در سال ۲۰۲۴ نیز حدود ۱.۳ میلیون نفر به این ویروس مبتلا شدند.

تا پیش از به بازار آمدن نسخه‌های ژنریک در سال ۲۰۲۷، شرکت گیلیاد با صندوق جهانی مبارزه با ایدز، سل و مالاریا (Global Fund) توافق کرده است تا این دارو را با قیمتی پایین‌تر در اختیار کشورهای کم‌درآمد قرار دهد. دولت آمریکا نیز اوایل ماه جاری تایید کرد که به توافق سال ۲۰۲۴ برای پشتیبانی از این طرح پایبند خواهد ماند. به این ترتیب این پروژه از کاهش‌های گسترده‌ در کمک‌های خارجی دولت ترامپ در امان مانده است.

این ابتکار که پس از تایید داروی یزتوگو در ایالات متحده در ماه ژوئن آغاز شد، در نظر دارد نخستین محموله‌ این دارو را تا پایان امسال به حداقل یک کشور آفریقایی برساند.