گزارش البرادعی از برنامه هسته‌ای ايران
فارس: مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در جديدترين گزارش خود درباره برنامه هسته‌اي ايران بار ديگر عدم انحراف در مواد و فعاليتهاي هسته‌اي ايران را اعلام كرد.
"محمد البرادعي " در گزارش 24 پاراگرافي خود، كه جمعه در اختيار اعضاي شوراي حكام آژانس قرار گرفت بار ديگر اعلام كرد كه هيچگونه شواهدي در انحراف مواد و فعاليتهاي هسته‌اي ايران به سوي اهداف نظامي مشاهد نشده و كماكان آژانس بدون هيچ گونه مانعي به فعاليتهاي راستي آزمايي خود ادامه مي‌دهد.
متن كامل گزارش مدير كل آژانس بين المللي انرژي اتمي به شرح زير است:
اجراي توافقنامه پادمان هاي ان‌پي‌تي و مفاد مرتبط با قطعنامه‌هاي 1737 (2006)، 1747 (2007) ، 1803 (2008) و 1835 (2008) شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران
گزارش مدير كل
1. در 19 فوريه 2009، مدير كل درباره اجراي توافقنامه پادمان‌هاي ان‌پي‌تي و مفاد مرتبط با قطعنامه‌هاي 1737 (2006)، 1747 (2007) ، 1803 (2008) و 1835 (2008) شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران (ايران) به شوراي حكام گزارش داد ( GOV/2009/8). اين گزارش پيشرفت‌هاي مرتبط از آن تاريخ به بعد را پوشش مي‌دهد.
A. فعاليتهاي مرتبط غني‌سازي فعلي
2. از گزارش قبلي مدير كل، ايران به تزريق يو اف 6 (UF6) يا هگزا فلوريد اورانيوم به واحد آ24 (A24) و 12 آبشار واحد آ26 (A26) در مركز غني سازي سوخت (FEP) ادامه داده است. شش آبشار ديگر واحد آ26 نصب شده و تحت خلا هستند. ايران همچنين نصب آبشارها در واحد 28 را آغاز كرده است؛ هفت آبشار نصب شده و تحت خلا هستند و نصب آبشار ديگر ادامه دارد. كار نصب در واحد آ25 و آ27 ادامه دارد.
3. ايران تخمين زده است كه بين 18 نوامبر 2008 و 31 مي 2009، پنج هزار و 723 كيلوگرم يو اف 6 (UF6) در آبشارها تزريق شد و مجموع 500 كيلوگرم يو اف 6 (UF6) با درصد غناي پايين توليد شد. ماده هسته‌اي در مركز غني‌سازي سوخت (شامل تزريق، محصول و دور‌ريز) بعلاوه تمام آبشارهاي نصب شده تحت نظارت و مهار آژانس باقي هستند. از زمان آخرين راستي آزمايي فهرست اقلام فيزيكي (PIV) آژانس و ايران به بحث درباره پيشرفتها و بهبودها در سيستم حسابرسي تاسيسات ادامه داده‌اند. علاوه بر اين، آژانس به ايران اطلاع داده است كه، با توجه به تعداد رو به افزايش آبشارهاي در حال نصب در مركز غني سازي سوخت و ميزان افزايش يافته توليد اورانيوم با درصد غناي پايين (LEU) در تاسيسات، پيشرفتها و بهبودها در اقدامات نظارتي و مهار در مركز غني سازي سوخت براي آژانس به منظور ادامه برآورده ساختن اهداف پادمان‌ها مورد نياز هستند. آژانس يك راه حل و گفتگوهاي ابتكاري با ايران براي اين منظور پيشنهاد كرده است.
4. بين 14 ژانويه 2009 و 23 مي 2009، مجموع حدود 54 كيلوگرم يو اف 6 (UF6) به آبشار 10 دستگاه آي آر3 (IR-3)، آبشار 10 دستگاه آي آر2 (IR-2) و سانتريفيوژهاي تكي آي آر1 (IR-1)، آي آر 2 (IR-2)، تعديل شده آي آر2 (IR-2)، آي آر3 (IR-3) در مركز غني سازي سوخت آزمايشي تزريق شد. ماده هسته اي در مركز غني سازي سوخت آزمايشي بعلاوه ناحيه آبشار تحت نظارت و مهار آژانس باقي است.
