مهمترین رخدادهای جهان در سال 2017
خبرگزاری ایسنا: در این گزارش نگاهی اندخته شده است به مهمترین و برجستهترین تحولاتی که در سال ۲۰۱۷ میلادی رخ داد.
در
۲۰ ژانویه دونالد ترامپ، میلیاردر آمریکایی ۷۰ ساله رئیسجمهوری آمریکا شد
و ریاست وی همراه با شبهههایی مبنی بر تبانی با روسیه جهت رسیدن به پست
ریاست جمهوری مطرح بود.
ترامپ در توئیتهای خود یکی پس از دیگری سعی
کرد تا دستاوردهای باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا را ملغی کند. وی
همواره تهدید کرد که از تعدادی از توافقنامههای بینالمللی (تجارت آزاد،
آبوهوا، مهاجرت، یونسکو) خارج شود، البته از برخی هم عقبنشینی کرد و خارج
شد.
آغاز بریگزیت
در
۲۹ مارس لندن اقدامات برای خروج از اتحادیه اروپا را آغاز کرد که این امر ۹
ماه پس از همهپرسی پیرامون جدایی از اتحادیه اروپا صورت گرفت و دودستگی
را نیز در انگلیس به دنبال داشت.
در هشتم ژوئن ترزا می، نخست وزیر
محافظه کار انگلیس خواهان برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام شد به این
امید که جایگاه خود را در پارلمان تحکیم بخشد اما ضعیفتر از این انتخابات
خارج شد.
چندین ماه پس از رایزنیها، بروکسل و لندن در هشتم دسامبر
برای اقدامات جهت جدایی از اتحادیه اروپا توافق کردند که این امر زمینه را
در مقابل آغاز مناقشات تجاری باز کرد.
زلزله سیاسی در فرانسه
در
هفتم مه امانوئل ماکرون، شخص میانهرو حامی اروپا با فاصله زیاد از مارین
لوپن، نامزد راستگرای تندرو در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد و توانست
در راس جنبش خود موسوم به "به جلو" دو حزب حاکم بزرگ در فرانسه یعنی
سوسیالها و جمهوریخواهان را برای نخستین بار از الیزه کنار بزند.
محاصره قطر از سوی کشورهای عربی
در
پنجم ژوئن، ریاض و همپیمانانش روابط خود را با قطر قطع کرده و قطر را به
حمایت از گروههای تندرو و همچنین همگرایی با ایران متهم کردند.
استعفای حریری
در
چهارم نوامبر، سعد حریری، نخست وزیر لبنان که به ریاض سفر کرده بود
استعفای خود را از پست نخست وزیری در عربستان اعلام کرد که این اقدام وی
گمانهزنیهایی را مبنی بر اعمال فشار عربستان بر حریری به وجود آورد، اما
بالاخره با مواضع سرسخت مقامات لبنان در راس آن میشل عون، رئیسجمهوری این
کشور و ورود امانوئل ماکرون توانست از حصری که عربستان وی را قرار داده
بود خارج شده و از آنجا به پاریس رفت و بالاخره به بیروت بازگشت و نهایتا
۱۸ روز بعد استعفایش را پس گرفت و در راس دولت لبنان ماند اما یک شرط را
مطرح کرد که همان سیاست بیطرفی لبنان در قبال تحولات منطقه بود.
به رسمیت شناختن قدس
وی
شش دسامبر با به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و
انتقال سفارت کشورش از تلآویو به قدس جنجالی را در اقصی نقاط جهان به پا
کرد، همچنین موج جدید درگیریها در فلسطین را به راه انداخت که تاکنون ۱۵
شهید و بیش از ۳۰۰۰ زخمی برجای گذاشته است. تصمیم دونالد ترامپ در مورد قدس
تظاهرات دهها هزار عرب، مسلمان و فعال حامی مساله فلسطین را در جهان به
دنبال داشت که طی این تظاهرات پرچمهای آمریکا و رژیم صهیونیستی آتش زده
شدند.
فروپاشی اقتصادی در ونزوئلا
در
۳۰ ژوئیه مجمع موسسان قانون اساسی که از اختیارات محدودی برخوردار است در
انتخاباتی که مخالفان آن را تحریم کردند انتخاب شد که این امر چهار ماه پس
از تظاهرات خشونت آمیز صورت گرفت.
این مجمع لوئیزا اورتگا، دادستان
کل و مخالف سرسخت نیکولاس مادورو، رئیسجمهوری ونزوئلا را برکنار کرد و سپس
به خود اختیارات پارلمانی داد.
