الوند: در پایتخت ۴ تابو شکنی کردیم

 سریال‌های شب‌های برره ، مرد هزار چهره، مسافران، پایتخت و در حاشیه از جمله آثار قاب جادویی است که پس از سال‌ها مخاطبان با شنیدن نام آنها سر ذوق می آیند و این امر دلایل مختلفی دارد که یکی از آنها داستان خوب و قصه جذاب این سریال ها است.

همه اهالی رسانه می دانند که بدون وجود یک نویسنده و فیلمنامه خوب سریال و فیلم سازی کار بیهوده ای است زیرا مخاطب تنها جذب فیلم و سریال هایی می شود که روایتی جذاب داشته باشند و یک قصه جذاب تنها از یک ذهن خلاق و یک قلم ساده، روان و آشنا به زندگی مردم جامعه تراوش می کند.

خشایار الوند از جمله نویسندگانی است که نام آن در تیتراژ یک فیلم و سریال به منزله  امضایی محکم بر مخاطب پسند بودن آن اثر است. تک تک آثار این نویسنده به حدی جذاب و جامعه پسند بوده که نام وی را به یک برند برای سینما و تلویزیون تبدیل کرده است. این روزها الوند مشغول نگارش فیلمنامه سریال پرمخاطب پایتخت 4 است.

 به همین بهانه خبرنگار ما گفتگویی با این نویسنده انجام داده است که در ادامه می خوانید:

- معمولاً سری‌های دوم و سوم سریال‌ها افت محسوسی نسبت به سری‌های اول دارند. دلیل 4 تایی شدن پایتخت و ماندگاری آن چیست؟

همان طور که خودتان هم اشاره کردید معمولاً سری‌های دوم و سوم سریال‌ها خوب نمی شوند و مخاطبان خود را از دست می دهند. به نظر من دلیل اصلی این موضوع نحوه  شخصیت پردازی‌ها است، در سریال پایتخت شخصیت پردازی‌ها به شکل صحیحی انجام شده و در سری‌های مختلف صیغل خورده است.

- شما با یک گروه از نویسندگان کار می کنید، شخصیت پردازی‌ها کار کدام یک از نویسندگان بوده است؟

شخصیت پردازی اولیه را محسن تنابنده انجام داد و زحمت اصلی بر روی دوش وی بود. داستان اصلی پایتخت را محسن نوشته بود و من زمانی به این گروه اضافه شدم که طرح اصلی ریخته شده بود و پایتخت درصد زیادی از موفقیتش را مدیون محسن تنابنده است زیرا شخصیت هایی که تنابنده طراحی کرده بود قابلیت دیده شدن در بستر هر داستانی را داشتند.

- چه عاملی سبب شد پایتخت 1 به اندازه زیادی دیده شود و مردم خواهان سری‌های بعدی این مجموعه شدند؟

نکته کلیدی این است که پایتخت در دورانی به روی آنتن رفت که تمام سریال‌های طنز در خانه های شیک و لوکس می گذشت و در دل آن یک عضو از خانواده ای پولدار با یک خانواده جنوب شهری پیوند می خورد و حوادثی شکل می گرفت، به همین دلیل قصه خانواده معمولی در آن زمان گٌل کرد.

- شما و گروه پایتخت در این باره هنر خاصی  هم بکار گرفته اید و نام خانوادگی شخصیت های اصلی قصه را معمولی نهاده اید. آیا این موضوع برنامه ریزی شده بود؟

بله - یکی از گلایه هایی که این روزها به ما می شود این است که می گویند چرا خانواده ای معمولی از معمولی بودن فاصله گرفته است اما در سری اول این مجموعه خانواده ای با لهجه ای اصیل به تهران آمده بودند و اتفاقات جالبی رخ می داد.

- هدف اصلی سریال پایتخت چیست؟

هدف اصلی تمام عوامل سریال پایتخت در وهله اول احترام به تمام شخصیت های سریال و در وهله دوم احترام به شعور مخاطب است ما سعی کردیم به دور از هجو و لودگی مردم را بخندانیم و سخن یا عملی که دور از شان شخصیتهای سریال و مردم است، حذف کنیم.

