امروزی ها: دوازدهمین دوره لیگ برتر فوتبال ایران در شرایطی از 12 روز دیگر کلید می‌خورد که این بار تنها چهار تیم به مربیان خارجی اطمینان کرده‌اند و نکته جالب این است که سه مربی از این جمع از کشور پرتغال انتخاب شده‌اند.
به نظر می‌رسد پس از حضور کارلوس کی روش در فوتبال ایران به عنوان سرمربی تیم ملی، راه برای واردات سایر مربیان پرتغالی به لیگ برتر باز شده و تیم‌ها به دلایل نامعلوم چرخش ناگهانی سوال برانگیزی را به سمت مربیان این کشور اروپایی نشان می‌دهند. در این میان سوال کلیدی این است که آیا صرفا بحث پیشرفت فنی تیم‌ها مطرح است یا اینکه تمرکز تعدادی از ایجنت‌ها روی مربیان پرتغالی چنین اتفاقی را رقم زده است؟ فوتبال ایران در دو دهه اخیر تمایل شدیدی به استخدام مربیان کروات نشان داد. در این دوران «ویچ ها» یی مثل زلاتکو ایوانکویچ که بعضا هیچ اسم و رسم و کارنامه‌ای نداشتند در لیگ برتر ما مربیگری کردند و هرگز نتوانستند سبک خاصی را در فوتبال ایران به نام خود جا بیندازند. اواخر بهار سال 1373 بود که «ولادیسلاو بگوویچ» به ایران آمد و سرمربی پرسپولیس شد. گرچه او مدتی کوتاه در این سمت فعالیت کرد اما پس از آن بود که دروازه فوتبال ایران به شکل بی‌سابقه‌ای به روی مربیان کروات باز شد. استانکو پابلوکوویچ، تومسیلاو ایویچ، ژلکو میاچ، مت کوویچ، میروسلاو بلاژویچ، برانکو ایوانکوویچ، فخرالدین داوود بگوویچ، وینگو بگوویچ، میلان زیوادینویچ، زوران جورجوویچ، میودراگ یسیچ و بسیاری دیگر از مربیان کروات در طول این مدت در تیم‌های ایرانی مربیگری کردند اما می‌توان گفت تعداد افتخارات و قهرمانی‌های آنها حتی به تعداد انگشتان یک دست هم نمی‌رسد! اکنون حضور کروات‌ها در فوتبال ایران کمرنگ شده و این روزها تب مربیان پرتغالی‌ها بالا گرفته است.
اولین بار حدود شش سال قبل هدایت تیم فولادخوزستان به «آگوستو ایناسیو» پرتغالی سپرده شد. بعد از آن «نلو وینگادا» سرمربی پرسپولیس شد و «آلفردو کاسمیرو» هدایت تیم صنعت نفت آبادان را در دست گرفت. ناکامی وینگادا و البته توفیق نسبی کاسمیرو دلیل موجهی برای چرخش ناگهانی مربیان تیم‌ها به سمت استفاده از مربیان پرتغالی به شمار نمی‌رفت تا اینکه فدراسیون فوتبال ایران «کارلوس کی‌روش» را به عنوان سرمربی تیم ملی انتخاب کرد. بعد از کی‌روش «آلبرتو کاستا» آمد و سرمربی صنعت نفت آبادان شد، «تونی اولیویرا» هدایت تیم تراکتورسازی تبریز را برعهده گرفت و هدایت پرسپولیس هم به «ژوزه مانوئل» سپرده شد. حالا تعداد مربیان پرتغالی در فوتبال ایران به چهار نفر رسیده و سه نفر از آنها مهمترین تیم‌های کشور را در اختیار دارند. این در حالی‌است که هنوز اوضاع و احوال تیم ملی ایران با کی‌روش به ثبات نرسیده و رشد چشمگیری هم در شکل بازی تیم صنعت نفت دیده نمی‌شود. این موج حتی حضور بازیکنان پرتغالی را هم در بر می‌گیرد و این روزها بازیکنان پرتغالی زیادی در تمرینات تیم های لیگ برتری حاضر می شوند، تست می دهند و در آخر هم قرارداد امضا می‌کنند. به عنوان مثال «دیه گو ملو» بازیکنی است که سابقه همکاری با کاستا را در پرتغال داشته و امسال به نفت آبادان پیوسته است، «هوگو ماچادو» دیگر بازیکن پرتغالی لیگ ایران است و در این میان وضعیت «سوسا»، بازیکن برزیلی پرسپولیس که در لیگ پرتغال بازی می کرده و قبل از انتخاب سرمربی پرتغالی این تیم با قرمزها قرارداد بست هم قابل تأمل به نظر می‌رسد. پیش از این باشگاه استقلال هم چند بازیکن پرتغالی را در تمرینات خود محک زد و گفته می‌شود کماکان با آنها در حال مذاکره است.
در شرایطی که بحران اقتصادی حتی فوتبال اروپا را هم تحت تاثیر قرار داده، پرداخت پول‌های قابل توجه در فوتبال ایران، مربیان مطرح و بازیکنان متوسط اروپایی را به سفر به خاورمیانه ترغیب کرده است. در چنین فضایی تجربه نشان داده این ایجنت‌ها هستند که تیم‌ها را به دنبال خودشان می‌کشانند و بستر فوتبال ایران را بر اساس منفعت مالی خود گاهی برای حضور کروات‌ها و گاهی برای جولان دادن پرتغالی‌ها مهیا می‌کنند.حسین عبدی که سابقه مربیگری در تیم پرسپولیس را دارد درباره حضور مربیان پرتغالی در فوتبال ایران می‌گوید: «در رسانه های خارجی تبلیغات شدیدی علیه ایران وجود دارد. وقتی یک مربی به ایران می‌آید و کار می‌کند سایر مربیانی که قصد دارند در ایران کار کنند از او اطلاعات می گیرند و می بینند آنطور که گفته می شود نیست و در نهایت قبول می کنند در ایران حضور پیدا کنند. ضمن اینکه معرفی‌ها هم نقش زیادی دارند. به عنوان مثال کی روش از طریق ارتباطی که دارد می تواند باعث شود که شرایط حضور دیگران مهیا شود. علاوه بر اینها جذابیت‌های مالی و فعالیت ایجنت‌ها هم عوامل بسیار مهمی هستند.»باید منتظر ماند و دید آیا حضور پرتغالی‌ها در فوتبال ایران می‌تواند منشا ایجاد تغییرات مثبت باشد یا اینکه این بار هم خارجی‌های متوسط با جیب پر از پول از ایران می‌روند و آنهایی که عملکرد خوبی داشته‌اند نیز جذب تیم‌های عربی حوزه خلیج‌فارس می‌شوند.
