لرستانی‌ها در سرزمینی زندگی می‌کنند که از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب با جاذبه‌های رنگارنگی آذین بسته‌شده که باید قدردان تمام این نعمت‌های خدادادی بود و از آن‌ها برای توسعه اقتصادی استان نهایت استفاده را برد.
لرستان را می‌توان سرزمین کوه‌های سر به فلک کشیده، رودخانه‌های خروشان و آبشارهای سحرانگیز، دشت‌های بهشتی، دریاچه‌های منحصربه‌فرد، تالاب‌های بکر و جنگل‌های انبوه بلوط نامید، جایی که یک قطعه ناب از طبیعت بهشت وار ایران اسلامی را در خود جای‌داده است.
این در حالی است که وجود آثار تاریخی منحصربه‌فرد اعم از قلعه‌ها، خانه‌های تاریخی و غارهای باستانی، جاذبه‌های گردشگری مذهبی ازجمله امامزاده‌ها، جاذبه‌های طبیعی ازجمله آبشارهای منحصربه‌فرد، سراب‌های جوشان، دریاچه‌های بکر، تالاب‌های زیبا و دشت‌های سرسبز از لرستان دیاری خواستنی و پرجاذبه برای گردشگران ساخته است.
لرستان دارای پنج هزار اثر تاریخی، طبیعی و فرهنگی است که از این تعداد تاکنون دو هزار و ۳۰۰ مورد به ثبت ملی رسیده‌اندلرستان دارای پنج هزار اثر تاریخی، طبیعی و فرهنگی است که از این تعداد تاکنون دو هزار و ۳۰۰ مورد به ثبت ملی رسیده‌اند. وجود آثار طبیعی، آبشارها، ۹۶ پل تاریخی و رودخانه‌ها موجب شده که لرستان دارای شهرتی ملی و جهانی باشد.
در حال حاضر لرستان دارای ۳۴ مرکز اقامتی و پذیرایی با بیش از هزار و ۴۰۰ تخت است. همچنین در لرستان ۵۰ مجتمع پذیرایی خدماتی بین‌راهی وجود دارد.
همچنین هم اکنون بیش از ۱۲ هزار قطعه اشیاء تاریخی و مفرغ در قلعه فلک الافلاک لرستان نگهداری می‌شود. در این استان ۱۰۰ رشته صنایع‌دستی آموزش داده می‌شود که از این تعداد ۵۰ مورد بومی استان است.
همچنین ۱۲ روستای هدف گردشگری در لرستان وجود دارد.
لرستان در حال حاضر به لحاظ تاریخی عناوینی چون پایتخت پل‌های تاریخی، پایتخت پارینه‌سنگی، پایتخت ژئوتوریسم و دیار خانه تاریخی را با خود یدک می‌کشد و وجود غنی‌ترین موزه مردم‌شناسی در این استان هرساله علاقه‌مندان به فرهنگ غنی این استان را فرامی‌خواند.
فلک الافلاک از بزرگترین سازه های آجری دنیا
قلعه تاریخی فلک الافلاک، شاهکار معماری دنیا لقب دارد. این اثر تاریخی از بزرگترین سازه‌های آجری جهان و متعلق به دوره ساسانی بوده که به شماره ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
برای بازدید از این بنای تاریخی باید به خرم‌آباد آمد و از مسیر خیابان امام خمینی(ره) به محل قرارگیری فلک الافلاک یعنی «دوازده برجی» رسید. نقشه مسیر دسترسی به این بنای باستانی در زیر آمده است.
بروجرد؛ شهر خانه های تاریخی
همچنین شهرستان بروجرد از دیگر شهرستان‌های لرستان است که میزبان جاذبه‌های زیادی برای بازدید گردشگران است، از مسجد جامع و مسجد امام خمینی گرفته تا خانه‌های تاریخی و طبیعت بکر این دیار.
بروجرد به دیار خانه‌های تاریخی شهرت دارد. شهرستانی که بیش از ۵۰ خانه تاریخی در بافت قدیمی آن قرارگرفته و برخی از آن‌ها از معماری قابل‌توجه و چشمگیری برخوردار هستند.
این بافت ارزشمند تاریخی شامل چهار محله اصلی تاریخی بهنام‌های صوفیان، یخچال، دودانگه و رازان است، محله‌هایی که هرکدام دارای بیش از یک زیر محله بوده که با دارا بودن ویژگی‌های یک مجموعه شهری محدودتر از محله‌های اصلی هستند.
