پروژه سریال دا رسمی آغاز به کار کرد
مهر: سریال تلویزیونی "دا" که اقتباسی از کتاب "دا" است طی جلسه‌ای با حضور محسن مومنی رئیس حوزه هنری، منوچهر محمدی تهیه کننده، همایون اسعدیان کارگردان، محمد حمزه زاده مدیرعامل انتشارات سوره مهر، سهیل جهان بیگلری معاون سینمایی حوزه هنری، مرتضی سرهنگی مدیر دفتر ادبیات و هنر پایداری حوزه هنری و راوی کتاب "دا" زهرا حسینی به طور رسمی کار خود را آغاز کرد.
در این جلسه محسن مومنی رییس حوزه هنری ضمن بیان برخی از ابعاد ارزشمند خاطرات "دا" گفت: با اینکه کتاب "دا" رکورد قابل توجهی در آثار دفاع مقدس به خود اختصاص داده و با استقبال بی‌نظیری مواجه شد است اما حقیقتا باید اعتراف کنیم که هنوز به دست همه نرسیده است . علیرغم اینکه این کتاب در نوع خود بی‌نظیر بود و جمع کثیری از مردم انشارات سوره مهر را با این اثر می شناسند و به این خاطر تحسین می کنند . اما به هر حال هنوز هم همه از آن مطلع نیستند.
وی افزود: از روز اول که خاطرات خانم حسینی را از خرمشهر شنیدیم و قرار شد خاطرات ایشان جمع آوری شده و به شکل کتاب ارائه گردد به دلیل جذابیت این خاطرات این نکته را مورد توجه خود قرار دادیم که این خاطرات قابلیت تبدیل شدن به فیلم را دارد و باید تبدیل به فیلم بشود. تا امروز هم گروه‌های مختلفی اعلام آمادگی کردند برای اقتباس از این کتاب اما ما به دنبال فرد مورد اعتمادی بودیم که سابقه هنری قابل تکیه ای داشته باشد ، که به لطف خدا این این امر تحقق پیدا کرد و امیدواریم به یاری خداوند و شهدای خرمشهر بتوانیم بخشی از ایثارگری ها و مقاومت این ملت شریف را به نمایش بگذاریم .
در ادامه مرتضی سرهنگی مدیر دفتر ادبیات و هنر پایداری حوزه هنری گفت: انتخاب این کتاب برای تبدیل شدن به سریال نه فیلم بسیار انتخاب هوشمندانه ای است. زیرا این روایت روایتی کاملا اجتماعی است. ما از جنگ دو روایت داریم . یکی روایت نظامی است که البته کار مراکز نظامی است و به ما ارتباط چندانی ندارد و البته تجربیات بسیار با ارزش نظامیان را می طلبد. با همه اهمیتی که آن نوع روایت برای ارتش های همه کشورها دارد، ولی با توده مردم ارتباط برقرار نمی کند و پر از نقشه و اعداد و ارقام و تاکتیک های نظامی است.
وی ادامه داد: ما به این نوع روایت در جنگ می گوییم روایت واقعه. ما یک روایت دیگر از جنگ داریم که روایت انسانی است و "دا" جزء کتاب هایی است که روایت انسانی دارد. جالب این است که راوی این کتاب یک سرباز نیست، یک دختر 17 ساله ای است پر از آرزو که در بحبوحه جنگ قرار می گیرد و وقایعی شکل میگیرد.
سرهنگی با اشاره به اینکه بیان روایتی این دختر در تلویزیون بهتر از سینما جواب میدهد افزود : راوی ما زن است و زن یعنی زندگی و معنی عامی که در دنیا وجود دارد این است که جنگ ضد زندگی است. اینکه جلوی این ضد زندگی یعنی جنگ، یک زن قرار می گیرد خود به خود درام است. حوادثی که بر خانم حسینی گذشته و در این کتاب روایت شده از جنسی است که به شدت با مردم ارتباط برقرار می کند. چون در حقیقت این خانواده ها هستند که دارند جنگ می کنند. من این را از این جهت عرض کردم که خود انتخاب سریال برای فرم این اثر، انتخابی هوشمندانه است.
منوچهر محمدی در ادامه این جلسه به عنوان تهیه کننده این مجموعه با بیان این نکته که متولد آبادان بوده و خود از نزدیک با برخی از حوادث آغازین جنگ روبرو بوده است گفت : وقتی کار تولید این سریال به من پیشنهاد شد من اول امتناع کردم نه استقبال. به دلایل متعددی از جمله اینکه احساس می کردم کار واقعا دشوار و مشقت باری است.
