از تخت جمشید آذربایجان چه می‌دانید؟

خبرگزاری ایسنا: تعطیلات نوروزی و تازه شدن طبیعت، فرصت بی‌نظیری برای ایرانگردی است که پیشنهاد می‌کنیم شهرستان هشترود در آذربایجان‌شرقی را حتماً در برنامه سفرتان قرار دهید و خاطره تکرار نشدنی را در دفتر خاطراتتان ثبت کنید.

شهرستان هشترود در فاصله 122 کیلومتری جنوب‌شرقی تبریز واقع شده و هشت رود مهم در آن جریان دارند که می‌توان به قرانقو، آیدوغموش، آجی چای، قلعه چای، قوری چای، اجیرلو چای، قره قیه و لیلان چای اشاره کرد.

این شهرستان به دلیل شکل سرزمینی خود، آب و هوای متغیری دارد؛ به طوری که بخش مرکزی آن دارای آب و هوای معتدل جلگه‌ای و کوهپایه‌ای است.

وسعت هشترود 1990 کیلومتر مربع بوده و درجنوب استان آذربایجان‌شرقی واقع شده است. این شهرستان از شمال با شهرستان بستان آباد، از شرق با شهرستان میانه، از جنوب با شهرستان چاراویماق و از غرب نیز با شهرستان مراغه همسایه است.

وجود محوطه‌ها، قلعه‌ها وبناهای با ارزش تاریخی مانند مجموعه تاریخی بایزید بسطامی، مسجد جامع هشترود، مسجد لامشان و قلعه ذهاک هشترود را به یکی از شهرستان‌های مهم تاریخی در سطح استان و حتی کشور تبدیل کرده است، به طوری‌ که امروزه از قلعه ذهاک به عنوان تخت جمشید آذربایجان یاد می‌شود.

قلعه ذهاک؛ این قلعه باستانی یکی  از مناطق زیبا و بسیارجالب توجه است که طبیعت و تاریخ را یک‌ جا در خود جای داده است. قلعه ذهاک در 18 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان هشترود واقع شده و رودخانه قرانقو دور تا دور قلعه را طی کرده و منظره‌ای زیبا را خلق می‌کند. سنگ، کوه، رودخانه، قلعه و دشت تاریخ و طبیعت همگی به وسعت تاریخ ایران زمین در این مکان نهفته و هر بیننده‌ای را محو تماشای خود می‌کند.

این مجموعه عظیم تاریخی که تحت شماره 429 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، در فاصله بین سال‌های 1350- 1309 هجری شمسی توسط چند نفر محقق خارجی و ایرانی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. در محوطه قلعه ذهاک آثاری از هزاره دوم پیش از میلاد تا دوره تیموری برجای مانده که اوج شکوفایی آن مربوط به دوره اشکانی است.

کاوش‌های باستان شناسی در خصوص این قلعه از 1379 آغاز شد که طی آن  مجموعه عظیم ساختمانی شامل تالار و بخش‌های دیگر کشف شدند؛ همین تاریخ و آثار اعجاز انگیز باعث شده این مجموعه به نام «تخت جمشید آذربایجان» شهرت یابد.
                             
مسجد لامشان هشترود؛ تنها مسجد تاریخی منطقه است که به ثبت ملی رسیده و متعلق به دوره قاجار می‌باشد، این مسجد چهار پایه ستون آجری دارد و دارای نیم طبقه کمرپوش زنانه است. مسجد جامع روستای لامشان با گذشت سال‌ها از گزند آسیب‌های طبیعی و انسانی در امان بوده و دستخوش تغییرات نشده است که همین اصالت معماری بر زیبایی آن افزوده است. این مسجد به لحاظ معماری خاص و سقف و طاق‌های آجری و طاق دو قوسی کمر پوش زنانه فضای معنوی و روح بخش خاصی دارد.

لامشان یکی از روستاهای شهرستان هشترود است که در دهستان قرانقو واقع شده است.

