| |
متن كامل اين گفت وگو به نقل از ايسنا چنين است:
سوال: اخيرا گفتيد كه سياست تنش‌زدايي با غرب را در صورت پيروزي در انتخابات دنبال خواهيد كرد، چه طور مي‌خواهيد اين رويكرد را در قبال آمريكا دنبال كنيد؛ در حالي كه بر سر برنامه هسته‌يي مصالحه نمي‌كنيد؟
پاسخ: من تنش‌زدايي را اصل اعتمادسازي ميان ايران و ديگر كشورها مي‌دانم. فكر مي‌كنم كه سخنان اخير كه در آن ميان فن‌آوري هسته‌يي و تسليحات هسته‌يي تفاوت قائل شده‌اند، خوب است؛ هر چه بر اين تفاوت بيشتر تاكيد شود امكان تنش‌زدايي بيشتر مي‌شود.
سوال: آيا ايران در صورتي كه شما رئيس جمهور شويد غني سازي اورانيوم را تعليق خواهد كرد؟
پاسخ: هيچ كس در ايران تعليق را نخواهد پذيرفت.
سوال: و شما هم آن را نخواهيد پذيرفت؟
پاسخ: خير، مشكل اين است كه ما تجربه بدي در رابطه با تعليق داشته‌ايم. اين كار (در سال‌هاي 2005- 2003) براي اولين بار انجام شد تا درباره مسايل مذاكره شود و ترديد رفع شود، اما اين امر به ابزاري براي محروم كردن ايران از داشتن دسترسي به فن آوري هسته‌يي تبديل شد. اين خاطره بدي در اين باره است.
سوال: پس چه‌طور اين تنش‌ها را رفع خواهيد كرد؟
پاسخ: پيشرفت در فن آوري هسته‌يي و استفاده صلح آميز از آن حق همه كشورها و ملت‌هاست. اين چيزي است كه ما با تلاش‌هاي خودمان و به سختي به آن دست يافته‌ايم. هيچ‌كس عقب نشيني نخواهد كرد، اما بايد ببينيم كه چه راه حل يا به عبارت ديگر چه تضمين‌هايي را مي‌توان پيدا كرد كه عدم انحراف اين برنامه به سوي تسليحات هسته‌يي را تاييد كند.
سوال: چه نوع راه حل‌هايي؟
پاسخ: مي‌توان از طريق مذاكرات فني به آن دست يافت.
سوال: چه‌طور رييس جمهور مي‌تواند در تصميمات هسته‌يي نفوذ داشته باشد در حالي كه آيت‌الله علي خامنه‌اي، رهبر معظم ايران حرف آخر را در اين باره مي‌زند؟
پاسخ: تصميمات درباره فن آوري هسته‌يي قطعا بايد مبتني بر اجماع در سطح ملي باشد. بديهي است كه نقش رهبر معظم بسيار تعيين كننده است.
سوال: با اين حال تاكنون هيچ راه حلي پيدا نشده است. رياست جمهوري شما چه‌طور مي‌تواند كمك كند؟
پاسخ: اين مساله فقط به ما بستگي ندارد، بلكه به گفتماني كه آمريكايي‌ها استفاده مي‌كنند و مسايلي كه دنبال مي‌كنند بستگي دارد؛ هر چه آنها واقع‌گراتر شوند و ايران را درخصوص اين مساله به رسميت بشناسند طبيعتا زمينه بهتري براي يافتن راه حل‌ها آماده خواهد شد.
سوال: روابط شما با آيت الله خامنه‌اي (رهبر معظم ايران) در گذشته دچار مشكل بوده است. آيا فكر مي‌كنيد در صورت انتخاب شما اين امر ادامه خواهد داشت و آيا مي‌توانيد در خصوص ملاقات‌تان با ايشان كه هفته گذشته انجام شد چيزي به ما بگوييد؟
پاسخ: دليل تنش‌ها در زماني كه من به عنوان نخست وزير بر سر كار بودم مشكلات ساختاري (قدرت) بود كه در بازنگري قانون اساسي در سال 1989 رفع شد.