وی افزود: دشواری فیلم جنگی اساسا دردسرها و سختی های خاصی دارد. گاهی نپذیرفتن کار دلیل کراهت نیست، برعکس به دلیل فهمی است که انسان از پیچیدگی کار دارد. و گاهی انسان بعضی از کارها را به دلیل قداست این کارها نمی پذیرد. در مورد این کتاب و بحث خود خرمشهر هم نظرم همین بود. تا بالاخره بعد از چندین ماه رفت و آمد من زمان خواستم تا یک بار دیگر کتاب را بخوانم و تحلیل اولیه خودم را ارائه بدهم که اگر موافق بودید، سراغ گام بعدی می رویم.
محمدی در ادامه بیان کرد: نخستین چیزی که در این کتاب برای من ارزش دارد اثبات یک حرف جدید است که ما برای نسل جدید و نسل آیندمان باید بزنیم که این حرف جنگ تحمیلی نام دارد. ما هیچ آمادگی به معنای متعارف نداشتیم. مهم ترین وجه این قصه ما این است که یک ملت در برابر یک ارتش ایستاده است. این شاید اولین معنای مهم مورد نظر ما باشد و اگر همگی حول محور همین مفهوم بگردیم شاید بتوانیم به سوالی که چندین سال است خیلی باب شده پاسخ دهیم.
وی خاطر نشان کرد: نسل جوان ما اکنون می پرسند اصلا چرا جنگ شروع شد؟ حتما شما یک کاری کردید. حتما شما می خواستید انقلابتان را صادر کنید که جنگ شده است. اتفاقات خرمشهر به نظر من یکی از اصلی ترین پاسخ ها به این سوالات آن هم به انسانی ترین شکل آن است. مردم این شهر مردمی عادی بودند که هر روز صبح بیدار می شدند و می رفتند دنبال حیات روزمره شان و یکدفعه با چنین هجومی رو به رو می شوند و نکته در این جاست که می ایستند و ایستادگی می کنند. اگر بتوانیم این روایت را خوب در بیاوریم در سطح تفکری کلان خدمت بزرگی در این راستا انجام داده ایم .
محمدی ضمن بیان دشواری های این کار گفت: یکی از سنگ های بزرگی که خودم سر راه خودم قرار دادم این بود که عنوان کردم ما دیگر امکان ساخت این فیلم را در خرمشهر فعلی نداریم زیرا این خرمشهر دیگر خرمشهر آن سال نیست و مردم هم دیگر حوصله و تحمل تکرار این صحنه ها را ندارند . به خصوص اینکه اتفاقاتی که در کتاب است چون با جزئیات بیان شده باید یکبار دیگر از نو خرمشهر را بسازیم. باید ماکتی از این شهر در ابعاد کاریمان بسازیم.
وی افزود: باید این اتفاق بیفتد که بتوانیم حق مطلب را ادا کنیم و آن حرف ها را انتقال دهیم. این یعنی که ما داریم از یک پروداکشن عظیم صحبت می کنیم و البته از اجرایی نسبتا سخت. وقتی همه چیز در حد مطلوب و مقدور شکل بگیرد به طور طبیعی تماشاگران که متشکل از مردم، رزمندگان، منتقدین، صاحب نظران سیاسی و دایه داران جنگ هستند، احساس کنند که همه چیز گفته شد و تقریبا چیز ناگفته ای در آن ماجرا باقی نمانده است.
این تهیه کننده گفت: نکته ای که در مورد کتاب "دا" وجود دارد این است که این کتاب سرشار از لحظات عاطفی و حسی است و به همین دلیل چیزی بین قصه و خاطره است. ما در این جا صحبت از یک سریال می کنیم. سریال یعنی قصه ای که از ابتدا شروع می شود و تا انتها پیش می رود. این قصه شخصیت هایی دارد که باید با بینندگان ارتباط برقرار کنند و پی رنگی اساسی در قصه وجود دارد که به نظر من علاوه بر زاویه دید خانم حسینی باید به زوایای دیگری هم بپردازیم زیرا کار بزرگی انجام می دهیم . کتاب دا ضمن همه محسناتی که دارد به شدت کتاب تلخی است. در کنارش حتما حوادث شیرینی هم بوده که باید ذکر شود و لحظاتی باشد که تماشاگر یک نفسی بکشد.
