روزنامه مردم سالاری: با آغاز به کار دولت يازدهم که نويد دهنده توسعه آزادي‌هاي اجتماعي بود، عضويت مقامات دولتي در شبکه اجتماعي پرطرفدار فيسبوک افزايش يافته و حضور آنها در شبکه‌هاي اجتماعي پررنگتر شده است.
اين در حاليست که شبکه اجتماعي فيسبوک در ايران فيلتر شده و دور زدن فيلترينگ فيسبوک از سوي برخي مسئولان، نشانه عدم به رسميت شناختن فيلترينگ اين شبکه اجتماعي پرطرفدار است. تاکنون تعدادي از اعضاي دولت از جمله محمدجواد ظريف وزير امور خارجه و اسحاق جهانگيري معاون اول رييس جمهور در فيسبوک عضو شده و پستهايي هم در آن گذاشته‌اند و مرضيه افخم، اولين سخنگوي زن وزارت امور خارجه ايران هم صفحه شخصي خود را در فيسبوک ايجاد کرد.
سخنگوي وزارت خارجه همزمان با آغاز فعاليتش در فيسبوک در صفحه شخصي‌اش نوشت: سوالات زيادي در مورد مديريت اين صفحه دريافت شده است که مي‌بايد به عرض برسانم که اين صفحه شخصي اينجانب مرضيه افخم مي‌باشد که با تاسي از اقدام پيشروانه مقام عالي وزارت، جناب آقاي دکتر ظريف تصميم بر ايجاد اين صفحه گرفتم. تلاش خواهم کرد در فرصت مناسب و حتي‌المقدور به سوالاتي که در قالب پيام خصوصي برايم ارسال شده است بصورت شخصي و خصوصي پاسخ بگويم. همچنين بنا دارم تا با استفاده از رسانه‌ها و شبکه‌هاي اجتماعي از افکار، نظرات و توانمنديهاي هموطنان استفاده کنم.
عرصه سياست خارجي عرصه تامين حداکثري منافع ملي با حفط اصول مترقي نظام مي‌باشد و در اين راستا نظرات و مساعدت فکري تک تک شهروندان و هموطنان عزيز، حائز اهميت شاياني است. موضوع آخر اينکه در اين صفحه اصل بر آزادي بيان عدم حذف هر گونه پيشنهاد، اظهار نظر و شکوائيه‌اي مي‌باشد مشروط بر اينکه جانب ادب رعايت شده باشد. از حسن توجه شما سپاسگزارم.
فيسبوک، از‌هاروارد تا ايران
بنيانگذار فيسبوک جواني به نام مارک زاکربرگ است که آن را از اتاق خود در دانشگاه هاروارد آمريکا طراحي کرد و در تاريخ 4 فوريه 2004 آن را به عنوان يک وب‌گاه اجتماعي ويژه دانشجويان هاروارد راه‌اندازي کرد. اما سايت او فراتر از محدوده يک دانشگاه و دانشجويان آن، خيلي سريع مورد توجه قرار گرفت و چنان محبوب شد که تا آخر هفته دوم راه اندازي آن، بيش از نيمي از دانشجويان هاروارد درآن نام‌نويسي کردند و از آن به عنوان راهي براي ارتباط با يکديگر استفاده مي‌کردند و در کوتاه مدت، ميليون‌ها نفر در اين سايت ثبت‌نام کردند. فيسبوک هم اکنون به طور رايگان در اختيار مردم جهان قرار دارد و بيش از يک ميليارد نفر کاربر دارد. اما فعاليت فيسبوک در ايران فراز و نشيب‌هاي زيادي داشته‌است.
فيسبوک قبل از سال 88 دوبار فيلتر ودوباره آزاد شده بود. اما بعد از انتخابات رياست‌جمهوري 1388 دوباره فيلتر شد. مسئولان، علت فيلتر شدن را نقض حريم شخصي افراد در اين وب‌گاه بيان کردند. اما با اين وجود، شبکه اجتماعي فيسبوک جايگاه خاصي در جامعه ايران باز کرده به گونه‌اي که از اقشار مختلف جامعه ايراني در آن عضو هستند.
در خردادماه 1391 اکبر‌هاشمي رفسنجاني در طي اظهاراتي که بازتاب گسترده‌اي در سطح جهاني داشت گفت: «حالا شاهديم که يک صفحه فيسبوک که براي مردم هزينه ندارد، تبديل به چندين دستگاه راديو و تلويزيون مي‌شود که ميليون‌ها نفر را تحت تأثير قرار مي‌دهد و يک ويديو تصوير که با موبايل‌ها گرفته شده به دنيا منتقل مي‌شود که به نظر من، اين امري مبارک براي دنياست». پس از آن با روي کار آمدن دولت جديد و تقويت تفکرات اصلاح‌طلبانه و اعتدالگرايانه، به نظر مي‌رسد شاهد فراهم شدن زمينه استفاده از سايت فيلتر شده فيسبوک در کشور هستيم؛ هرچند که موانعي هم پيش‌روي آن وجود دارد.
