روس‌ها براي خط لوله صلح دانه ريختند
ايلنا: هر چند كه دير زماني مي‌گذرد از روزي كه قرار شد تا گاز ايران سوار بر خط لوله صلح بشود اما بدون تعارف هنوز صلح گازي در حد يك رويا و يا شايد هم ديد و بازديدهاي سياسي، اقتصادي و ديپلماتيك باقي مانده است. اين نكته را اما مسئولين دولتي ايران باور ندارند ولي تكرار ديدارهاي چند سال گذشته ميان مقام‌هاي اقتصادي كشورهاي ساكن در خط لوله صلح آنقدر بدون نتيجه اجرايي بوده است كه حتي اين روزها مخالفين صلح گازي نيز ديگر تواني براي مقابله با اين پروژه از خود نشان نمي‌دهند. تا به امروز اما تحليل‌گران از مسايل زيادي نام برده‌اند كه به باور آنها نقش كليدي را در عدم توفيق صلح گازي داشته است كه از ميان آنها فقدان پتانسيل ديپلماسي اقتصادي در ايران از يك سو و سنگ‌انداري‌هاي بزرگان اقتصاد جهاني از سوي ديگر بيشتر خود نمايي مي‌كند.
اكنون كارشناسان به وضوح بر اين باورند كه ديپلماسي اقتصادي در ايران دچار ناكارآمدي است، تا حدي كه بارها طي سال‌هاي گذشته هند و پاكستان توانسته‌اند آن طور كه مي‌پسندند ايران را در ماجراي صلح گازي به حاشيه برانند و در بزنگاهي با مخالفين فعاليت‌هاي اقتصادي ايران در عرصه‌هاي ديپلماتيك دور يك سفره جمع شوند.
اگر چنين چيزي را باور كنيم در حال حاضر ميتوان از پنجره‌اي ديگر نيز رفتار ايران را در مثلث صلح گازي مورد انتقاد قرار داد، يعني با ارزيابي اين خبر كه روس‌ها نيز با چراغ سبز ايران مشتاق شده‌اند تا يك راس از سناريوي صلح گازي باشند، به باور برخي از تحليل‌گران ظرفيت زيادي براي انتقاد به صلح گازي شكل گرفته است و ميتوان بيش از هر زمان ديگري نسبت به آينده اين رفاقت گازي نگران شد.
روس‌ها البته رفتار ديپلماتيك مشخصي را در طول تاريخ به نام خود ثبت كرده‌اند. اين كه مي‌گويند آنها با شمشيرپنبه‌اي سر مي‌برند با نگاه به تاريخ مي‌تواند تا حد زيادي مورد پذيرش قرار بگيرد و واقعي باشد. البته براي اثبات اين موضوع خيلي نبايد دور شد.
در همين روزهاي گذشته روس‌ها در شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي راي مخالف خود را بر عليه فعاليت‌هاي صلح آميز هسته‌اي ايران به صندوق انداختند و حالا با اشاره به پتانسيل مناسب گازي ايران خواهان حضور در سناريوي صلح گازي شده‌اند و از سوي ديگر مقام‌هاي اقتصادي دولت( به‌رغم مخالفت گروهي از فعالان رسمي اقتصادي كشور باحضور روس‌ها در حوزه‌هاي اقتصادي ايران) چراغ سبز را براي ژانويه روشن كرده‌اند تا زمينه حضور روس‌ها در بساط گازي كشور را محيا كنند. در حالي كه هنوز اين پرسش بدون پاسخ مانده است كه در صورت وجود گاز در ايران براي راه انداختن مثلث صلح گازي آيا ميتوان به روس‌ها اطمينان كرد؟
در اين رابطه نماینده شرکت گازپروم در ایران از آمادگی این شرکت برای سرمایه‌گذاری در خط لوله صلح، همچنین مشارکت برای عملیاتی کردن و راهبری آن خبر داده است.
"ابوبکر شمازوف" در حاشیه مذاکرات با ایران و پاکستان، در گفت‌وگو با خبرنگاران با بیان این که خط لوله صلح در توسعه اقتصادی کشورهایی که این خط از آنها عبور می‌کند، تاثیر گذار است، افزود: شرکت گازپروم به عنوان بزرگ‌ترین تولید کننده و صادر کننده گاز، به زیرساخت‌های گازی که در جنوب آسیا در حال ایجاد است، بسیار دقت دارد.
وی با اشاره به این که گازپروم از سال 1998 روی پروژه خط لوله صلح کار کرده و علاقه‌مند به همکاری در این پروژه است، گفت: از گذشته تفاهمنامه‌هایی در این باره با پاکستان و هند امضا و در تمام آنها علاقه‌مندی گازپروم برای مشارکت در خط لوله صلح اعلام شده است.
نماینده شرکت گازپروم در ایران تصریح کرد: همچنین در مذاکرات چند روز گذشته وزیر انرژی روسیه با همتای ایرانی خود، گازپروم آمادگی خود را برای حضور در حط لوله صلح اعلام کرد.
شمازوف اظهار داشت: میزان سهم روسیه، همچنین چگونگی حضور این شرکت در قرارداد خط لوله صلح، پس از مذاکرات با طرف‌های مقابل تعیین خواهد شد.
به عقیده وی، حضور گازپروم در خط لوله صلح می‌تواند به افزایش امنیت و اهمیت این پروژه بیانجامد؛ این شرکت با دارا بودن تجربه‌ای طولانی در ساخت خط لوله‌های بلند، ثابت کرده که می‌تواند سرمایه‌گذار و راهبر مطلوبی در این زمینه باشد.
از سوي ديگر اما معاون سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت ایران نيز در تشریح حاشیه مذاکرات میان ایران، پاکستان و روسیه، مذاکرات سه کشور را مطلوب ارزیابی كرد و مي گويد: وزیر انرژی روسیه هفته گذشته مذاکراتی با وزیر نفت ایران داشت که بخشی از این مذاکرات به همکاری این کشور در خط لوله صلح و علاقه‌مندی شرکت گازپرم روسیه اختصاص داشت.
"حجت اله غنیمی فرد" افزود: در این جلسه مشترک با حضور نماینده شرکت گازپروم روسیه در ایران و معاون وزیر انرژی پاکستان، نوع همکاری گازپروم در این پروژه تبیین شد؛ این شرکت پیشتر نیز مذاکراتی با دو کشور هند و پاکستان برای همکاری در خط لوله صلح داشت.
دراین جلسه همچنین مقرر شده است پیشنهادهای گازپروم مورد مطالعه ایران و پاکستان قرار گیرد: پیش بینی شد گازپروم در 20 روز آینده با همکاری ایران و پاکستان، اطلاعات خود را برای مشارکت در این کامل و به روز کند و با دعوت ایران نشست مشترکی میان سه کشور در نیمه دوم ژانویه برگزار شود.
به عبارتي ميتوان گفت كه بر اساس اين گفته‌ها، روس‌ها در پروژه بعدي خود دانه براي صلح گازي ريخته‌اند چون آنطور كه شمازف مي‌گويد صلح گازي در توسعه اقتصادي روسيه مي‌تواند موثر باشد. شايد اين اتفاق بتواند گاز ايران را سكوي پرتاب توسعه اقتصادي روس‌ها كند اما چگونه ميتوان دم خروس را در جيب روس ها ناديده گرفت كه يكبار ديگر در همين چند روز گذشته در جريان راي بر عليه فعاليت‌هاي صلح آميز ايران به وضوح ديده شد؟