- بسیاری از منتقدان معتقدندکه پایتخت ضمن داشتن طنز موقعیت به ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی هم کمک زیادی می کند. شما این موضوع را قبول دارید؟

لازم است بدانید که طراحی این شخصیت ها و ساختار طبقاتی خانواده معمولی به گونه ای است که ما را در ترویج سبک زندگی ایرانی - اسلامی راهنمایی می کند. ما آمدیم و یک خانواده متوسط شهرستانی را محور قصه خود قرار دادیم. سبک زندگی، لباس پوشیدن و غذاخوردن این خانواده به طور کامل ایرانی - اسلامی است تا جایی که در پایتخت 3 زمانی که ارسطو و نقی پاپیون می زنند، مخاطب به خاطر تعجب از این وضعیت خنده اش می گیرد.

- سریال پایتخت در سری های مختلف روی یک خط سبکی و داستانی حرکت کرده است؟

پایتخت نوعی واقع گرایی در اجرا و شکل بصری دارد اما در ضمیر آن اتفاقات سینمایی زیادی چیده شده است که شکل و جلوه خاصی به آن می دهد، ما در حقیقت در حال تعریف یک داستانی هستیم که اتفاقات تلخ و شیرین زیادی در آن می افتد که برگرفته از واقعیت است.

- کمی از پایتخت 4 صحبت کنید، چه شد که به سراغ شورای شهر رفتید؟

ما در پایتخت 3 شاهد یک کمدی - ملودرام ورزشی بودیم. به نظرم آمد در این سری می توانیم به بٌعد اجتماعی سریال اضافه کنیم و تصمیم گرفتیم که هما کاندیدای شورای شهر شود. از آنجایی که شورای شهر پست صرفاً اجتماعی یا دولتی نیست می توانست به روند قصه کمک زیادی کند.

- به دنبال این موضوع شخصیت بائو به داستان اضافه شد؟

صرفاً به خاطر این موضوع نبود. ما نیاز به شخصیت جدیدی داشتیم که نماینده انسان های خودخواه و نان به نرخ روز خور باشد، بائو تنها به خاطر تحقق خواسته های خود تصمیم داشت وارد شورای شهر شود که اتفاقاً در این امر موفق نبود.

- تکلیف مهران احمدی و هدایت هاشمی که قرار بود به پایتخت اضافه شوند، چه شد؟

ما اکنون در خدمت هدایت هاشمی هستیم اما چون تکلیف مهران احمدی مشخص نبود و به نرگس آبیار تعهد کاری داشت، برایش برنامه ریزی خاصی نکرده ایم و نقشی ننوشته ایم. باید منتظر بمانیم و ببینیم وقت اجازه می دهد که نقشی برای مهران بنویسم.

- ما شنیده ایم که فیلمنامه پایتخت به صورت قطره چکانی به بازیگران داده می شود، این موضوع صحت دارد؟

بله - متأسفانه خیلی دیر به ما خبر دادند که باید فیلمنامه پایتخت 4 را بنویسیم، طبق روال معمول باید 15 اسفند به ما می گفتند که برای نوروز سال آینده خود را آماده کنید اما به ما گفتند برای رمضان 26 قسمت سریال بنویسید و پایتخت عملاً با 5 - 6 قسمت آماده کلید خورد و در حال حاضر من ، وارسته و محسن تنابنده زیر فشار زیادی هستیم.