بررسي منع قانوني عضويت در فيسبوک
هرچند اقدامات برخي دولتمردان براي ايجاد صفحه شخصي در فيسبوک يا فعال کردن آن مي‌تواند زمينه ساز رفع فيلتر فيسبوک باشد و در همين راستا کمپين دعوت از وزراي دولت تدبير و اميد براي ايجاد صفحه شخصي در فيسبوک راه اندازي شده، اما منتقدان اين موضوع در صدد زمينه سازي براي جلوگيري از رفع فيلتر فيسبوک هستند. در همين راستا خبرگزاري فارس طي گفت و گوهايي با الهام امين زاده و محمد صادق، تلاش کرده قبح فيسبوک حفظ شده و حضور مقامات دولتي در شبکه اجتماعي تکذيب شود.
کامنت‌هايي هم که زير خبرهاي خبرگزاري فارس ديده مي‌شود در نفي اقدام دولتمردان است. الهام امين‌زاده معاون حقوقي رئيس‌جمهور در گفت‌و‌گو با خبرگزاري فارس، در پاسخ به پرسشي به اين مضمون که عضويت برخي وزرا و نمايندگان دولت در شبکه‌هاي اجتماعي از جمله «فيسبوک» منع قانوني دارد يا خير، گفت: منع قانوني و يا عدم آن را مورد بررسي قرار مي‌دهيم. وي در پاسخ به اين پرسش که شنيده شده شما نيز در شبکه اجتماعي «فيسبوک» عضويت داريد، تاکيد کرد: بنده عضو فيسبوک نيستم. اين پاسخ درحاليست که صفحه اي به نام امين‌زاده در فيسبوک ثبت شده است.
ماجراي تبريک سال نو عبري در توييتر
اما اين فقط فيسبوک نيست که حاشيه‌ساز است، توئيتر هم طي روزهاي اخير حاشيه ساز شده است. ماجراي تبريک سال نو عبري هم در شبکه‌هاي اجتماعي، حاشيه ساز شده است. رسانه‌هاي خبري از جمله «آسوشيتدپرس» و «المانيتور» از پيام تبريک «حسن روحاني» رئيس‌جمهور ايران به يهوديان جهان خبر دادند. اين پيام در صفحه توئيتري منتشر شده که اين رسانه‌ها مدعي اند به «حسن روحاني» تعلق دارد. در اين پيام، عيد موسوم به «روش هشانا» به «تمام يهوديان به خصوص يهوديان ايران» تبريک گفته شده است. انتشار اين پيام بازتاب گسترده‌اي داشته و بسياري آن را بي‌سابقه توصيف کردهاند.
«روش هشانا» اولين روز از ماه هشتم تقويم يهوديان و يکي از مهمترين اعياد يهوديان به شمار مي‌آيد.محمدرضا صادق مشاور رئيس جمهور در تماس خبرنگار خبرگزاري فارس در پاسخ به سؤالي درباره اخبار منتشر شده در برخي رسانه‌هاي خارجي پيرامون انتشار پيام تبريک رئيس‌جمهور اسلامي ايران خطاب به يهوديان جهان به مناسبت فرا رسيدن سال جديد يهودي و صحت و سقم آن گفت: طرفداران آقاي روحاني و علاقه‌مندان ايشان که در محيط مجازي فعال بودند، صفحاتي را با اسامي نزديک به آقاي روحاني راه‌اندازي کرده و با آن نام فعاليت مي‌کردند. وي افزود: البته در جريان انتخابات و فعاليت‌هاي انتخاباتي چنين مسئله‌اي معمول است و برخي از اين صفحات مجازي ممکن است فعاليت‌شان ادامه داشته باشد. وي تأکيد کرد: ما خبري در اين رابطه که رسانه‌هاي خارجي آن را منعکس کردهاند نداريم.
صادق در پايان تصريح کرد: تمام اخبار و فعاليت‌هاي ايشان در بعد از انتخابات از سوي دفتر رئيس جمهور منتخب و هم‌اکنون نيز از سوي دفتر رياست جمهوري منعکس مي‌شود و تنها، اخباري که از اين مجرا منتشر مي‌شود رسميت دارد و آقاي روحاني حساب توييتر ندارند. از سوي ديگر، پيام ظريف به يهوديان جهان به مناسبت آغاز سال نو عبري تاييد شد. محمدجواد ظريف وزير امور خارجه ايران هم در صفحه شخصي‌اش در شبکه اجتماعي توييتر، سال نو عبري (روش هشانا) را تبريک گفت. به گزارش عصر ايران، اين تبريک ظريف با استقبال و واکنش مثبت بسياري در ميان رسانه‌هاي خارجي روبه رو شد.
ظريف همچنين در واکنش به پيام يکي از کاربران از آمريکا که گفته بود «اگر شما به انکار هولوکاست از سوي ايران پايان مي‌داديد سال نو شيرين‌تر بود» به صراحت جواب داد: «ايران هيچ‌گاه هولوکاست را انکار نکرد، مردي که تصور مي‌شد هولوکاست را انکار کرده، اکنون رفته است. سال نو مبارک» البته بعدا مشخص شد آن کاربر آمريکايي که ظريف به او پاسخ گفته است؛ دختر نانسي پلوسي رئيس پيشين مجلس نمايندگان آمريکاست. اين موضوع با استقبال کريستين امانپور خبرنگار معروف ايراني - آمريکايي هم مواجه شده است.
حال با اين تفاسير بايد منتظر ماند و ديد که آيا زمينه براي رفع فيلتر فيسبوک فراهم خواهد شد؟