خانه تاریخی طباطبایی‌ها، خانه مصری، خانه بیرجندی، خانه روناسی، خانه تاریخی افتخار الاسلام و ... تنها بخشی از خانه های تاریخی بروجرد است.
عمارت زیبا و نقاشی شده بیرجندی بروجرد یکی از زیباترین عمارت‌های تاریخی غرب کشور و شهرستان بروجرد است، عمارتی که قرار است میزبان نخستین موزه ورشو ایران باشد.
همچنین ازجمله آثار ارزنده معماری دوره اسلامی در لرستان مسجد امام (سلطانی سابق) است. این بنا یکی از ارزشمندترین و ممتازترین بناهای بروجرد به شمار می‌رود. این بنا مربوط به دوره قاجاریه و به شماره۳۹۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسجد جامع بروجرد در غرب کشور کم‌نظیر و بی‌همتاست، مسجدی بزرگ که دارای سابقه و پیشینه‌ای کهن است به‌طوری‌که این مسجد را از نخستین مساجد ساخته‌شده در ایران می‌دانند.
سنگ نوشته، اثر سلجوقی در مرکز لرستان
در مرکز شهر خرم‌آباد ضلع شرقی خیابان شریعتی و در مسیر قدیمی شهر تاریخی «شاپور خواست» به خوزستان سنگ‌نوشته‌ای به شکل مکعب که به‌صورت یکپارچه متصل به صخره‌ای طبیعی بوده است، قراردارد.
کتیبه با بسم‌الله شروع‌شده و موضوع آن مربوط به‌حکم امیر اسفهسالار کبیر ظهیرالدین و الدوله معین الاسلام طغرل لتکین ابوسعید برسق در خصوص ممنوعیت برخی سنت‌های ناپسند در عهد سلطنت ملکشاه سلجوقی به تاریخ ۵۱۳ هجری قمری است.
این یادمان فرهنگی مربوط به دوره سلجوقی وبه شماره ۳۹۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
میرملاس، نقاشی‌های ۱۲ هزار ساله
و اما شهرستان کوهدشت در استان لرستان از دیگر شهرستان‌های پرجاذبه این استان محسوب می‌شود که میزبان یکی از مهم‌ترین ژئوپارک های ایران به نام «شیرز» است.
دره باستانی «شیرز» در ۴۵ کیلومتری شمال شرق کوهدشت و بر سر راه رودخانه سیمره واقع‌شده است. این دره حیرت‌انگیز با جاذبه‌های گردشگری بکر و شگفت‌انگیز و سرچشمه‌ها و آبشارها و درختان وحشی پر میوه آماده است تا به یکی از گردشگاه‌های زیبای غرب کشور تبدیل شود.
این جاذبه تاریخی و طبیعی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و در زمره جاذبه‌هایی قرار دارد که نوبت ثبت جهانی است.
همچین در شهرستان کوهدشت «میرملاس» صخره‌ای با نقاشی‌های دوازده‌هزارساله‌اش نامی آشنا برای باستان شناسان دنیاست که در ۱۷ کیلومتری شمال کوهدشت در بالای کوهی به نام «سرسورِن» واقع‌شده است.
پایتخت پل‌های تاریخی ایران
از دیگر جاذبه‌های استان لرستان می‌توان به پل‌های تاریخی این دیار اشاره کرد، جایی که بیشترین پل‌های تاریخی ایران و منحصربه‌فردترین پل‌های جهان را در خود جای‌داده است.
لرستان با دارا بودن بیش از ۱۰۰ پل تاریخی به‌عنوان پایتخت پل‌های تاریخی ایران مطرح است، آثاری که از آن‌ها به‌عنوان حیرت‌انگیزترین پل‌های تاریخی دنیا یاد می‌شود و ثبت جهانی آن‌ها در دستور کار قرارگرفته است.
پل تاریخی کشکان دارای پایه‌هایی به مساحت بیش از ۲۰۰ متری و همچنین ارتفاع بلندی به‌اندازه یک ساختمان ۱۲ طبقه است که مساحت پایه‌ها و ارتفاع پل کشکان در هیچ پلی در دنیا وجود ندارد.
پل شاپوری یا طاق پل شکسته در قسمت جنوبی شهر خرم‌آباد واقع‌شده و عامل ارتباط غرب استان (طرهان) با شرق و ازآنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بوده و احتمالاً برای توزیع آب نیز مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفته است.