وی در پایان یادآور شد: من همیشه گفته ام اگر این جنگ هیچ دلیل و توجیهی هم نداشته باشد فقط از یک منظر قابل دفاع است و آن اینکه ما در تاریخ 200 سال گذشته ایران هر چه جنگ کردیم تکه ای از خاکمان را دادیم رفت و تنها جنگی که ما یک میلی متر خاک ندادیم همین جنگ بود و اگر این جنگ از هیچ زاویه ای محترم نباشد از این زاویه محترم است.
همایون اسعدیان کارگردان این سریال در ادامه این نشست گفت: من این کتاب را 4 سال پیش خواندم بدون اینکه کوچک ترین ذهنیتی برای ساخت آن داشته باشم و اکنون که دوباره خواندمش به دید جدیدی رسیدم. تا کنون هرچه ساخته شده راجع به آزادی خرمشهر بوده و این کتاب درباره سقوط خرمشهر است. باور من بر این است که سقوط خرمشهر حماسه است نه فتح آن. این سقوط و این مقاومت مردمی این قدر عظمت دارد که یک حماسه است. زیرا برای فتح دیگر ارتش و سپاه شکل گرفته و در زمان سقوط اینها نبود.
وی ادامه داد: ما دائما می خواهیم درباره این حماسه اول صحبت کنیم و بگوییم که این سقوط به دلیل مردمی بودنش بسیار با ارزش تر از فتح خرمشهر است. طبیعتا وقتی این قدر کلان به موضوع نگاه می کنیم باید با دیدی دوباره کتاب را بخوانیم که من خواندم و تمامی اسامی را یادداشت کردم. کسانی که زنده هستند باید به سراغشان برویم و با تک تک آنها صحبت کنیم. باید با افراد زیادی هم صحبت شویم و از زوایای دیگری هم به این موضوع نگاه کنیم زیرا فقط یکبار می توان به این کار دست بزنیم و این پروژه از پروژه هایی که هر روزه اتفاق نمی افتد.
اسعدیان در ادامه گفت: امیدوارم بدون عجله بتوانیم تمام ظرایف این ماجرا را در بیاوریم و کاری بکنیم که هم در شان مردم خرمشهر که خالقان این حماسه هستند، هم در شان کتاب و هم در شان تمام دوستانی که دارند زحمت می شکند تا این کار تحقق پیدا کند باشد.
در پایان این نشست خانم زهرا حسینی راوی کتاب "دا" ضمن اعلام آمادگی برای همکاری با این گروه خاطر نشان کرد: خدا را شکر می کنم که خداوند بازهم این امکان را به من داد و به این کتاب عنایت کرد. البته باید یادآوری کنم که من نویسنده این کتاب نیستم و فقط راوی آن هستم زیرا این اشتباه دردسرهای زیادی را برای من به همراه داشته است. این کتاب تاریخ یک ملت است . تاریخ آبرو و اعتبار یک ملت است. شرف ملت ایران است که همانطور که فرمودید فقط یکبار ساخته می شود. می گویند اگر می خواهید چیزی را خراب کنید یکبار بسازید اگر هم می خواهید آباد کنید یکبار بسازید.
وی گفت: نکته جالب این است از وقتی که قصه ساخت سریال شکل گرفت همیشه یکی از گزینه های من آقای محمدی و آقای اسعدیان بودند. چون من جلوه های ویژه خاک سرخ را خیلی دوست داشتم و با مضمون طلا و مس هم بسیار خوب ارتباط برقرار کردم. امیدوارم مثل سایر کارهایتان نسبت به این ملت، نسبت به این نظام، به خصوص نسبت به شهدای این مردم به خوبی ادای دین کنید
پروژه سریال "دا" به تهیه کنندگی منوچهر محمدی و کارگردانی همایون اسعدیان به سفارش و سرمایه حوزه هنری آغاز به کار کرد و اینک در مرحله پژوهش و نگارش فیلمنامه است. کتاب " دا " خاطرات مقاومت مردم خرمشهر در زمان اشغال این شهر به دست سربازان عراقی است که از زاویه دید یک دختر 17 ساله بیان می شود. این کتاب محصول انتشارات سوره مهر حوزه هنری است .
