| |
بعد از گذشت دورانی كه زندانی تلاش می‌كرد برای تأمین خواسته خود، از زندان بگریزد، امروزه با افزایش مراقبت‌ها، متهمان و به‌ویژه معتادان سعی دارند نیازهای خود را داخل زندان تأمین كنند.
به گزارش فارس، خرید و فروش موادمخدر در زندان مقوله‌ای است كه با وجود تلاش مسئولان سازمان زندان‌ها برای جلوگیری از وقوع این اتفاق، همچنان در زندان‌های كشور در حال اتفاق افتادن است و به گفته مسئولان این سازمان به عنوان شغلی پر سود برای سوداگران محسوب می‌شود.
تقابل زندانبان و زندانی بر سر ارتباط زندانی با خارج از زندان شاید قدمتی به بلندای تاریخ تشكیل زندان داشته باشد؛ بعد از گذشت دورانی كه زندانی تلاش می‌كرد برای رسیدن به خواسته خود، به بیرون از زندان راه پیدا كند، امروزه و با شدت گرفتن مراقبت‌ها، متهمان و مخصوصا معتادان سعی می‌كنند اهداف و نیازهای خود را به داخل زندان بكشانند.
جدای از زندانیانی كه در هنگام ورود به زندان معتاد هستند، تعدادی از متهمان هم كه به دلایل مختلف وارد زندان شدهاند معتاد نیستند اما در زمان سپری كردن دوران محكومیت خود، اسیر وسوسه‌های دیگر زندانیان شده و شاید متهمی كه به علت مشكلات مالی به زندان افتاده بود، هنگام خروج به یك معتاد تبدیل شده باشد.
برخی از زندانیان معتقد هستند كه قبل از اینكه به علت جرم ارتكابی وارد زندان شوند، به مواد مخدر اعتیاد نداشته‌اند و بعد از ورود به زندان معتاد شدهاند.
شاهین یكی از متهمانی كه به جرم قتل در زندان به سر می‌برد، در گفت‌وگوی كوتاهی با خبرنگار فارس در دادگاه، مدعی بود كه در زندان به راحتی می‌توان به موادمخدر دست پیدا كرد.
شاهین كه به گفته خودش، به علت مصرف زیاد موادمخدر از نوع كراك، بیشتر دندان‌هایش را از دست داده بود و چهره‌اش هم به شدت سیاه شده بود، گفت: داخل زندان موادمخدر از هر نوعی به راحتی یافت می‌شود و فروشنده‌های موادمخدر چهره‌های مشخصی هستند كه در بندهای خاص اقدام به این كار می‌كنند.
فرهاد یكی دیگر از زندانیانی است كه به علت قتل و برای محاكمه به دادگاه آمده بود و با بیان اینكه از این وضعیت خسته شده است، گفت: من قبل از اینكه مرتكب قتل شوم و به زندان بروم، معتاد نبودم و داخل زندان توسط زندانیان معتاد، به این منجلاب افتادم. دیگر تحمل این وضعیت را ندارم و از دادگاه می‌خواهم هرچه سریع‌تر حكم اعدام مرا بدهند.
هرچند نمی‌توان ادعای برخی از این متهمان مانند خرید و فروش گسترده موادمخدر در زندان و یا نقش مأموران و مراقبان زندان‌ها در این چرخه را به طور كامل قبول كرد اما این نكات، مواردی نیست كه بتوان به طور قطع آنها را نادیده گرفت.
* شغل برخی زندانیان، خرید و فروش مواد مخدر در زندان است
یكی از وكلای دادگستری كه نخواست نامش فاش شود، با بیان اینكه متأسفانه موضوع خرید و فروش موادمخدر در زندان صحت دارد، گفت: نه یك مورد بلكه موارد متعدد خودم مشاهده كردم و غیرمستقیم هم مواردی شنیده‌ام. حتی از موكلان خودم هم كه در زندان بودند این موضوع را شنیده‌ام.
وی ادامه داد: حتی هستند افرادی كه در زندان، فروش مواد مخدر را شغل خود قرار داده‌اند و متاسفانه به زندان می‌روند تا در آنجا مواد مخدر را خرید و فروش كنند.
