| |
وفور برنج خارجي در بازار سرنوشت شومي را براي برنج ايراني رقم مي زند. کشاورزان خطه شمال با نگراني از واردات گسترده برنج خارجي نسبت به رکود بازار برنج خوش عطر ايراني بيمناک هستند.
به نوشته اعتماد، ادامه واردات برنج بيش از نياز مصرف و افزايش قيمت برنج ايراني به دليل حمايت کند دولت از شاليکاران شرايط نامطلوبي براي برنج ايراني به ارمغان آورده و احتمال جايگزيني اراضي برنج با ويلا هاي گرانقيمت شمال جدي تر به نظر مي رسد.
جميل عليزاده شايق دبير انجمن برنج ايران با اشاره به رکود بازار برنج ايراني اين شرايط را قابل پيش بيني دانست و به اعتماد گفت؛ افزايش قيمت برنج در سطح جهاني از فروردين تا اوايل خرداد و هشدار کشورهاي صادرکننده مانند تايلند، فيليپين و مبني بر محدوديت صادرات باعث شد تا با تعرفه صفر درصد حجم زيادي برنج وارد کشور شود حتي آنهايي که موافق واردات نبودند به دليل متهم نشدن به ناديده گرفتن منافع مصرف کننده در آشفته بازار ايجاد شده سکوت کردند. از اين رو واردات برنج در اين دوران افزايش چشمگيري داشت. بنابراين در زمان برداشت محصول، کشاورزان با عرضه زياد برنج وارداتي روبه رو شدند البته واردات برنج خارجي نه تنها امسال بلکه در سال هاي گذشته نيز رقيب نابرابري براي برنج داخلي محسوب مي شد. در حال حاضر برنج وارداتي با قيمتي بسيار بالاتر از هزينه تمام شده در بازار عرضه مي شود اما قيمت محصول ايراني بازهم در مقايسه با خارجي بالاست. وي پيش بيني کرد؛ بازار داخلي در صورت ساماندهي وضعيت واردات و نظارت مسوولان دولتي بر قيمت خرده فروشي برنج داخلي و خارجي از حالت رکود خارج خواهد شد، اما در صورت سهل انگاري، بازار برنج با افزايش نامتعارف قيمت روبه رو خواهد شد. عليزاده شايق با انتقاد از روند کند اصلاح اراضي برنج تاکيد کرد؛ نوسازي و يکپارچه سازي اراضي که در سال هاي آخر دهه70 با شتاب بيشتري پيگيري مي شد به دليل جدي نگرفتن شرايط بد توليد و شايد کمبود اعتبار به کندي پيش مي رود. از اين رو هزينه توليد و به تبع آن قيمت برنج داخلي همچنان بالاست و به رغم انتقاد هر ساله هنوز طرح جامعي براي ساماندهي وضعيت توليد برنج در پيش گرفته نشده است. او با هشدار نسبت به جايگزيني اراضي با واحدهاي مسکوني تجاري تاکيد کرد؛ با توجه به ناديده گرفتن هزينه بالاي توليد و حمايت کشاورزان رغبت برنج کاران تحليل رفته و به مرور زمان فروش زمين با قيمت هاي بالا را ترجيح خواهند داد.
زمزمه رکود بازار اين محصول خوش طعم در حالي جدي به نظر مي رسد که کشاورزان در آغاز برداشت محصول با رقيب نابرابري بايد دست وپنجه نرم کنند. دبير انجمن حمايت از برنج استان مازندران با اشاره به رکود بازار برنج از ابتداي ماه رمضان تاکنون اظهار کرد؛ «وفور برنج خارجي در بازارهاي داخلي موجب کاهش خريداران برنج ايراني شده است.» احمد براري پاريجاني معتقد است؛ با کاهش نسبي قيمت برنج و آغاز برداشت برنج داخلي؛ هم اکنون تعداد خريداران اين محصول به شدت کاهش يافته است. وي با بيان اينکه بازار برنج با کمبود نقدينگي شديدي روبه روست، مي افزايد؛ بسياري از توليدکنندگان به دنبال راهکارهاي ديگري براي رفع مشکلات خود از جمله تغيير کاربري شاليزارها هستند. دبير انجمن حمايت از برنج استان مازندران ادامه داد؛ با وجود عدم کاهش توليد برنج هم اکنون خريد برنج خارجي بر برنج ايراني برتري يافته است و ساکنان استان هاي شمالي نيز برنج خارجي مصرف مي کنند. وي با بيان اينکه فقط 5 درصد از شاليزارهاي برنج به صورت مکانيزه اداره مي شود، گفت؛ فقط 220 کارشناس بر سطحي معادل 240 هزار هکتار از مزارع برنج نظارت دارند که بسيار کم است. پاريجاني بيمه نبودن بسياري از شاليزارها را از ديگر دلايل کاهش رغبت کشاورزان به کشت اين محصول عنوان کرد و افزود؛ به دليل صعوبت بالاي کار عمده شاليکاران از افراد مسن بوده و جوانان تمايلي به فعاليت در اين حوزه ندارند.
وي با ذکر اينکه استراتژي کشت محصولات کشاورزي بايد توسط مسوولان وزارت جهاد تهيه شود به برنا گفت؛ به دليل نبود الگوي صحيح کشت بسياري از کشاورزان به طور نادرست به تغيير کاربري اراضي خود مي پردازند که تاثير منفي بر منابع آب و خاک و در نهايت معيشت آنان دارد.
پاريجاني قيمت برنج طارم در در کارخانه را 2 هزار و 200 تا دو هزار و 400 تومان اعلام کرد و گفت؛ با توجه به مکانيزه بودن فقط 5 درصد از شاليزارهاي کشور، عمده توليد توسط کارگر و با حقوق روزي 25 هزار تومان انجام مي شود که هزينه هاي بسيار بالايي براي کشاورزان به همراه دارد.
به اعتقاد وي با قيمت فعلي برنج کشاورزان قادر به پرداخت هزينه هاي توليد و ادامه آن نخواهند بود.
