دنياي اين روزهاي ما پر از امواج مختلف است. امواجي كه آنها را نمي‌بينيم و جدي هم نمي‌گيريم، اما آنها ما را جدي مي‌گيرند و بر زندگي ما تاثير مي‌گذارند.
كابل‌هاي برق بخصوص سيم‌هاي فشار قوي در اطراف خود امواج مغناطيسي ايجاد مي‌كنند، دكل‌هاي مخابراتي و موبايل هم همين طور، انواع بيسيم‌ها هم كه توسط نهادهاي مختلف استفاده مي‌شود را بايد به اين فهرست اضافه كرد. امواج ماهواره از نوع اصلي يا پارازيت هم كه جاي خود را دارد، تلفن همراه هم كه تبديل به جزئي از زندگي ما شده است.
اين امواج از منابع مختلف توليد مي‌شوند و هر روز دانشمندان بيشتر به مضرات آن پي مي‌برند، اما هيچ اقدامي براي محافظت در برابر آن انجام نمي‌شود.
به طور متوسط انسان در سال يك تا 2 بار با اشعه‌هاي پزشكي سر و كار دارد و بسيار هم خود را در برابر آنها حفاظت مي‌كند اما به طور روزمره در حمامي از اشعه مايكروفر گرفته تا اشعه هايي كه در انتهاي تابش الكترومغناطيسي قرار دارند معلق هستيم.
همه افراد در معرض مواجهه با ميدان‌هاي الكترومغناطيس هستند كه در اطراف تمام وسايل الكتريكي وجود دارند. مطالعات علمي سوالاتي را در مورد احتمال اثرات ميدان‌هاي الكترومغناطيس بر سلامت انسان‌ها مطرح كرده‌اند.
امواج الكترومغناطيس در قسمت‌هاي عضلاني بدن نسبت به بافت‌هاي چربي، عمق نفوذ كمتر و جذب بيشتري دارند، لذا امواج مايكروويو روي بافت‌هاي عضلاني بيشترين تاثير را دارد و اين امواج پس از نفوذ نوعي اثر گرمايي در بدن توليد مي‌كنند.
در سال 1994 «ريچارد آلبنز» محقق امواج بر بدن گزارش داد كه در مورد اساس سيستم‌هاي نيروي هوايي، كه پالس‌هاي الكترومغناطيسي با موج كوتاه، از نوع ساطع‌شونده ممكن است باعث ايجاد آسيب‌هاي مكانيكي از طريق آنچه كه پيش ماده و لازمه تشعشع ناميده مي‌شود، شود.
در طي يك دوره معين او چنين نتيجه‌گيري كرد كه انفجارهاي ثانويه راديويي در داخل بافت‌هاي زنده زماني كه به وسيله پالس‌هاي رادار ضربه مي‌خورند، اتفاق مي‌افتد. پيش ماده تشعشع يكي ديگر از منابع بالقوه و ثانويه هست، كه باعث آسيب بافت زنده مي‌شود كه در استانداردهاي پرتودهي ناديده گرفته شده است.
آنتن‌ها زيرسوال
برخي مطالعات، استفاده درازمدت از آن يا قرار گرفتن در معرض امواج آنتن‌هاي تقويت‌كننده، احتمالا مي‌تواند اثرات مخربي روي سلامت داشته باشد، اما صنعت ارتباطات كه به نظر مي‌رسد به دليل مسائل اقتصادي در جهان، اصل احتياط را كنار گذاشته، اين استدلالات را رد كرده است.
ميزان تاثير امواج الكترومغناطيسي آنتن BTS تلفن‌همراه با توجه به شدت و مدت زمان قرار گرفتن فرد در برابر آن بيشتر مي‌شود. هر چقدر به امواجي كه از آنتن‌هاي BTS تلفن همراه ساطع مي‌شود، (به عنوان مثال آنتن‌هايي كه پشت‌بام يا حياط منزل واقع شدند و افراد دائما در مقابل آن قرار مي‌گيرند) نزديك‌تر باشيم، خطرناك‌تر خواهد بود. قوي‌ترين امواج زماني به بدن مي‌رسد كه فرد زير آنتن‌هاي BTS قرار داشته باشد، اما هر چه از فاصله 5 كيلومتري آنتن‌ها دورتر شويم، امواج قدرت خود را از دست خواهد داد.
موبايل‌هاي آسيب‌رسان
تشعشعات الكترومغناطيسي هميشه بر سلامت انسان تاثير داشته‌است، در همين ارتباط تحقيقاتي در جامعه آمريكا، روي تاثير امواج الكترومغناطيسي تلفن همراه روي مغز انسان صورت گرفت كه نشان مي‌دهد ميزان تاثيرگذاري با توجه به شدت بيشتر فركانس و زمان زياد قرار گرفتن فرد در برابر امواج بيشتر مي‌شود.