5. تا به اين تاريخ، نتايج نمونه‌هاي محيطي گرفته شده در مركز غني سازي سوخت و مركز غني سازي سوخت آزمايشي نشان مي دهد كه تاسيسات همانگونه كه اعلام شده بود در حال فعاليت هستند ( كمتر از 5 درصد غني سازي يو-235 (U-235)). از مارس 2007، 26 بازرسي سرزده و از پيش اعلام نشده در مركز غني سازي سوخت انجام شده است. 25 مورد از اين بازرسي‌ها با موفقيت اجرا شدند. در يك بازرسي كه در 19 مي 2009 انجام شد دسترسي به تاسيسات توسط ايران در زمان مورد توافق داده نشد و دليل آن يك مانور امنيتي در حال انجام در تاسيسات توسط ايران بود كه از قبل به آژانس اطلاع داده شده بود. آژانس گفتگوهايي را با ايران درباره ترتيبات مرتبط با بازرسي‌هاي سرزده كه به آژانس اجازه خواهد داد تا اهداف پادماني خود را در چارچوب زماني مورد نياز تحت شرايط مشابه برآورده كند، آغاز كرده است.
B. فعاليت هاي بازفراوري
6. آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت سلولهاي داغ در رآكتور تحقيقاتي تهران (TRR) و تاسيسات موليبدنوم، آيودين و توليد راديو اكتيو زنون (MIX) ادامه داده است. هيچ نشانه اي از فعاليت هاي مرتبط بازفرآوري در حال جريان در آن تاسيسات وجود نداشته است. در حالي كه ايران اعلام كرده است كه هيچ بازفراوري مرتبط با فعاليت هاي توسعه و تحقيق در ايران وجود نداشته است، آژانس مي تواند اين را فقط در رابطه با اين دو تاسيسات تاييد كند، زيرا اقدامات پروتكل الحاقي در دسترس نيستند.
C. پروژه‌هاي مرتبط رآكتور آب سنگين
7. آژانس آخرين بار در آگوست 2008 از رآكتور تحقيقات هسته‌اي ايران (IR-40) بازديد كرد (GOV/2008/59, پاراگراف 9). آژانس در 22 آوريل 2009 دوباره دسترسي براي انجام راستي آزمايي اطلاعات طراحي (DIV) در رآكتور تحقيقات هسته اي ايران را درخواست كرد. ايران در نامه اي به تاريخ 3 مي 2009 با رجوع به ارتباطات قبلي مربوط به در اختيار قرار دادن اطلاعات طراحي، به آژانس اطلاع داد كه اجازه نخواهد داد آژانس راستي آزمايي اطلاعات طراحي را انجام دهد.
8. امتناع ايران از اعطاي دسترسي آژانس به رآكتور تحقيقات هسته اي ايران (IR-40) مي‌تواند به طور مخالف در توانايي آژانس براي انجام پادمان هاي موثر در آن تاسيسات تاثير بگذارد و گزارش بيشتر آژانس درباره ساخت رآكتور را، آنگونه كه شوراي امنيت درخواست كرده، مشكل ساخته است. تكميل ساختار حفاظتي بر روي ساختمان رآكتور و سقف سازي براي ساختمان‌هاي ديگر سايت، ارزيابي پيشرفت بيشتر درباره ساخت درون ساختمانها بدون دسترسي به تاسيسات را غيرممكن مي‌كند. هر چند كه تصاوير ماهواره‌اي پيشنهاد مي كنند كه ساخت و ساز در سايت رآكتور ادامه مي يابد.
9. آژانس در 23 مي 2009 يك بازرسي در مركز توليد سوخت انجام داد؛ زماني كه خاطر نشان شد كه به استثناي ناحيه تست كنترل كيفيت نهايي، روند توليد مجموعه سوخت براي سوخت رآكتور آب سنگين تكميل شده بود و اينكه يك مجموعه سوخت از ميله هاي سوخت توليد شده قبلي فراهم شده بود.