وی درباره اینكه این اقدامات بیشتر توسط چه كسانی انجام می‌شود، گفت: نمی‌توان انگشت اتهام را به سوی شخص خاصی نشانه رفت زیرا بعد از آن به اتهام نشر اكاذیب مورد بازخواست قرار خواهیم گرفت؛ به هر حال این موضوع صحت دارد اما اینكه چه عواملی در این باره دخالت دارند را باید مسئولان مربوطه نظر بدهند.
این وكیل دادگستری همچنین ادامه داد: ادعای برخی از خانواده متهمان مبنی بر اینكه فرزندانشان بعد از ورود به زندان معتاد می‌شود، صحیح است.
* صدورحكم اعدام برای زندانبانی كه مواد مخدر به زندان می‌برد
سال گذشته بود كه سهراب سلیمانی مدیركل زندان‌های استان تهران با تأیید خبر صدور حكم اعدام برای یكی از زندانبان‌های زندان رجایی‌شهر كرج گفت: این شخص یكی از زندانبان‌های قراردادی زندان رجایی‌شهر كرج بود كه عوامل حفاظت زندان رجایی‌شهر به رفتارهای این كارمند مشكوك شده و بارها به او درباره رفتارش تذكر دادند.
سلیمانی افزود: این شخص با سوءاستفاده از دو كتاب نهج‌البلاغه و فرهنگ عاشورا كه كتاب‌های قطوری هستند مقدار 395 گرم تریاك و 485 گرم كراك را جاسازی كرده بود كه هنگام ورود به زندان توسط عوامل حفاظت زندان كشف شد.
وی درباره این كه زندانی كه قرار بوده مواد مخدر به او سپرده شود، به بی‌اطلاعی این كارمند از جاسازی مواد مخدر اعتراف كرده است، گفت: امكان ندارد این فرد از این كار اطلاع نداشته باشد، چرا كه وزن كتاب حدود یك كیلوگرم بیش از حد معمولی بوده است و هم در جلد و هم در محتویات این دو كتاب دست برده شده است.
سلیمانی افزود: حكم اعدام این كارمند تأیید شده است ولی از زمان اجرای آن اطلاعی ندارم.
اظهارات مدیركل زندان‌های استان تهران در حالی بود كه در نهایت، زندانبان خاطی با عفو و بخشش دستگاه قضایی رو به رو شد و از اعدام نجات یافت.
* منكر ورود موادمخدر به زندان نیستیم
حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای سخنگوی قوه‌قضاییه در اولین نشست خبری بعد از انتصاب به این سمت با بیان اینكه همه ما باید تلاش كنیم تا این جرم ریشه‌كن شود، ادامه داد: منكر ورود مواد مخدر به زندان نیستیم كما اینكه بارها دیده شده كه خانواده‌ها و ملاقات كنندگان در حاشیه انتقال متهم به زندان یا انتقال متهم از زندان به دادسرا به صورت جاسازهای قوی و غیرقابل دسترسی به متهمان مواد مخدر رسانده‌اند كه در بسیاری از موارد نمی‌توان آنها را پیدا كرد.
سخنگوی قوه قضاییه افزود: موضوع بعدی بلعیدن مواد مخدر توسط متهمان است كه در مواردی دیده شده متهمان تا 700 گرم مواد مخدر را بلعیده‌اند و به داخل زندان برده‌اند كه البته با هماهنگی‌های انجام شده و خریداری دستگاه‌های اسكنر قوی در تلاش هستیم تا این موضوع را به صفر برسانیم و بتوانیم بگوییم مشكل مواد مخدر را حل كرده‌ایم.
محسنی‌اژه‌ای خاطر نشان كرد: از روز اول حضورم به عنوان دادستان كل كشور خطاب به سازمان زندان‌ها نامه‌ای نوشتم و از آنها خواستم تا تمامی تدابیر لازم را بیندیشند تا بتوانیم موضوع ورود مواد مخدر به داخل زندان را كنترل كنیم و امیدواریم این سختگیری‌ها نتیجه بدهد.