همچنین پل شکسته لرستان نیز که متعلق به دوره ساسانی است تنها پلی در دنیاست که تمام سنگ بوده و حجم بزرگ این پل نیز از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن است.
مناره آجری، برج دیده بانی
برای کسانی که خرم‌آباد را مقصد گردشگری خود انتخاب کرده‌اند، مناره آجری می‌تواند ظرفیتی برای دیدن برج دیده‌بانی تاریخی مرکز لرستان باشد، بنایی که در ورودی شهر خرم‌آباد و میدان امام حسین این شهر قرارگرفته و همچنان استحکام خود را حفظ کرده است.
مناره آجری به‌عنوان یک یادمان ارزشمند، بنایی است استوانه‌ای شکل در قسمت جنوبی شهر خرم‌آباد که به‌عنوان میل راهنما و جهت هدایت کاروان‌ها در کنار شهر قدیم شاپور خواست احداث‌شده است.
این بنای ارزشمند مربوط به دوره آل‌بویه (دیلمیان) است و به شماره ۳۷۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پایتخت پارینه سنگی
از دیگر القاب لرستان پایتخت پارینه‌سنگی است، جایی که با غارهای تاریخی و چند ده‌هزارساله‌اش به‌عنوان یکی از نخستین سکونتگاه‌های انسان شهرت جهانی دارد.
مطالعات باستان‌شناسی نشان می‌دهد که دره خرم‌آباد به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین دره‌های مسکونی از پارینه‌سنگی تا دوران اسلامی بوده و گواه آن غارهای باستانی به‌جامانده از آن دوران است. غارهای یافته و کنجی از جمله غارهای تاریخی خرم‌آباد است که هرکدام گنجینه‌ای برای رمزگشایی نحوه زندگی گذشتگان این دیار است.
روستای بدون حصار غرب ایران
«سنگ‌تراشان» روستای بدون حصار غرب ایران، ماسوله‌ای دیگر است که در اندرون خود تمدنی شگرف را به ودیعه دارد، جاذبه‌هایی از زیباترین مکتب فلزکاری، تا جنگل ابر و آبشارهای ناب.
برای رفتن به «سنگ تراشان» باید از خرم‌آباد ۴۵ کیلومتری را دل به جاده سپرد و به قلب دهستان «کشور» در بخش پاپی رفت، روستایی که هر آنچه از طبیعت و تاریخ سراغ داری را به تو عرضه می‌کند.
خانه جهانگردی و موزه مردم شناسی لرستان
از دیگر جاذبه‌های مرکز لرستان که در نزدیکی بنای تاریخی فلک الافلاک قرارگرفته است می‌توان به خانه جهانگردی اشاره کرد که خود یکی از بناهای تاریخی این شهر محسوب می‌شود.
خانه تاریخی آخوند ابو خرم‌آباد در مرکز شهر خرم‌آباد و در ضلع غربی قلعه تاریخی فلک الافلاک واقع‌شده و این بنای زیبا مربوط به اوایل دوره پهلوی است.
گردشگرانی که به دیدار فلک الافلاک می‌روند در محل همین قلعه باستانی می‌توانند از موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی لرستان نیز بازدید کنند، موزه مردم‌شناسی لرستان غنی‌ترین موزه مردم‌شناسی کشور محسوب می‌شود.
موزه مردم‌شناسی استان لرستان در اردیبهشت سال ۱۳۸۱ در قلعه فلک الافلاک افتتاح شده و با ۱۲ سالن و راهروهایی مرتبط به آن صحنه‌هایی بسیار بدیع و چشم‌نوازی را از زندگی بومی مردم لرستان به نمایش گذاشته است.
لرستان، استانی با طبیعت چهار فصل
شاید در کمتر جایی بتوان به فاصله چند کیلومتری تالاب‌های منطقه گرمسیر پلدختر به رشته‌کوه پربرف اشترانکوه و تونل برفی ازنا رسید، چهارفصل بودن لرستان فرصتی است که به نظر می‌رسد کمتر به آن پرداخته‌شده است.
ونّایی نام روستایی بزرگ و آباد در شهرستان بروجرد در غرب ایران است. این روستا از توابع بخش اشترینان این شهرستان بوده و در ۱۲ کیلومتری شمال غربی شهر بروجرد در منطقه‌ای کوهستانی قرارگرفته است. ونایی از مناطق گردشگری طبیعی بروجرد است و در فهرست روستاهای گردشگری استان لرستان قرار دارد.
