همه مردان روحانی در وزارت علوم دولت یازدهم
پس از ریاستجمهوری حجتالاسلام حسن روحانی به عنوان رئیسجمهور دولت یازدهم، جعفر میلیمنفرد از اساتید دانشگاه صنعتی امیرکبیر در ۱۳ مردادماه سال ۹۲ به عنوان وزیر پیشنهادی علوم برای کسب رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی شد. وی در جلسه رای اعتماد نمایندگان مجلس در روز ۲۴ مردادماه به دلایلی که مهمترین آن حضور در تجمعات غیرقانونی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در فتنه سال ۸۸ بود، با ۱۶۲ رای مخالف، ۱۰۵ رای موافق و ۱۵ رای ممتنع موفق به کسب رای اعتماد نمایندگان مجلس نشد و به این شکل اولین وزیر علوم معرفی شده دولت از همراهی با کابینه جا ماند.
رئیسجمهور پس از این، جعفر توفیقی را که تصدیگری وزارت علوم دولت اصلاحات را نیز در کارنامه داشت به عنوان سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انتخاب کرد و در حالی که برخی از معرفی وی به عنوان وزیر پیشنهادی علوم خبر میدادند، رضا فرجیدانا از اساتید دانشکده فنی دانشگاه تهران به مجلس معرفی شد و در جلسه رای اعتماد ششم آبان ماه سال ۹۲ با ۷۰ رای مخالف، ۱۵۹ رای موافق و ۳۲ رأی ممتنع توانست رای اعتماد نمایندگان مجلس را کسب کند تا به عنوان اولین وزیر علوم دولت روحانی لقب گیرد.
در حالی که هنوز یک سال از حضور فرجیدانا در وزارت علوم نگذشته بود، انتقادات به اقدامات حاشیهساز وی نظیر انتصابات جنجال برانگیز، کند شدن رشد علمی و ... بالا گرفت و فرجیدانا را که پیش از این یک کارت زرد از مجلس دریافت کرده بود را به جلسه استیضاح کشاند. وی در نهایت در جلسه استیضاح ۲۹ مردادماه ۹۳ مجلس موفق به جلب رای اعتماد مجدد نمایندگان مجلس نشد و با ۱۴۵ رأی موافق، ۱۵ رأی ممتنع و ۱۱۰ رأی مخالف از وزارت علوم خداحافظی کرد.
رئیسجمهور پس از این محمدعلی نجفی رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی و وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش دولت که موفق به اخذ رای اعتماد نمایندگان مجلس نشده بود را به عنوان سرپرست وزارت علوم معرفی کرد.
دولت در ادامه، محمود نیلی احمدآبادی سرپرست وقت دانشگاه تهران را که هنوز ریاست وی در دانشگاه تهران تایید نشده بود، به عنوان سومین گزینه پیشنهادی برای وزارت علوم به مجلس معرفی کرد. وی در جلسه علنی ۷ آبانماه سال ۹۳ مجلس با کسب ۷۹ رأی موافق و ۱۶۰ رأی مخالف نتوانست رأی اعتماد نمایندگان مجلس را کسب کند.
در حالی که مهلت قانونی دولت برای معرفی وزیر به مجلس در حال اتمام بود، رئیسجمهور "فخرالدین احمدی دانشآشتیانی" از اساتید دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی را به عنوان چهارمین گزینه پیشنهادی دولت برای وزارت علوم معرفی کرد، اما آشتیانی نیز با کسب ۱۷۱ رأی مخالف، ۷۰ رأی موافق و ۱۳ رأی ممتنع نمایندگان مجلس موفق به کسب رأی اعتماد مجلس نشد.
در این شرایط رئیسجمهور با استفاده از حکم حکومتی ضمن تمدید مهلت سرپرستی نجفی بر وزارت علوم، "محمد فرهادی" را به عنوان پنجمین گزینه پیشنهادی دولت معرفی کرد.
فرهادی در ۵ آذرماه سال ۹۳ از مجموع ۲۳۵ نماینده حاضر، با ۱۹۷ رای موافق، ۲۸ رای مخالف و ۱۰ رای ممتنع توانست اعتماد نمایندگان مجلس را برای تصدی وزارت علوم کسب کند و تا پایان عمر دولت یازدهم به کار خود در این وزارتخانه ادامه داد.
بلاتکلیفی؛ میراث وزارت علوم دولت دوازدهم از دولت قبل
با شروع به کار دولت دوازدهم گمانهزنیها برای حضور افراد و اشخاص متعددی در این وزارتخانه مطرح شد. در این میان نام اشخاصی، چون رضا فرجیدانا، محمود نیلی احمدآبادی، جواد اطلاعت، علیاکبر صالحی و علی خاکیصدیق شنیده میشد.
خاکیصدیق که جدیترین گزینه وزارت علوم بود و گمانهزنیها از حضور احتمالی وی در لیست دولت به مجلس خبر میداد، به یک باره از لیست کنار گذاشته شد. مسئولان دولت علت این امر را کنارهگیری رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدینطوسی از قبول مسئولیت وزارت علوم اعلام کردند.
پس از آن همزمان با رای اعتماد وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم، سیدضیاء هاشمی معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در ۲۹ مرداد به عنوان سرپرست وزارت علوم از سوی رئیسجمهور معرفی شد.
با وجود اینکه یکی از افراد نزدیک به دولت از بررسی پرونده ۱۰ نفر از اساتید برجسته کشور برای حضور در مسند وزارت علوم خبر میداد و اسامی اساتیدی، چون پورمحمدی، رئیس دانشگاه تبریز، الهام امینزاده معاون سابق حقوقی رئیسجمهور، حسین سلیمی رئیس دانشگاه علامهطباطبایی و... در این زمینه مطرح بود، اما در شرایطی که هفته پایانی مهرماه نیز رو به اتمام است، هنوز خبری از معرفی گزینه نهایی وزارت علوم نیست و گمانهزنیها هر روز فرد جدیدی را برای این مسئولیت مطرح میکند.
در حالی که انتقادات درباره عدم معرفی وزیر علوم از سوی نمایندگان مجلس، اساتید، دانشجویان و جامعه علمی کشور هر روز شکل جدیتری را به خود میگیرد، حسینعلی امیری معاون پارلمانی رئیسجمهور در جدیدترین اظهارات خود درباره عدم معرفی دو وزیر باقی مانده دولت دوازدهم گفته "نمایندگان مجلس به مدت یک هفته برای سرکشی به حوزههای انتخابیه خود میروند، بنابراین باید تا دو هفته آینده کمی صبر کنیم. سقف زمانی که قانون اساسی برای حضور سرپرست در نظر گرفته، سه ماه است و در همین فرجه قانونی آقای رئیسجمهور وزرای باقیمانده را معرفی خواهند کرد. "
در این شرایط معرفی وزیر علوم در مهرماه دور از ذهن به نظر میرسد و طبق سخنان معاون پارلمانی برای معرفی وزیر علوم باید دو هفته دیگر منتظر ماند.
در حالی که که گمانهزنیها هر روز نام فرد جدیدی را برای مسئولیت در وزارت علوم مطرح میکند، باید منتظر ماند و دید در هفتههای آینده رئیسجمهور نام چه کسی را به عنوان وزیر علوم اعلام میکند و چه سرنوشتی در انتظار وزارت علوم دولت دوازدهم است؟ آیا این وزارتخانه مانند دوره قبل، دورانی پر تلاطم و بیثبات را تجربه میکند یا خیر؟