اكنون مديريت رهبر معظم به عنوان ولي فقيه در كشور ما و روابطشان با ديگر سازمان‌ها و موسسات از جمله نهادهاي دولتي كاملا روشن است. طبيعتا دورنماي همكاري براي پيشرفت كشور بسيار خوب است.
سوال: ملاقات هفته گذشته شما چه‌طور بود؟
پاسخ: بسيار مثبت بود.
سوال: آيا ايشان با كانديداتوري شما مشكلي داشتند؟
پاسخ: ايشان هيچ مشكلي ندارند. ايشان در انتخابات پيش رو موضع بي طرفانه‌اي دارند. ايشان در سخنراني‌شان در مشهد به اين امر اشاره و آن را براي من تكرار كردند. نشست اخير نيز مانند تماس‌هاي نسبتا گسترده براي مذاكره درباره مسايل بسيار خوب و مثبت بود.
سوال: آيا آيت‌الله خامنه اي توصيه‌اي خاص براي شما داشتند؟
پاسخ: خير؛ ما فقط درخصوص مشكلات كشور مذاكره كرديم.
سوال: آيا در حوزه‌اي خاص با ايشان اختلاف نظرهاي بنيادي داريد؟
پاسخ: خير.
سوال: دليل اين كه در طول 20 سال گذشته صحنه سياسي را رها كرده بوديد اختلافات شما با ايشان در گذشته بوده است؟
پاسخ: خير، معتقد بودم كه جمهوري اسلامي در موقعيت با ثباتي قرار دارد و سياستمداران مختلف مي‌توانند بيايند و بروند. من هيچ نگراني از اين كه چه كسي ممكن است بر سر كار بيايد نداشته و به فرهنگ علاقمند بودم و به همين دليل به سوي فعاليت‌هاي فرهنگي رفتم.
البته در طول اين دوره من مشاور مقامات عالي رتبه بودم؛ هم چنين عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي و مجمع تشخيص مصلحت نظام بودم. اين موقعيت‌ها مستلزم آن بود كه من مسائل سياسي و اجرايي را دنبال كنم.
اما اين با مشكلاتي كه در طول جنگ (ايران – عراق) با آن روبرو بودم هيچ ربطي نداشت. رفسنجاني (رييس جمهور اسبق ايران) كانديداي بسيار قوي و قدرتمندي بود. سپس آقاي خاتمي آمد، اما من فكر كردم كه در اين دوره بهتر است كه در انتخابات شركت كنم.
سوال: آيا آقاي احمدي نژاد را خطري براي ايران يا نظام سياسي جمهوري اسلامي مي‌دانيد؟
پاسخ: آقاي احمدي نژاد رييس جمهور است و به اين دليل به وي احترام مي گذارم. انتقاداتي در خصوص عقايد و رفتارش وجود دارد؛ اين در كشورهايي مانند كشورهايي كه در آن آزادي وجود دارد طبيعي است.
سوال: پس خطر را در كجا مي بينيد؟
پاسخ: فكر مي‌كنم كه كشور مي‌تواند بهتر اداره شود و سياستهاي مالي، اقتصادي، فرهنگي و خارجي موثري مي‌تواند تصويب شود. در سياست خارجي ما مي توانيم روابط بهتري با جهاني داشته باشيم كه مطمئنا براي كمك به توسعه كشور ما اهميت دارد.
سوال: بسياري از منتقدان آقاي احمدي نژاد معتقدند كه كشور در صورت انتخاب مجدد وي با بحران روبرو خواهد شد آيا با اين امر موافقيد؟
پاسخ: نمي‌خواهم اين را بگويم و از عبارات تند استفاده كنم.
سوال: آيا فكر مي‌كنيد كه شما هم در صورت پيروزي از حمايت آيت الله خامنه اي برخوردار خواهيد بود؟
پاسخ: اين كاملا طبيعي است كه رهبر انقلاب از هر دولتي كه با حمايت آراي مردمي به قدرت مي‌رسد حمايت كنند. اين حمايت در صورتي كه سياستهاي دولتي به سياستهاي رهبر معظم نزديك باشد مي‌تواند افزايش يابد.