سرطان‌زا بودن بزرگ‌ترين اتهامي است كه به تلفن‌هاي همراه زده مي‌شود. بزرگ‌ترين پژوهش درباره تلفن‌هاي همراه كه تا به امروز انجام شده، نشان مي‌دهد استفاده از آنها خطر ابتلا به سرطان را دست‌كم در 10 سال نخست افزايش نمي‌دهد ولي دانشمندان توصيه مي‌كنند در هر صورت بهتر است كمتر از اين وسيله استفاده شود.
البته هزينه اغلب اين پژوهش‌ها توسط شركت‌هاي بزرگ توليد گوشي تلفن همراه صورت گرفته بود، اما در تحقيقات اخير توسط گروه‌هاي مستقل پزشكان ادعا مي‌كنند؛ به نخستين مدارك و شواهد علمي دست يافته‌اند كه نشان مي‌دهد تلفن همراه عامل بروز مشكلاتي براي سلامتي انسان است.
از اين رو هشدارهاي مربوط به استفاده از تلفن همراه براي كودكان تاكنون در كشورهاي كانادا ، بلژيك ، انگليس ، فرانسه ، آلمان و روسيه اعلام شده است.
متخصصان معتقدند 5 درصد از جمعيت كل جهان در اثر پرتوهاي ناشي از گوشي هاي تلفن همراه دچار سردرد، نوسانات خلقي يا حتي مشكلات شنوايي مي‌شوند.
با توجه به اين شواهد كارشناسان به مردم بويژه در مورد كودكان توصيه مي‌كنند، اگر دچار سردردهاي مكرر يا ساير علائم ناخوشايند و آزار دهنده مي‌شوند، مدت استفاده از اين وسيله ارتباطاتي را محدود كنند.
براساس پژوهشي كه از سوي متخصصان انجمن محيط زيستي ايرلند صورت گرفته، اين فاكتور مي‌تواند در بخش بزرگي از جمعيت مورد مطالعه باعث بروز ناتواني‌هايي شود. گروه ديگري از كارشناسان در اين حوزه اعلام كردند، اين نتايج چندان شگفت‌انگيز نيست اما آنچه دست يافتن به آمار دقيق را مشكل كرده آن است كه سنجش و ارزيابي هر نوع تاثيري روي كاربران تلفن همراه كار بسيار دشواري است.
مغز يك ابزار الكتريكي است و فركانس‌هاي راديويي كه از طريق تلفن توليد مي‌شوند بسيار شبيه به فركانس‌هاي مغزي هستند، پس عجيب نيست كه تلفن‌ها بتوانند با فركانس‌هاي مغزي تداخل كرده و منجر به بروز سردرد، حالت تهوع و ساير علائم شوند. اين در حالي است كه يك آژانس سلامت فرانسوي اخيرا توصيه كرده است؛ استفاده اطفال از تلفن همراه بايد كاهش پيدا كند.
مقامات سازمان امنيت پرتويي و هسته‌اي فنلاند ضمن اين توصيه پيشنهاد كرده‌اند كه والدين بايد استفاده از پيامك را براي كودكان جايگزين مكالمه با تلفن همراه كنند.
نكته: با توجه به اين شواهد كارشناسان به مردم بويژه در مورد كودكان توصيه مي‌كنند، اگر دچار سردردهاي مكرر يا ساير علائم ناخوشايند و آزار دهنده مي‌شوند، مدت استفاده از تلفن همراه را محدود كنند
البته باز هم در اين خصوص احتياط مي‌شود و از آنجا كه تحقيقات كافي در مورد تاثيرات احتمالي تشعشعات تلفن همراه بر كودكان تا اين زمان صورت نگرفته پيشنهاد شده اقدامات پيشگيرانه در اين زمينه انجام شود، اما درعين حال همين محدوديت‌ها براي بزرگسالان نيز توصيه مي‌شود.
مسوولان مركز بهداشت عمومي تورنتوي كانادا نيز در گزارشي با تاييد بر توصيه‌هاي پژوهشگران فنلاندي متذكر شدند كه استفاده بلندمدت از تلفن همراه خطر بروز تومورهاي سرطاني مغز را بويژه در كودكان افزايش مي‌دهد. در اين گزارش نيز توصيه شده استفاده تلفن همراه توسط كودكان، تا حد امكان محدود شود. اين محققان تاكيد مي‌كنند كه فقط براي كارهاي ضروري با تلفن مكالمه كنيد و براي كودكان نيز در صورت ضرورت زمان مكالمه بايد كمتر از 10 دقيقه باشد.
تلفن‌هاي غيراستاندارد
حدود 50 ميليون نفر در كشور تلفن همراه دارند كه بيش از 90 درصد آن به صورت قاچاق وارد كشور مي‌شود، بنابراين هيچ اطميناني از استاندارد بودن آنها وجود ندارد و صد البته كسي هم نسبت به عواقب امواج غيراستاندارد آنها اطلاعي ندارد. در حال حاضر سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي براساس مصوبه‌اي رعايت مقررات حدود تشعشعي را براي واردكنندگان گوشي موبايل در سال جاري الزامي كرده و موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي نيز تاكنون 4 مورد استاندارد براي گوشي‌هاي موبايل تدوين كرده است. همچنين آزمايشگاه سنجش استاندارد گوشي موبايل در مركز تحقيقات صنايع انفورماتيك تاسيس شده تا توليدكنندگان داخلي گوشي تلفن همراه از طريق اين مركز، استاندارد بودن گوشي توليدي خود را در معرض آزمايش قراردهند.