* نصب بیش از 7 هزار دوربین مداربسته در زندان‌ها برای جلوگیری از خشونت و مبادله موادمخدر
محمدعلی زنجیره‌ای معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان زندان‌ها در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با بیان اینكه بیش از 7 هزار دوربین مدار بسته در زندا‌های كشور نصب شده است گفت: این دوربین‌ها از درگیری، اعمال خشوت و همچنین مبادله موادمخدر جلوگیری می‌كنند؛ این دوربین‌ها برای افزایش تجربه زندانبان‌ها و همچنین تنظیم برنامه‌های تربیتی مؤثر است.
زنجیره‌ای در پاسخ به این سؤال كه غیر از نصب دوربین‌ها باید چه اقدامات دیگری در این زمینه انجام داد، گفت: نصب دستگاه‌های مجهز در ورودی زندان‌ها كه در برنامه‌های ما قرار دارد، مراقبت از زندانیان سابقه‌دار كه وارد زندان می‌شوند مخصوصا با جرائم خرد كه معمولا مواد مخدر همراه دارند، تجهیز بند مراقبت سلامت زندان‌ها كه عندالورود باید زندانیان چند روز در آنجا نگهداری شوند تا اگر مواد را بلعیده باشند، دفع كنند و مهمترین برنامه برای كاهش مبادله مواد مخدر در زندان‌ها داریم بحث درمان‌های نگهدارنده است.
وی ادامه داد: در حال حاضر حدود 27 هزار زندانی تحت پوشش درمان نگهدارنده با «متادون» داریم؛ به این ترتیب كه روزانه مقدار مشخصی كه پزشكی تعیین می‌كند، متادون دریافت می‌كنند و با دریافت متادون، حالات و نارسایی خاص جسمی آنها تا حدودی رفع می‌شود؛ بنابراین نیازی به این كه دنبال مواد بیایند ندارند و خود به خود از چرخه عرضه حذف می‌شوند.
وی با بیان اینكه متخصصان می‌دانند كه مصرف متادون همراه با مواد مخدر معمولا كمتر صورت می‌گیرد، گفت: متادون معمولا روی معتادان هرویین فشرده (كراك) جواب می‌دهد؛ بحثی كه ما داریم این است كه متادون روی تریاك جواب نداده است كه از سال گذشته شربت تریاك (اپیرم) را در 3 استان تجربه می‌كنیم.
* بهترین كار، باز گذاشتن راه عرضه درمان‌های مناسب است
معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی كشور گفت: به نظر ما برای اینكه خطر بیماری‌های پرخطر مانند ایدز و هپاتیت را كم كنیم، بهترین كار این است كه راه را برای عرضه درمان‌های مناسب باز نگه داریم.
وی افزود: در همین رابطه منتظر اعلام نظر وزارت بهداشت هستیم كه راجع به شربت تریاك اجازه اجرای كامل آن را بدهد؛ مبارزه جای خود را دارد و در این راه اقداماتی مانند كنترل عوامل ورودی، پیرامونی و همچنین بازرسی مقطعی زندان‌ها انجام می‌شود اما راه بهتر كه حتما باید لحاظ شود، توجه به درمان‌های نگهدارنده است، چون بخشی از ورود به زندان‌ها، بحث اقتصادی و سوءاستفاده اقتصادی است كه از موضوع وجود مواد مخدر در زندان می‌شود.
* موادمخدر در زندان بین 20 تا 40 برابر قیمت بیرون به فروش می‌رسد
زنجیره‌ای گفت: در زندان‌ها مواد مخدر بین 20 تا 40 برابر قیمت خارج از زندان به فروش می‌رسد و این نشان می‌دهد كه معامله برای سوداگرانی كه به دنبال سود این قضیه هستند، مقرون به صرفه است.
وی ادامه داد: بنابراین اگر در مقابل این اقدامات، به درمان توجه كنیم، هم آسیب‌های پرخطر را در داخل زندان‌ها كاهش داده‌ایم و هم بخشی از مشتریان مواد مخدر را كه بخش زیادی هم هستند در چرخه درمان وارد می‌كنیم و دیگر نیازی به ریسك و خطرپذیری ندارند.