10. آژانس با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي به نظارت بر وضعيت مركز توليد آب سنگين كه به نظر مي‌رسد به طور متناوب از زمان آخرين گزارش فعاليت مي كند، ادامه داده است.
D. ديگر مسايل اجرايي
D.1. تبديل اورانيوم
11. بين هشتم و دوازدهم مارس 2009، آژانس يك راستي آزمايي فهرست اقلام فيزيكي در همان تاسيسات تبديل اورانيوم انجام داد. در طي اين راستي آزمايي، ايران 345 تن اورانيوم از نوع يواف6 يا هگزافلوريد اورانيوم را براي راستي آزمايي آژانس ارائه كرد. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در حال ارزيابي نتايج اين راستي آزمايي فهرست اقلام فيزيكي است.
D.2. اطلاعات طراحي
12.همانطور كه پيش از اين به شوراي حكام آژانس گزارش شد، اين آژانس تاكنون اطلاعات طراحي مقدماتي را كه توسط آن در دسامبر 2007 درخواست شد، براي نيروگاه برق هسته‌اي كه قرار است در دارخوين ساخته شود، دريافت نكرده است(GOV/2008/38,پاراگراف 11).
13. ايران تاكنون متن تعديل شده بخش عمومي ترتيبات تكميلي موسوم به كد 3.1 را اجرا نكرده است (GOV/2008/59,پاراگراف 9.؛GOV/2007/22,پاراگرافهاي12تا 14). ايران تنها كشوري است كه فعاليتهاي هسته‌اي قابل ملاحظه دارد كه يك توافق پادماني جامع داراي اعتبار دارد اما در حال اجراي مفاد كد 3.1 درباره مفاد اوليه اطلاعات طراحي نيست. نبود چنين اطلاعاتي به اطلاع ديرهنگام آژانس درباره ساخت تاسيسات جديد و تغييرات طراحي تاسيسات موجود منتهي مي‌شود.
D.3. ديگر موارد
14. در تاريخ اول نوامبر 2008، ايران چند كيلوگرم هگزافلوريد اورانيوم (UF6) را از مركز غني سازي آزمايشي سوخت به "آزمايشگاه‌هاي چندمنظوره جابرابن‌حيان در مركز تحقيقات هسته‌اي تهران " منتقل كرده است. در نامه‌اي به تاريخ اول ژوئن 2009 ايران شفاف سازي كرد كه اين مواد در آزمايش‌هاي تبديل توليد اهداف يواو 2 يا دي اكسيد اورانيوم استفاده خواهند شد كه قرار است در "راكتور تحقيقاتي تهران " به منظور توليد راديوايزوتوپ‌هايي براي كابردهاي پزشكي مورد تابش قرار گيرد.
15. ايران آژانس اتمي را مطلع ساخته است كه بارگذاري سوخت در نيروگاه برق هسته‌اي بوشهر در حال حاضر برنامه‌ريزي شده است تا در سپتامبر/اكتبر 2009 اتفاق افتد.
16. با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي، آژانس تداوم فعاليتهاي استحصال معدني در منطقه "تاسيسات توليد اورانيوم بندرعباس " (يوپي‌پي) و معدن اورانيوم ساغند را مشاهده كرده است. ساخت و ساز جديد و تغييرات ساختمانها و تاسيسات فرآوري نيز در "تاسيسات توليد اورانيوم بندرعباس "، معدن اورانيوم ساغند و "تاسيسات توليد كيك زرد اردكان " با وجود دشواري ارزيابي وضعيت عملياتي و درجه به كارگيري اين تاسيسات، مشاهده شده است.