طبيعي است گوشي‌هايي كه به طور رسمي وارد كشور مي‌شوند در آزمايشگاه‌هاي تاييد نمونه مورد تست و آزمايش از لحاظ تشعشعات مضر و ديگر موارد امنيتي براي سلامتي كاربران قرار مي‌گيرد، اما اگر اين محموله‌ها از ديگر مبادي به غير از گمرك وارد شود، ديگر هيچ آزمايشي روي آنها انجام نمي‌شود. اين در حالي است كه طبق آمارهاي اعلام شده از سوي مسوولان بيش از 90 درصد گوشي‌هاي موبايل به صورت قاچاق و غيرقانوني وارد كشور مي‌شوند و به طور قطع مورد ارزيابي استاندارد قرار نمي‌گيرد.
اختلالات ژنتيك و ناباروري
تحقيقات نشان داده كه كروموزوم‌هاي y كه جنسيت نر دارد، به علت حساسيت بالا و درصورت تداوم امواج، آسيب مي‌بيند و با اين حال اختلال‌هاي جنسيتي و خوني و مغزي، از اثرات اثبات شده اين امواج براي انسان‌هايي است كه در معرض خطر جدي قرار دارند. امواج الكترومغناطيس با يك شدت خاص مي‌تواند بر تكثير و فعاليت‌هاي سلولي تاثيرگذار باشد.
اين امواج مي‌تواند بر كيفيت اسپرم و تخمك نيز موثر باشد به طوري كه چنانچه فرد در مقابل تابش مستقيم ميدان‌هاي الكترومغناطيس قرار گيرد، موجب آسيب در DNA سلول خواهد شد.اين فرضيه كه امواج الكترومغناطيس باعث ناباروري مي‌شود، چند سالي است كه قوت گرفته است.
پژوهشگران معتقدند آزمايش روي نمونه‌هاي حيواني نشان داده كه بر اثر اين امواج تغييراتي در باروري مشاهده شده است. گروهي از دانشمندان ايتاليايي بچه موش‌هاي آزمايشگاهي ماده را در معرض امواج الكترومغناطيس قرار دادند و مشاهده كردند كه تنها تخمدان يك سوم از اين موش‌ها به طور طبيعي رشد كرده است. اين در حالي است كه اين رقم در موش‌هايي كه تحت تاثير امواج قرار نداشتند به 80 درصد مي‌رسيد.
در اين آزمايش از امواجي با فركانس معادل فركانس امواج وسايلي چون يخچال و تلويزيون، اما با ميدان‌هايي بسيار قوي‌تر استفاده شد.
اين محققان در پايان اعلام كردند براي رسيدن به نتيجه قاطع در مورد تاثير امواج بر باروري به آزمايش‌هاي بيشتري نياز است. همچنين گروهي از محققان در تركيه آزمايش مشابهي روي موش‌هاي نر انجام دادند.
نتايج اين آزمايش نشان داد موش‌هايي كه در معرض امواج الكترومغناطيسي قرار گرفته بودند با كاهش سلول تخم مواجه شدند كه اين مورد مي‌تواند منجر به كاهش توليد اسپرم شود. اما در مورد انسان فاكتورهاي متعددي در بحث ناباروري دخيل هستند.
افزايش آگاهي
گرچه قابل پيش‌بيني است كه ميزان امواج ساطع شده از بعضي آنتن‌هاي موبايل، بيسيم‌ها، امواج ماهواره‌اي و... در مناطق پرجمعيت شهرهاي بزرگ ازجمله تهران بيشتر از حد استاندارد بين‌المللي است و مي‌تواند باعث ايجاد عوارض و آثار سوء شود، اما كشور ايران برخلاف بسياري از كشورهاي جهان فاقد موسسه‌اي مستقل براي سنجش ميزان انرژي ساطع شده از آنتن‌هاي موبايل و كلا ام.اج مغناطيسي است. اين مساله مي‌تواند سلامت انسان را در خطر قرار دهد.
در كنار اين واقعيت كه تشعشعات مغناطيسي سلامت ايرانيان را تهديد مي‌كند و مسوولان بر محاصره انواع امواج مغناطيسي بر مردم جامعه هشدار مي‌دهند اين نكته نيز وجود دارد كه به نظر مي‌رسد تاكنون هيچ گونه راه‌حل مفيدي براي درامان ماندن از اين اثرات مخرب به كار گرفته نشده است.
از سوي ديگر سطح سواد عمومي جامعه در زمينه اشعه‌ها بسيار پايين است. اين كه والدين به كودك خردسال خود موبايل را به عنوان اسباب‌بازي مي‌دهند، نشان از كم‌اطلاعي در اين خصوص دارد.
