هزینه تبلیغات در صدا و سیما و «جم»

سینما سینما: در روزهایی که سینمای ایران با رشد فروش خود در ابتدای سال، نوید سالی پررونق را برای هنر هفتم در گیشه می‌داد بروز اختلاف میان دو دستگاه اجرایی کشور یعنی قوه قضاییه و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره پخش تیزر فیلم‌های سینمایی در حال اکران از شبکه‌های ماهواره‌ای باعث از هم گسیختگی شده است.

ماجرا از آنجا شروع شد که گروه شبکه‌های «جِم» با بیش از ۲۰ کانال فعال روی روی ماهواره تصمیم گرفت در راستای طرحی به عنوان حمایت از هنرمند و هنر ایرانی اقدام به پخش تیزر فیلم‌های در حال اکران کند.

پخش این تیزرها برای پخش‌کنندگان و تهیه‌کنندگان فیلم‌ها هیچ هزینه‌ای در بر نداشت و این در حالی بود که تلویزیون ایران مبالغ سرسام‌آور را در قبال پخش تیزر فیلم‌ها از تهیه‌کنندگان طلب می‌کرد. از طرفی ضریب نفوذ شبکه‌های ماهواره‌ای در میان خانواده‌ها باعث شد تهیه‌کننده‌های فیلم‌های در حال اکران عطای تبلیغ در رسانه ملی را به لقایش ببخشند و شبکه‌های جم را برای تبلیغ ترجیح دهند.

حساسیت این موضوع از وقتی بیشتر شد که نوروز امسال با پخش گسترده و بدون شمارش تیزر فیلم‌ها و فروش غیرقابل تصور فیلم‌ها در سینماهای کشور، صداوسیما و اداره حقوقی آن را بر آن داشت تا دست به شکایت از تهیه‌کنندگان بزنند و دادستانی تهران چند جلسه را با حضور برخی تهیه‌کنندگان برگزار کرد. این تهیه‌کنندگان در جلسات خود گرانی هزینه‌های تبلیغ در رسانه ملی و نبود حق انتخاب و همچنین سانسور سلیقه‌ای و حذف برخی از بازیگران از تیزر فیلم‌ها را از دلایل خود برای حضور نیافتن در تلویزیون عنوان کردند.

جلسات دادستان با تهیه‌کنندگان چند باری ادامه پیدا کرد تا سرانجام خبر رسید به دنبال پخش گسترده تبلیغ فیلم‌های در حال اکران در شبکه‌های ماهواره‌ای، فیلم سینمایی «آآادت نمی‌کنیم» به کارگردانی ابراهیم ابراهیمیان که تیزر آن از شبکه‌های جم پخش می‌شد به دستور دادستانی توقیف شد. درست در همان روز شبکه‌های جم اقدام به پخش تیزر فیلم‌های رسوایی۲ به کارگردانی مسعود ده‌نمکی و «ایستاده در غبار» به کارگردانی محمدحسین مهدویان که برداشتی از زندگی احمد متوسلیان است، کردند تا شائبه حمایت این شبکه ماهواره‌ای از فیلم‌های ویژه را برطرف کنند؛ اقدامی که بلافاصله با واکنش تهیه‌کنندگان این دو فیلم روبه‌رو شد و از اساس، وجود همکاری با مدیران این شبکه ماهواره‌ای را تکذیب کردند.

حسین فرح‌بخش، تهیه‌کننده سینما معتقد است که همکاری نکردن صداوسیما با تهیه‌کنندگان سینما باعث رفتن آنها به سوی شبکه‌های ماهواره‌ای شده است.

فرح‌بخش عوامل متعدد در تبلیغات مناسب را برای دیده شدن یک اصل می‌داند و می‌گوید: عوامل مختلفی دارد اما مهم‌ترین عامل تبلیغات است. هزینه‌های تبلیغات گران شده و از هزینه تولید بیشتر شده است. پیش از این هزینه تبلیغ یک فیلم حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان بود ولی امسال هزینه تبلیغ در کمترین حالت برای بخش در چند نوبت، ۵۰۰ میلیون تومان است. به طور نمونه پخش یک نوبت تیزر با تمام تخفیفات از تلویزیون ۵۰ میلیون تومان هزینه دارد.

وی با اشاره به تبلیغات در تلویزیون می‌گوید: صداوسیما به دلیل همکاری نکردن در پخش تبلیغات فیلم‌ها به سینما لطمه می‌زند درحالی‌که باید به سینما و سینماگران کمک کند زیرا سینماگران به تلویزیون کمک بسیاری کرده‌اند اما امروز این رسانه تبلیغات ما را پخش نمی‌کند و ما را غیرمستقیم به سمت شبکه‌های خارجی مانند «جم» و «ریور» سوق می‌دهد.

 امروز به‌طور رسمی شبکه جم با یک رقم اندک فیلم‌ها را تبلیغ می‌کند. به طور نمونه برای ۷۵ نوبت پخش تیزر یک فیلم فقط ۶ هزار دلار می‌گیرد (یعنی هر نوبت پخش فقط ۲۴۰ هزار تومان) خب اگر این تبلیغ در ایران بشود؛ برای ما افتخار است اما متاسفانه تلویزیون به این مسائل اهمیتی نمی‌دهد.

هرچند سازندگان فیلم «آآادت نمی‌کنیم» با صدور بیانیه‌ای ابراز امیدواری کردند مشکل اکران این فیلم حل شود و به چرخه اکران بازگردد اما جلوگیری از چرخه اقتصاد سینما آن هم تنها به خاطر اینکه تهیه‌کنندگان نباید گزینه‌های دیگری جز تلویزیون برای تبلیغ آثار خود داشته باشند، موضوعی است که نیازمند تجدیدنظر و دقت بیشتری است.