قلل زیبای اشترانکوه -آلپ ایران - با ارتفاع ۴۱۵۰ یکی از مرتفع‌ترین قله‌های رشته‌کوه زاگرس است که می‌تواند شهرستان ازنا را به یکی از قطب‌های ورزش‌های زمستانی در کشور تبدیل کند.
منطقه درختی و سرسبز «گلدشت» بروجرد ازجمله تفرجگاه‌های این شهرستان است که اغلب مسافران و گردشگران بانام و ویژگی‌های طبیعی این مکان به‌خوبی آشنایی دارند. گلدشت یک دره و جلگه وسیع در دامنه کوه‌های سر به فلک کشیده زاگرس است که محدوده این منطقه از غرب تپه چغای بروجرد آغاز و تا کپرگه ادامه دارد.
شهرستان دورود به‌واقع بیش از یک شهرستان دارای جاذبه‌های طبیعی است به‌طوری‌که از این شهرستان به‌عنوان پایتخت طبیعت ایران یاد می‌شود، پایتختی که زیباترین دریاچه آب شیرین ایران، زیباترین آبشارهای کشور و رشته‌کوه اشترانکوه با لقب «آلپ» ایران را در خود جای‌داده است.
آبشار زیبای نوژیان در بالای قله تاف در حوالی خرم‌آباد از زیباترین آبشارهای کشورمان است که لقب مرتفع‌ترین آبشار لرستان را با نزدیک به ۱۰۰ متر ارتفاع یدک می‌کشد.
برای دیدن زیبایی‌های آلپ ایران باید تنها ۱۲ کیلومتر از شهر ازنا به راه افتاد تا به‌جایی رسید که نامش روستای گردشگری «دره تخت» است، جایی که تختی از زیبایی‌ها در دره‌ای رویایی انتظارت را می‌کشد.
آبشار بیشه یکی از آبشارهای زیبای استان لرستان است. این آبشار در دل کوه‌های زاگرس در شهرستان دورود قرارگرفته است و فاصله آن تا شهر دورود ۳۵ کیلومتر است.
این آبشار در کنار راه‌آهن تهران - خوزستان و در نزدیکی ایستگاه بیشه قرارگرفته است و ازاین‌رو پذیرای مسافران نیز است. این آبشار با چشم‌اندازی زیبا یکی از نادرترین و زیباترین آبشارهای استان لرستان است.
دریاچه گهر در میان رشته‌کوه اشترانکوه در استان لرستان واقع است. این دریاچه در منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه و بین بخش زز و ماهرو الیگودرز و بخش مرکزی دورود قرار دارد قرار دارد.
این دریاچه که به «نگین اشترانکوه» معروف است یکی از زیباترین دریاچه‌های طبیعی ایران به شمار می‌رود و با ارتفاع ۲۳۶۰ متر از سطح دریا در میان منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه واقع‌شده است.
تونل برفی از دیگر جاذبه‌های طبیعی لرستان در شهرستان ازنا است. این تونل برفی به‌صورت طبیعی در برف و یخ‌های دامنه زیبا و سر به فلک کشیده اشترانکوه در منطقه کمندان شهرستان ازنا به وجود آمده است که طول این تونل بالغ‌بر ۸۰۰ متر وارتفاع آن از کف تونل تا سقف بین ۲.۵ تا ۳متر است.
سرمای این تونل رؤیایی به حدی است که تونل برفی را تنها می‌توان در فصول بهار و تابستان بازدید کرد.
«کیو»، در گویش لری مردمان خرم‌آباد به معنی کبود رنگ و آبی است و وجه‌تسمیه آن آب زلال و عمیق این دریاچه است که به رنگ آبی و نیلی دیده می‌شود.
این دریاچه با نمای دیدنی و زیبای خود به شهر خرم‌آباد جلوه خاصی داده و در کنار جاذبه‌های تاریخی فراوان در این شهر و چشمه‌های پر آب دره خرم‌آباد، این شهرستان را در ردیف یکی از شهرهای زیبای توریستی قرار داده است.
تالاب‌های یازده‌گانه معروف شهرستان پلدختر بر روی آهک‌های خردشده لنداسلاید سیمره قرار دارند که حدود ۱۰ تا ۱۱ هزار سال پیش ایجادشده‌اند و هرساله میزبان طبیعت گردان زیادی هستند.
