«تعریق» و راهکار درمانی آن

 غدد عرق از غدد برون‌ریزند، یعنی برخلاف غدد درون‌ریز که مواد مترشحه‌ای به نام هورمون به داخل خون ترشح می‌کنند، این غدد مواد مترشحه‌شان، یعنی عرق را، به سطح بدن که پوست باشد، تراوش می‌کنند؛ وظیفه اصلیشان هم کنترل دمای بدن است. در این باره بیشتر بدانید.

وقتی بدن در شرایط گرم محیطی قرار می‌گیرد یا ورزش می‌کنیم این غدد تحریک شده و بیشتر فعالیت می‌کنند تا با خروج آب از بدن و تبخیر شدن آن دمای بدن پایین آید اما «تعریق بیش از حد»، یعنی عرق کردن زیادی، در شرایطی که گرما یا ورزش عامل آن نیست. علت این مشکل چند چیز است:

۱ـ بیماری‌هایی که باعث تعریق زیادی می‌شود.
۲ـ دارو‌ها و مواد خوراکی محرک.
۳ـ علت‌های ناشناخته و سرشتی.

مهم این است که تعریق زیادی به هر دلیلی که باشد باعث آزار فرد از نظر اجتماعی و شغلی می‌شود. خیلی وقت‌ها تعریق زیادی دست‌ها موجب می‌شود فرد موقع نوشتن و خواندن به دلیل خیس شدن کاغذ‌ها دچار مشکل شود و نواختن آلات موسیقی غیرممکن شود.

تعریق زیاد زیر بغل هم باعث ایجاد تغییر رنگ لباس و بوی بد می‌شود و آزاردهنده است. برخی بیماری‌ها باعث تعریق در تمام مناطق بدن می‌شود. از مهم‌ترین این بیماری‌ها می‌توان به پرکاری تیروئید، دیابت، افت قند خون، نقرس، فئوکروموسیتوم و یائسگی اشاره کرد. بیماری‌های بدخیم، درد مزمن و خوردن الکل و نیز برخی دارو‌ها هم از علل تعریق زیادی در تمام نقاط بدن است.

در مورد تعریق کف دست و زیر بغل شایع‌ترین دلیل سرشتی و ناشناخته است، ولی گاهی خوردن غذاهایی مثل شکلات، قهوه و ادویه زیاد باعث این مشکل می‌شود. تعریق سرشتی در مناطق کف دست و زیر بغل معمولا در سنین نوجوانی شروع می‌شود و نشانه خوش خیم بودن آن، این است که در موقع خواب تعریق قطع می‌شود.

باید به خاطر داشته باشیم که تعریق در موقع استرس و شرایط خاص زیاد می‌شود، ولی این افراد دچار بیماری اضطرابی نیستند بلکه فقط غدد عرق این افراد به فرمان‌های مغزی پاسخ زیادتری می‌دهد.

برای درمان تعریق زیادی چند کار می‌توان کرد:

۱ـ محلول‌هایی که باعث خشکی محیط می‌شوند.
۲ـ داروهایی که باعث کنترل تحریک غدد می‌شوند.
۳ـ درمان‌های جراحی شامل قطع اعصاب سمپاتیک، بیرون آوردن غدد عرق زیر بغل، لیپوساکشن و روش‌های الکتریکی است.

درباره استفاده از محلول‌های موضعی که معمولا ترکیبات آلومینیوم در آن‌ها استفاده می‌شود، نکته مهم این است که با وجود سادگی در ۳۰ درصد موارد باعث آزار و تحریک پوست می‌شود. در مورد دارو‌ها نیز متاسفانه درصد موفقیت کم است.

از بین تمام روش‌های کنترل تعریق کف دست و زیر بغل تزریق سم میکروب عامل بوتولیسم به اعصاب این مناطق برای از بین بردن تحریک عصبی آنهاست که بیشترین موفقیت و کمترین عارضه را داشته است. تزریق این سم به میزان مشخص در زیر بغل یا کف دست صورت می‌گیرد، ولی باید تحت نظر متخصص انجام شود.