سوال: آيا شما تلاش خواهيد كرد سياست‌هايتان را به ديدگاه‌هاي رهبر معظم نزديك كنيد؟
پاسخ: بله، هر چه كشور بيشتر به سوي اجماع در سياستهاي بنيادي حركت كند، بهتر اداره خواهد شد. اما بايد توجه داشت كه يكي از مسووليت‌هاي مهم رهبر تصويب و اعلام سياستهاي كلاني است كه ابتدا در مجمع تشخيص مصلحت نظام درباره‌اش مذاكره مي‌شود و به تاييد ايشان مي‌رسد و سپس به ديگر سازمان‌ها ابلاغ مي‌شود. تعهد دولت به اين سياستهاي كلي مي‌تواند بهترين روابط را ميان دولت و رهبر ايجاد كند.
سوال: با توجه به اين كه شما براي مدتي از صحنه سياسي بيرون بوده‌ايد و اين كه جوانان در ايران ممكن است شما را نشناسند؛ چرا بايد به شما راي بدهند؟
پاسخ: جوانان قطعا آزادند به هر كسي كه دوست دارند راي بدهند. من سياست‌هايم را تا روز انتخابات در خصوص مسايلي نظير فرهنگ تبيين مي‌كنم و به نگراني‌هاي‌شان از جمله مسكن، كار و ازدواج مي‌پردازم. اگر جوانان فكر مي‌كنند اين سياست‌ها مطابق نيازهايشان است طبيعتا راي خواهند داد و اگر اين طور نباشد راي نخواهد داد.
سوال: آيا رويكرد خاصي براي متقاعد كردن جوانان ايران به اين كه شما كانديداي آنها هستيد داريد؟
پاسخ: فكر مي‌كنم به جوانان بايد اعتماد كرد. من بدبيني برخي (سياستمداران) در رابطه با آنها را ندارم. برخي تغييرات كوچك در ظاهر جوانان نبايد باعث شود فكر كنيم آنها هويت ضد ملي به خود گرفته‌اند. من باور ندارم كه آنها ظاهرشان را آن قدر تغيير داده‌اند كه ديگر نتوانيم آنها را بشناسيم. فكر مي‌كنم جوانان ما بسيار خوب، خلاق و انسان‌هاي شايسته‌اي هستند كه به گذشته و فرهنگي غني‌شان افتخار مي‌كنند.
سوال: چه‌طور مي‌خواهيد آراي آنها را جذب كنيد؟
پاسخ: تلاش خواهم كرد در خصوص اين مسايل در يك ماه باقي مانده صحبت كنم و فكر مي‌كنم آنها علامت‌هايي را كه من برايشان مي‌فرستم به شكلي مثبت دريافت مي‌كنند.
سوال: جامعه بازرگاني هم چنان به ياد دارد كه شما تصميم گرفتيد ساختمان اتاق بازرگاني را جمع كنيد تا آوارگان جنگ را سال‌هاي 1980 در خود جاي دهد. اين باعث مي‌شود مردم نگران سياستهاي اقتصادي شما باشند.
پاسخ: من ساختماني را كه شما اشاره مي‌كنيد به ياد ندارم؛ البته ما روابط خوبي با اتاق بازرگاني نداشتيم كه به روند انتخاباتي آن و سياستهاي مربوط به جنگ ربط داشت، اما ما ساختمان آنها را خراب نكرديم.
طبيعتا در پايان جنگ، زمينه‌هاي چنين رويارويي‌هايي رفع شد. من به حضور جدي بخش خصوصي، به ويژه در حوزه توليد و نيز به بهترين استفاده از مزاياي مربوط به ايران در تجارت معتقدم. فكر مي‌كنم همه آنهايي كه به كشور و اقتصاد از جمله اتاق بازرگاني اهميت مي دهند از اين رويكرد استقبال خواهند كرد و روابط خوبي با دولت برقرار خواهند كرد.