مجموعه پارک زیباکنار و دریاچه «ماهی» خرم‌آباد از جاذبه‌های درون‌شهری مرکز لرستان به شمار می‌رود که میزبان گردشگران است.
دریاچه فدک را می‌توان بزرگترین دریاچه مصنوعی غرب کشور نامید و «تپه چغا» نیز یکی از تفرجگاه‌های بروجرد است که این مکان به‌خوبی از ورودی‌های شهر دیده می‌شود. این مکان نیز که در شمال بروجرد قرار دارد مشرف به‌تمامی شهر بروجرد بوده و اغلب مسافران و گردشگران از این نقطه تمامی زیبایی و قابلیت‌های این شهر را می‌بینند.
۲ میلیون گردشگر به لرستان سفر کردند
غلامرضا سلیمانی مدیرکل میراث فرهنگی لرستان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه آمار اقامت گردشگران تابستانی در استان لرستان دو میلیون نفر بوده است، اظهار داشت: این آمار نسبت به سال گذشته حدود ۳۰ درصد رشد داشته است.
وی بیان داشت: امیدواریم که آمار اقامت گردشگران در لرستان طی ایام باقی مانده فصل تابستان و همچنین سایر ایام سال افزایش بیشتری داشته باشد.
به‌منظور تسهیل سفر به استان و جذب گردشگر، هزینه‌ای تحت عنوان یارانه سفر به میزان یک‌سوم هزینه‌ها به گردشگرانی که به استان لرستان وارد می‌شوند پرداخت شودمدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری لرستان گفت: به‌منظور تسهیل سفر به استان و جذب گردشگر، هزینه‌ای تحت عنوان یارانه سفر به میزان یک‌سوم هزینه‌ها به گردشگرانی که به استان لرستان وارد می‌شوند پرداخت شود.
سلیمانی عنوان کرد: تعدادی از دفاتر خدمات مسافرتی و چند مرکز اقامتی استان به‌عنوان طرف قرارداد سفرهای ارزان‌قیمت انتخاب و مکلف شدند نسبت به خدمات‌رسانی باکیفیت به گردشگران ورودی به استان اقدام کنند.
وی افزود: هتل‌ها نیز موظف شدند در ایام پیک سفر به سفرهای گروهی ۲۰ درصد و در ایام غیر پیک ۳۰ درصد به سفرهای گروهی تخفیف ارائه دهند.
اسکان ۳۵ هزار گردشگر در مدارس
گودرز کریمی فر مدیرکل آموزش‌وپرورش لرستان هم در گفتگو با خبرنگار مهر از پذیرش و اسکان ۳۵ هزار و ۷۳۰ مسافر در ستاد اجرایی خدمات سفر این اداره کل تاکنون خبر داد.
وی عنوان کرد: این تعداد مسافر در قالب هشت هزار و ۸۹۴ خانوار بودند که جاذبه‌های گردشگری لرستان را برای گذران تعطیلات تابستانی انتخاب کردند.
مدیرکل آموزش‌وپرورش لرستان خاطرنشان کرد: با توجه به ضریب ماندگاری مسافران از ابتدای فعالیت ستاد اجرایی خدمات سفر تاکنون ۸۹ هزار و ۳۲۷ نفر روز پذیرش‌شده‌اند که ۸۶ هزار و ۳۰۴ نفر روز مربوط به همکاران فرهنگی و سه هزار و ۲۳ نفر روز هم مربوط به سایر اقشار بوده است.
کریمی فر به تجهیز ۴۰ آموزشگاه در قالب ۴۰۰ کلاس و پنج مرکز آموزشی رفاهی معلم اشاره کرد و گفت: ۱۵۰ نفر عوامل اجرایی در تعطیلات تابستانی تمام توان و ظرفیت‌ها را به کار گرفتند تا رفاه و آرامش را برای مسافران تابستانی رقم بزنند.
وی به کسب رتبه دهم کشوری ستاد اجرایی خدمات سفر آموزش‌وپرورش لرستان اشاره کرد و گفت: آموزش‌وپرورش با تلاش شبانه‌روزی خود توانست علاوه بر کسب جایگاه دهم کشور، رتبه نخست غرب کشور را در پذیرش و اسکان مسافران نوروزی به خود اختصاص دهد که امید می‌رود این جایگاه در ایام تعطیلات تابستانی حفظ‌شده و یا ارتقا یابد.
