| |
در نگاه اول هيچ ارتباطي ميان دو دنياي سينما و ورزش ديده نمي شود، اما صنعت سينما هميشه از مضمون ورزشي بهره گرفته است.
به نوشته اعتماد، ورزشکاران رشته هاي مختلف ايده هاي خوبي براي توليد فيلم هاي سينمايي در اختيار فيلمسازان قرار مي دهند.در سينماي ايران فيلم هاي ورزشي به مفهوم رايج آن در دنيا زياد توليد نشده است و شخصيت هاي ورزشکار که عمدتاً هم از قشر فوتباليست هستند در طول قصه با مسائل و مشکلاتي روبه رو مي شوند که خيلي هم ورزشي نيستند.
در حقيقت ورزشکار بودن شخصيت اصلي يا گنجاندن سکانس هايي با موضوعيت ورزش و مسابقه در فيلم بهانه يي است براي خلق حادثه و هيجان، اما شايد بزرگ ترين مشکل سينماي ايران در توليد فيلم هاي ورزشي ناشي از موفق نبودن فيلمسازان در تلفيق مايه هاي دراماتيک و قواعد سينمايي با جذابيت هاي ورزش باشد. در سينماي ايران تهيه کننده ها بيشتر تمايل دارند آثاري را بسازند که به تجربه دريافته اند در گيشه موفق مي شود و بازده اقتصادي دارد.
تا حد زيادي پس از موفقيت هاي تيم فوتبال ايران در عرصه هاي بين المللي تهيه کننده ها احساس کردند علاقه مردم به فوتبال مي تواند باعث فروش فيلم هاي تلفيقي شود.
حضور فوتباليست هاي تيم هاي پرسپوليس و استقلال در فيلم ها به قصد جذب مخاطب اتفاق افتاد، اما با شکست اين فيلم ها در گيشه جريان توليد فيلم هاي ورزشي متوقف شد. با وجود شباهت هايي ميان سينما و تلويزيون تجربه نشان داده مردم ترجيح مي دهند فوتبال و ستارگان آن را در تلويزيون و استاديوم ببينند، نه در سينما، از ديدن فيلم در تلويزيون و سينما لذت مي برند و تمايلي به حضور ستارگان ورزش در سينما ندارند.
تداخل دو عرصه جذاب ورزش و سينما براي تماشاگران پذيرفتني نيست. پس از تجربه هاي گوناگون کارگردانان در طول دو دهه اخير در زمينه تلفيق ورزش(بالاخص فوتبال) و سينما و همچنين استفاده از جذابيت هاي بصري ستارگان فوتبالي در برخي سکانس ها(چه مربوط و چه نامربوط) مسعود ده نمکي کارگردان جنجالي و بحث برانگيزي که فيلم «اخراجي ها» با به همراه داشتن نام او به عنوان کارگردان سال گذشته سوژه بسياري از نقدهاي سينمايي بود، در ادامه توليد اخراجي هاي 2 با گنجاندن سکانسي در فيلمنامه که صحنه هايي از مسابقه فوتبال ميان اخراجي هاي ايراني و سربازان عراقي را به تصوير مي کشد، قصد دارد با استفاده از حضور چهره هاي سرشناس فوتبال مانند علي پروين، امير قلعه نويي، عليرضا نيکبخت واحدي و... به جذابيت هاي فيلم بيفزايد.
اين در حالي است که چگونگي استفاده از اين چهره ها در فيلمي که تم دفاع مقدس و جنگ دارد بسيار اهميت دارد و شايد بتوان اين ايده را به نوعي مشاوره دادن فني و حرفه يي تر نشان دادن مسابقه يي دانست که با توجه به روند موضوع فيلم قاعدتاً نبايد افت محسوسي نسبت به ساير سکانس ها داشته باشد.
سينماي ايران در حوزه فيلم هاي ورزشي هرگز به اندازه برخي ژانرهاي ديگر نظير اجتماعي، کمدي، دفاع مقدس و جنگ، خانواده و... داراي آثار قابل توجه نبوده و معدود تجربه هاي اين عرصه هم از لحاظ تجاري و ماندگاري نتوانسته اند به جايگاهي مطمئن برسند.
شواهد نشان مي دهد فيلمسازان ايراني هرگز در نمايش علاقه ايراني ها به ورزش هايي غير از فوتبال که برخي ريشه در تاريخ و سنت هاي ايراني دارند، موفق نبوده اند.گالان، جوانمرد، حريف دل، صعود، ياس هاي وحشي و هدف اصلي نمونه هايي ديگر از اين توليدات نه چندان آبرومندانه اند که در آن بعضي از بازيکنان شناخته شده مقابل دوربين رفتند که نه تنها رکورد فروش را نشکستند بلکه جريان ساخت فيلم با حضور بازيکنان فوتبال را هم قطع کردند.
فوتباليست هاي علي اکبر ثقفي و مثلث آبي صابر رهبر هم حاصل موجي فوتبالي بود که در اواخر دهه 70 تمام جامعه را فراگرفت.ثقفي در فوتباليست ها تعدادي از ورزشکاران معروف مانند علي پروين، افشين پيرواني و حميد استيلي را در کنار چند بازيگر نوجوان قرار داد تا اين علاقه مندان بتوانند به عضويت تيم منتخب فوتبال نوجوانان دربيايند.
سابقه توليد و نمايش فيلم هاي ورزشي حداقل در سينماي بعد از انقلاب اثبات مي کند اين جريان نه در جذب مخاطب و رسيدن به فروش بالا موفق بوده نه در همراه کردن جماعت منتقد و مخاطبان جدي و پيگير سينما.
اينکه مسعود ده نمکي با اين گريز و سکانس ورزشي اش در اخراجي هاي 2 که نمونه اول آن توانست رکورد فروش را در سينماي ايران بشکند، چقدر مي تواند به جذب مخاطب و هيجان انگيزتر کردن فيلم جديدش کمک کند چيزي است که در ادامه و اکران آن مشخص مي شود. اگرچه ظاهراً جذابيت هاي فيلم در روايتي متفاوت از فيلم دفاع مقدس آنقدرها هست که بار ديگر مخاطبان کنجکاو را به سالن هاي سينما بکشاند تا پاي ساخته جديد مسعود ده نمکي بنشينند.