با وجود مجازات سنگینی كه برای حمل موادمخدر به داخل زندان پیش‌بینی شده است، اما تقاضای زیاد موادمخدر و همچنین سود سرشاری كه از این كار نصیب آنها می‌شود، این افراد را وسوسه می‌كند تمام مخاطرات موجود را به تن بخرد تا اینكه بتواند بعد از عبور از بازرسی‌های مختلف، موادمخدر را به آن سوی میله‌های زندان ببرد و سودی سرشار نصیبش بشود.
* افزایش حجم كار مراقبان بعد از نصب دوربین‌های مداربسته
زنجیره‌ای در پاسخ به این سؤال كه آیا نصب دوربین‌های مداربسته كارمندان و مراقبان زندان‌ها را تنبل نكرد، گفت: نه‌تنها اینگونه نیست بلكه برعكس فعالیت كارمندان بیشتر هم شد. دوربین‌ها به خاطر اشرافی كه به نقاط كور دارند، كار كارمندان را زیاد كرده است. در عین حال كه دوربین مدار بسته داریم، مراقب هم داریم و این طور نیست كه با نصب دوربین مداربسته مراقب‌ها را جمع كنیم.
وی افزود: در حال حاضر اگر اپراتورها متوجه مشكلی شوند، موضوع را به مراقب‌ها اعلام می‌كنند و مراقب‌ها با موضوع و مشكل رخ داده، برخورد خواهند كرد.
* دستگاه‌های «بادی اسكن» و كشف مواد مخدر به صورت آزمایشی مورد استفاده قرار گرفت
سلیمانی، مدیركل زندان‌های استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با بیان اینكه سازمان زندان‌ها تمام تلاش خود را برای مبارزه با موادمخدر به كار گرفته و عملكرد بسیار خوبی داشته است، افزود: در همین راستا دستگاه «بادی اسكن» به صورت پایلوت در زندان‌های قزلحصار و اوین نصب شده است و قرار است بعد از مدت یك ماه معایب احتمالی آن برطرف شود.
وی همچنین به دستگاه جدید كشف موادمخدر كه توسط سازمان زندان‌ها وارد سیستم شده است، اشاره كرد و افزود: استفاده از این دستگاه هنوز اجرایی نشده است و در زندان ارومیه در حال آزمایش است.
سلیمانی با اشاره به خرید و فروش مواد مخدر در زندان و با بیان اینكه در واقع زندان یك بازار است، گفت: 70 درصد كسانی كه وارد زندان می‌شوند به نوعی به اعتیاد وابسته هستند و دنبال این هستند كه مواد مخدر مورد نیازشان را تأمین كنند.
مدیركل زندان‌های استان تهران با بیان اینكه 30 تا 40 درصد كسانی كه وارد زندان می‌شوند معتاد هستند، اظهار داشت: یكسری كارهای اصلاحی مانند ترك اعتیاد، استفاده از كلینیك‌های مثلثی و متادون درمانی مددجویان در زندان انجام می‌شود ولی با وجود این اقدامات خوب، متاسفانه بعد از اینكه از زندان خارج می‌شوند، دوباره مواد مخدر در اختیار آنها قرار می‌گیرد.
شاید دلسوزاندن برای متهمانی كه به جرم قتل عمد در زندان به سر می‌برند فایده‌ای نداشته باشد اما تمام زندانیان به این جرم محبوس نیستند و قرار است بعد از سپری كردن مدت محكومیت خود به جامعه برگردند ولی این بلای تازه‌ای كه در زندان به آن گرفتار شدهاند شاید بازگشت به جامعه را برای آنها برابر با تباهی كند چرا كه جدای از انگی كه به خاطر جرمشان به پیشانی آنها كوبیده شده است، از این پس باید انگ معتاد بودن را هم همراه خود داشته باشند.
تلاش مسئولان سازمان زندان‌ها برای جلوگیری از ورود موادمخدر در حالی است كه طبق قانونی نانوشته، مجرمان همیشه یك قدم از قانون جلوتر هستند و این واقعیت تلاش و اهتمام بیش از پیش مسئولان امر چه در داخل زندان و چه بیرون از زندان را می‌طلبد.