سوال: پس انتظار تنش با جامعه تجاري را نداريد؟
پاسخ: خير، ما به بخش خصوصي براي كمك به حل بيكاري نياز داريم. هيچ چشم انداز روشني براي پرداختن به چنين مشكلاتي از طريق سرمايه دولتي وجود ندارد.
سوال: برنامه اقتصادي شما چيست؟
پاسخ: معتقدم فرصت‌هاي مختلفي در كشور وجود دارد. نقش دولت مي‌تواند هدايت براي داشتن يك اقتصاد ملي قوي باشد.
ما در پذيرش واردات بيش از حد جلو رفته‌ايم؛ در اين بايد تجديدنظر شود. ما بايد گام‌هاي بزرگتري را در حمايت از اقتصاد ملي‌مان برداريم.
سوال: آيا واردات را محدود مي‌كنيد؟
پاسخ: فكر نمي‌كنم بتوان توصيه واحدي داشت. من بايد ببينم چه بخش‌هايي بايد محدود شود، درچه دوره زماني. ما بايد به تدريج آن بخش‌هايي را كه در آن مزيت‌هايي نسبي داريم فعال كنيم.
سوال: مي‌توانيد يك مثال بزنيد؟
پاسخ: كارخانه‌هاي بسياري وجود دارد كه 50 تا 60 ساله‌اند كه بسيار قابل هستند و به خوبي عمل كرده‌اند اما آنها قادر نيستند با كالاهاي خارجي رقابت كنند؛ زيرا اين كالاها به شكل‌هاي مختلفي وارد كشور مي‌شوند. آنها خودشان واردكننده شده‌اند. ما بايد آن را متوقف كنيم. در در بخش‌هاي مختلفي مي‌توان شاهد اين مساله بود.
سوال: با يارانه ها چه خواهيد كرد؟
پاسخ: يارانه ها بايد هدفمند باشد. اصل دادن سوبسيدها تا حدي قابل پذيرش است؛ اما بايد هدفمند باشد و روشن شود كه چرا اين يارانه ها را مي‌دهيم.
آنها بايد در خدمت يك اقتصاد ملي محكم باشد، به تضمين منابع كمك كند و از طبقه‌هاي پايين حمايت كند. هدفمند كردن سوبسيدها بايد به تدريج انجام شود. هرگونه توقف ناگهاني مي‌تواند يك شوك را موجب شود و دليل آن ساختار اقتصادي و سوبسيدهاي بالايي است كه ما به كالاهاي مختلف مي‌دهيم.
سوال: منظورتان از "به تدريج" در رابطه با هدفمند كردن سوبسيدها در چه دوره زماني است؟ مثلا 10 سال؟
پاسخ: احتمالا ما مي‌توانيم با اجراي دو برنامه (پنج ساله) آن را به طور كامل محقق كنيم. مهم‌ترين موضوع سوبسيد انرژي است و ما بايد به تدريج روي آن كار كنيم.
سوال: سياستهاي اقتصادي‌تان را چه‌طور اولويت بندي مي‌كنيد؟ سه اولويت اولتان را به ما بگوييد؟
پاسخ: ما بايد به طور مستمر روي تورم، بيكاري و بهبود بازرگاني كار كنيم.
سوال: چه‌طور فضاي بازرگاني را بهبود مي‌بخشيد؟
پاسخ: با تسهيل صدور مجوز بازرگاني‌هاي جديد. چنين روال‌هايي در حال حاضر در كشور بسيار آهسته است. ما مشكلات بسياري در اين رابطه در مقايسه با ديگر كشورها داريم.
سوال: و چه‌طور تورم را محدود مي كنيد؟
پاسخ: از طريق سياستهاي پولي، واردات، فعال كردن بخش خصوصي و افزايش توليد، و مهم‌تر از هر چيز ديگري داشتن ثبات در تصميم‌هاي اقتصادي است.