E. ابعاد نظامي احتمالي
17. همانطور كه در گزارش‌هاي قبلي مدير كل به شوراي حكام (جديدترين آن در GOV/2009/8.پاراگراف 15) شرح داده شد، تعدادي از مسايل باقيمانده وجود دارد كه باعث نگراني است و بايد به منظور اثبات عدم وجود ابعاد نظامي احتمالي براي برنامه هسته‌اي ايران شفاف سازي شود. همانگونه كه در آن گزارش‌ها اشاره شد، براي اينكه آژانس قادر باشد تا به اين نگراني‌ها بپردازد و در تلاش‌هاي خود براي ارائه تضميني مبني بر نبود مواد هسته‌اي و فعاليتهاي اعلام نشده در ايران پيشرفت حاصل كند، ضروري است كه ايران ضمنا پروتكل الحاقي را اجرا كند و اطلاعات و دسترسي تقاضاشده آژانس اتمي را فراهم نمايد. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هنوز پاسخ مثبتي از ايران در رابطه با تقاضاهاي آژانس براي دسترسي به اطلاعات، اسناد، مكان‌ها يا افراد مرتبط دريافت نكرده است.
18. در نامه‌اي به تاريخ 29 مي 2009 به ايران، آژانس به نامه‌هاي مورخ 16 سپتامبر 2008، 28 نوامبر 2008 و 2 مارس 2009 ايران پاسخ داد كه در آن اين كشور ضمنا ديدگاه‌هاي خود درباره تعدادي از مسايل اشاره شده در گزارش‌هاي مدير كل را مطرح كرد و صحت اظهارات معيني را كه در آن گزارش‌ها به ايران در خصوص ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌ايران نسبت داده شده بود و همچنين اظهارات مرتبط با قطعنامه مسايل موجود در طرح كاري را زير سوال برد. در نامه خود، آژانس توضيح داده است كه چرا اين اظهارات موجود در گزارش‌هاي مدير كل صحيح هستند. آژانس اتمي همچنين تقاضاي خود براي ديدار با مقامات مرتبط ايراني براي اولين فرصت ممكن را تكرار مي‌كند با ديدگاهي براي بررسي به روشي واقعي و جامع كه تمام مسايلي را كه باقيمانده در بر بگيرد.
F. خلاصه
19. همانگونه كه در گزارش‌هاي قبلي آمده است، آژانس به راستي‌آزمايي عدم انحراف مواد هسته‌اي اعلام شده در ايران ادامه مي‌دهد.
20. با اين همه ايران تاكنون متن تعديل شده بخش عمومي ترتيبات تكميلي موسوم به كد 3.1 درباره مفاد اوليه اطلاعات طراحي را اجرا نكرده است و به امتناع از اجازه دادن آژانس براي انجام راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي در راكتور آي‌آر-40 ادامه مي‌دهد.
21. ايران فعاليتهاي مرتبط با غني سازي يا كار آن در زمينه پروژه‌هاي مرتبط با آب سنگين را همانگونه كه شوراي امنيت سازمان ملل درخواست كرده، به تعليق در نياورده است.
22. بر خلاف تقاضاي شوراي حكام آژانس و درخواست‌هاي شوراي امنيت، ايران نه پروتكل الحاقي را اجرا كرده است و نه با آژانس اتمي در رابطه با مسايل باقيمانده كه باعث نگراني شده و بايستي براي اثبات عدم وجود ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌اي ايران شفاف سازي گردد، همكاري كرده است. در صورتيكه ايران پروتكل الحاقي را اجرا نكند و مسايل باقيمانده را شفاف سازي ننمايدف آژانس در جايگاهي نخواهد بود كه تضمين معتبري درباره نبود مواد و فعاليتهاي هسته‌اي اعلام نشده در ايران ارائه كند.
23. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بر اين باور است كه براي ايران دسترسي كافي به اسناد در اختيار آن به منظور آنكه به ايران اجازه دهد تا به طور واقعي به سوالات مطروحه آژانس پاسخ دهد، فراهم بوده است. با اين وجود، مديركل از كشورهاي عضو، مصرانه مي‌خواهد كه كپي و يا اگر ممكن است، اصل اسناد را ارائه كنند، تا بتوان به ايران ارائه داد، چون آژانس قادر نيست اطلاعات بيشتري را با ايران در ميان گذارد، كه از اين رو براي آژانس مشكل است تا پيشرفت بيشتري در راستي آزمائي اش (در اين زمينه) بدست آورد.
24.مدير كل به صورت مقتضي به ارائه گزارش خود ادامه خواهد داد.