- تعدادی از منتقدان بر این باورند که نداشتن فیلمنامه سبب گسیختگی داستان در پایتخت شده است. شما این صحبت را قبول دارید؟

من از انتقاد بعضی از دوستان به ظاهر کارشناس خنده ام می گیرد. کاملاً واضح و مشخص است که به صورت عمد سریال به صورت خرده قصه پیش می رود. ما در پایتخت 3 یک قصه کلاسیک را تعریف کردیم و تکرار این موضوع برایمان کاری نداشت. من و دیگر نویسندگان تصمیم گرفتیم پایتخت 4 را با 5 خرده داستان "مرگ چوچانگ، عضویت هما در شورای شهر، زن گرفتن باباپنجعلی، قصه های نقی و ارسطو و بائو" پیش ببریم، اتفاقاً این موضوع که یک داستان را از نیمه روایت کنی برای مخاطب جذاب تر و سوال برانگیزتر است. تا چه زمانی می خواهیم یک قصه را از اول تا آخر روایت کنیم؟ این کار بسیار ساده است و ما در پایتخت 4 این تابو را شکستیم و تصمیم گرفتیم 5 جزء، یک کل واحد را بسازند. نمی دانم تا چه اندازه موفق بوده ایم اما تعجب می کنم از افرادی که خود را دانای کل می دانند اما متوجه نشدند که این کار عمدی بوده است و خیال کردند ما قصه نداشته ایم که روایت کنیم.

- هواداران پایتخت از الان منتظر سری پنجم این سریال باشند؟

فکر نمی کنم - الان من به حدی خسته و تحت فشار هستم که حاضر نمی شوم به چنین کاری تن بدهم اما من بعد از پایتخت 3 شنیدم که سیروس مقدم در مصاحبه ای عنوان کرد که سری های بعدی ساخته نمی شود اما این اتفاق افتاد من و محسن همیشه گفته ایم تنها زمانی که قصه ای ناب و جدید داشته باشیم پا به میدان می گذاریم.

-مثل اینکه از پایتخت 4 خیلی خسته شده اید؟

تمام عوامل پایتخت 4 در گرمای تابستان و در دمای 45 درجه روزی 16 ساعت کار می کنند آخر چرا باید این اتفاق بیفتد؟ ما و مردم پایتخت را دوست داریم اما بهتر است برنامه ریزی دقیق تری برای تولید این سریال صورت بگیرد.

- بازخورد مردم از این سریال به چه صورت بوده است؟

معمولاً مردم ما روی قسمت آخر نظر می دهند. اگر قسمت و سکانس پایانی خوب بود سریال خوب است و اگر نه، بد  می شود. خدا را شکر تا این لحظه مردم کوچه و خیابان انرژی خوبی به ما می دهند. امیدوارم بتوانیم پایان سریال را به خوبی جمع و جور کنیم و رضایت مخاطبان را بدست آوریم.

- تا این لحظه هم فکر می کنم پایتخت از لحاظ ساختار و محتوا سریال خوبی بوده است. نظر شما در این باره چیست؟

من دوست ندارم سریال پایتخت مانند یک چشم در شهر کوران باشد، دوست دارم پایتخت همچون همیشه پربار و موفق عمل کند و از خدا می خواهیم با ارائه یک کار خوب شرمنده مردم نشویم.

- اگر صحبتی مانده مطرح کنید؟

من وقت سرزدن به سایت ها و روزنامه ها را ندارم اما از گوشه و کنار شنیده ام که قضاوت های عجولانه ای درخصوص پایتخت انجام شده است. من خطاب به این دوستان می گویم اگر شما برای دیدن یک فیلم 100 دقیقه ای به سینما بروید، آیا در 10 دقیقه اول تمام فیلم را قضاوت می کنید؟ پس چگونه وقتی که تنها سه قسمت از پایتخت گذشته بود در مورد آن نقد یا تعریف می نویسید؟ به نظر من باید کل سریال تمام شود بعد نقدها و تحلیل های خود را بیان کنیم و تمام نقدهای قبل از اتمام سریال بی اساس هستند و اصالتی ندارند. انگار که دوستان منتظر بودند این سریال روی آنتن برود، بعد نظر خود را مطرح کنند و اصلاً آن را نگاه نمی کنند. به هر حال از همه می خواهم در مورد هیچ چیز قضاوت عجولانه نداشته باشند.

پایتخت 4 به تهیه کنندگانی الهام غفوری و کارگردانی سیروس مقدم شب های ماه رمضان از شبکه یک سیما در حال پخش است.