درمان کم‌خونی با میخ و قاشق آهنی!

جام جم: در زمان‌های گذشته، برخی افراد وقتی می‌دیدند فردی از فرط کم خونی، رنگ پریده و بی‌رمق است به او توصیه می‌کردند برای بهبود حالش هنگام طبخ برنج یا انواع خورش‌ها یک قاشق یا ملاقه آهنی یا چند عدد میخ در غذا بیندازد تا از این طریق بر میزان آهن غذا افزوده شود و به رفع کم خونی کمک کند.

امروزه هم در برخی عطاری‌ها برای بعضی مشتری‌ها چنین نسخه‌هایی پیچیده می‌شود. اما آیا سیخ، میخ، ملاقه، قاشق فلزی و حتی نعل اسب می‌تواند جبران‌کننده کمبود آهن و بهبود‌دهنده کم خونی باشد؟
 
شایع‌ترین ریزمغذی‌هایی که کمبودشان سبب کم خونی می‌شود آهن، اسید‌فولیک و ویتامین B12 است.

خانم‌هایی که قاعده می‌شوند، زنان باردار، کودکان در سنین رشد، افرادی که رژیم گیاهخواری دارند، کسانی که زیاد چای سیاه و به مدت طولانی از آنتی‌اسیدها و داروهای ضدالتهاب استفاده می‌کنند، افرادی که کمبود مس و ویتامین A دارند، افرادی که به دلیل استفاده از آی‌یو‌دی یا به دلیل بواسیر یا زخم معده مکرر دچار خونریزی شدید می‌شوند و افرادی که به میزان زیاد از محصولات حاوی جوش شیرین یا کیک‌ها و بیسکویت‌های حاوی بی‌کینگ پودر استفاده می‌کنند از‌جمله کسانی هستند که مستعد ابتلا به کم خونی هستند.
 
علائم این بیماری رنگ پریدگی، خشکی پوست و مو، ناخن‌های قاشقی، خستگی زودرس، بی‌اشتهایی، ناتوانی برای گرم نگهداشتن بدن بخصوص دست‌ها و پاها، اختلال در حافظه و تمرکز، استعداد به ابتلای عفونت‌ها و گرفتگی عضلات است و افرادی که خطوط کف دست شان یا عروق داخلی زیر چشم‌شان بی‌رنگ است مشکوک به کم خونی هستند.
 
بالاخره ملاقه فلزی درمان می‌کند؟
 
کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از انواع کم خونی است که باید با مصرف مواد غذایی حاوی آهن یا مکمل‌های آهن برطرف شود و لازم است بدانید آهن به تنهایی و در قالب وسایل فلزی قابلیت جذب ندارد و افراد برای تامین آهن مورد نیاز بدنشان نباید از گذاشتن هر شیء آهنی در غذای در حال پخت استفاده کنند.
 
نه‌تنها اشیای فلزی، بلکه آهن موجود در منابع گیاهی هم قابلیت جذب چندانی ندارد مگر آن که همراه مواد غذایی یا میوه و سبزیجات حاوی ویتامین C که به جذب آهن کمک می‌کنند، مصرف شوند.

از سوی دیگر اگر هم به فرض، آهن فلزات جذب بدن شود دوز ورود آن به بدن مهم است که بتواند تامین‌کننده آهن مورد نیاز باشد. نکته مهم دیگر آن که بیشتر وسایل فلزی از ترکیب چند نوع فلز مختلف تهیه می‌شوند و امکان دارد سرب خشک یکی از انواع ترکیبات آن باشد که برای بدن بسیار سمی است.
 
آهن، دشمن کبد
 
بد نیست بدانید آهن یک اکسیدان قوی و سمی است که اگر به میزان زیاد در بدن تجمع یابد سبب التهاب مزمن کبد می‌شود و خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد. در ضمن تجمع آهن می‌تواند بیماری عروق کرونر قلب را افزایش دهد. جگر و گوشت قرمز بهترین منابع حیوانی تامین‌کننده آهن، مس و ویتامین B12 و سبزی‌های برگ سبز فراهم‌کننده اسید فولیک بدن هستند.
 
مصرف آهن برای مردان کمتر مورد نیاز است، اما زنان در دوران قاعدگی حداقل تا زمانی که خونریزی ادامه دارد باید از منابع غذایی یا مکمل‌های آهن به همراه اسیدفولیک استفاده کنند.