بایزید بسطامی؛ در 10 کیلومتری غرب شهرستان هشترود در روستایی به نام "عزیز کندی" مجموعه‌ای تاریخی و با ارزش بازید بسطامی وجود دارد که شامل پنج برج هشت ضلعی است و یکی از برج‌ها، سرپا باقی مانده  و مابقی به طور کل از بین رفته است. غیر از برج‌ها بقایای مسجد یانیایشگاه برای انجام مراسمات مذهبی  و نماز و دعا به چشم می خورد که اهمیت این مجموعه تاریخی را دوچندان کرده است. معماری بقعه یا گنبد بایزید بسطامی شبیه به گنبد سرخ مراغه وگنبد علویان درهمدان می‌باشد، قدمت این مجموعه مربوط به دوره ایلخانان است.

غار آغبلاغ یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری هشترود به شمار می‌رود که در 18 کیلومتری شمال‌شرقی شهرستان هشترود در روستای آغبلاغ  واقع شده است. دهانه غار به ارتفاع دو متر است که در سال‌های اخیر لای‌روبی شده و در اطراف آن سکونت‌گاه‌هایی برای گردشگران احداث شده است.

مسجد جامع هشترود، تنها مسجد تاریخی شهر محسوب می‌شود که در خیابان بهشتی شمالی و نزدیک میدان اصلی شهر قرار گرفته که هر هفته نماز عبادی سیاسی جمعه در این مسجد برپا می‌شود. این مسجد با برخورداری از معماری سنگ و چوب از بخش‌های مختلفی مانند ایوان، ستون‌های سنگی، طاق‌های آجری‌، کمر پوش زنانه و پنجره‌های چوبی تشکیل شده است. معماری و قدمت آن مربوط به دوره قاجار می‌باشد که در دوره‌های بعدی هم مرمت و باسازی شده است.

روستای هدف آتش بیگ شهرستان هشترود از طریق دو راه اصلی آسفالت از سمت جنوب به شهرهای مراغه وهشترود راه دارد و از طرفی دیگر به اتوبان پیامبر اعظم(ص) متصل شده است. این روستای کوهستانی و ناهموار از سمت شمال به روستاهای جبیند و قراکلک، از سمت جنوب  به روستاهای ایده لوی خان و دمیرچی،  از غرب به روستاهای بسیط و توپ آغاجی و از شرق به روستاهای زنجیر آباد و صوفی حسن متصل است. تاریخ این روستا به قبل از زمان زرتشتیان بر می‌گردد و جزء آتشکده‌های زمان مذکور حساب می‌آید.

روستای آتش بیگ به دلیل داشتن موقعیت جغرافیایی خاص چندین بار در جنگ‌های روسیه علیه ایران محل برخورد نظامی لشکریان روس و ایران بوده است. در زمان مغولان این روستا مورد حمله قرار گرفته و خسارات سنگینی همچون به آتش کشیده شدن تمام دست نوشته‌ها و مکتوبات به این روستا وارد شده است.

مجموعه باستانی سلطان تپه‌سی در روستای ذوالبین از توابع بخش مرکزی واقع شده و طبق شنیده‌ها و کاوش‌هایی که انجام گرفته یک معبد بزرگ در زیر تپه آن نهان شده است. در کاوش از این تپه قبرهای ایستاده کشف شده است و گفته می‌شود اگر کشفیات ادامه یابد، معبدی که از زیر این تپه بیرون می آید چندین برابر بزرگ تر و زیباتر از چغازنبیل ایلام است.

این معبد تاریخی در نزدیکی کوره آجرپزی واقع شده و روی این تپه کشاورزی انجام می‌شود که آثار کودهای شیمیایی باعث تخریب آن می‌شود. قدمت این معبد به هزاره دوم قبل از میلاد بر می‌گردد که در تاریخ 1381 حفاری شده و با شماره 7497 در تاریخ 12 بهمن 1385 ثبت ملی شده است.

باتوجه به پتانسیل‌های هشترود، با برنامه ریزی و سرمایه گذاری می‌توان هشترود را به یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگری منطقه تبدیل کرد.