تشدید اوضاع با پیونگ یانگ
در
سوم سپتامبر، کره شمالی ششمین آزمایش هستهای خود را انجام داد که
قویترین آزمایش در سلسله آزمایشهای موشکی بود که اخیرا شدت یافته است.
در
اواخر نوامبر، کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی اعلام کرد که پس از یک آزمایش
موفق موشکی که میتواند به هر مکانی در ایالات متحده ضربه بزند، کشورش
تبدیل به یک کشور هستهای شده است.
ترامپ نیز اینگونه تهدید کرد که اگر مورد حمله قرار بگیرد کره شمالی را کاملا منهدم میکند.
پاکسازی نژادی روهینجا
در
اواخر اوت میانمار، ارتش میانمار حملاتی به روستاهای روهینجا داشت. بیش از
۶۵۰ هزار تن از مسلمانان روهینجا از میانمار به بنگلادش گریختند.
سازمان
ملل این اقدام ارتش میانمار را "پاکسازی نژادی" خواند و کمیساریای ارشد
سازمان ملل نیز از کشتار دسته جمعی در میانمار صحبت کرد.
همهپرسی کاتالونیا
همهپرسی
استقلال کاتالونیا در اول اکتبر ۲۰۱۷ توسط حکومت کاتالونیا در خصوص
استقلال برگزار شد. فراخوان همهپرسی در ژوئیه ۲۰۱۷ اعلام و در شش سپتامبر
۲۰۱۷ تأیید شد.
حامیان همهپرسی خواهان الزامآور بودن آن هستند، با
اینکه چنین همهپرسی در چارچوب قانون اساسی اسپانیا غیرقانونی است. دادگاه
قانون اساسی اسپانیا در هفت سپتامبر فوراً این همهپرسی را معلق کرد و
حکومت کاتالونیا اعلام کرد، حکم دادگاه برای کاتالونیا معتبر نبوده و رویه
برای جمعآوری حمایت را ادامه داد. در ۲۷ اکتبر پارلمان کاتالونیا به صورت
یک طرفه اعلام استقلال کرد و مادرید نیز اینگونه پاسخ داد که این اقلیم را
تحت قیمومیت خود درآورده و دولت آن را برکنار و پارلمان منطقهای را منحل
کرد و سپس خواهان انتخابات زودهنگام در این اقلیم شد. در انتخابات محلی
کاتالونیا احزاب حامی استقلال این منطقه ۷۰ کرسی پارلمان محلی یعنی دو کرسی
بیشتر از اکثریت مطلق را به دست آوردند. بنا بر قوانین کاتالونیا، حزبی که
بیشترین آرا را در انتخابات کسب کند، اجازه دارد برای تشکیل دولت محلی
اقدام کند.
سقوط موگابه در زیمبابوه
در
۲۱ نوامبر رابرت موگابه ۹۳ ساله پس از ۳۷ سال حضور در قدرت استعفا کرد.
این اقدام وی پس از آن صورت گرفت که ارتش و حزبش پشت او را خالی کردند.
پس از عملیات امنیتی ارتش که در واکنش به برکناری معاون رئیسجمهوری بود موگابه تحت فشارهایی قرار گرفت.
داعش شکست خورد اما از بین نرفته است
بغداد در نهم دسامبر پیروزی بر داعش را بر عراق اعلام کرد اما نظامیان تاکید کردند که این گروه همچنان خطری علیه عراق است.
در
سوریه، داعش بخش گستردهای از اراضی تحت تصرف خود را از دست داد و در
اوایل دسامبر به استان ادلب بازگشت. در کنار این دو کشور کشورهای بسیاری از
جمله مصر و انگلیس در آماج حملات خونین جدیدی توسط داعش قرار گرفتند.
همهپرسی استقلال کردستان عراق
همهپرسی
برای استقلال کردستان عراق در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷ برگزار شد که رای اکثریت به
جدایی از عراق بود. نتایج آن برای اقلیم کردستان عراق الزامآور بود اما
دولت فدرال عراق آن را غیرقانونی دانست.
در پی تهاجم داعش به شمال
عراق که در نتیجهٔ آن پیشمرگهای کرد به طور غیررسمی کنترل برخی از مناطق
را که نیروهای تحت کنترل بغداد رهایشان کرده بودند، در دست گرفتند،
خواستهها برای استقلال کردستان قوت گرفت. با عملیات مشترک نیروهای کرد و
حکومت مرکزی عراق برای آزادسازی موصل، همهپرسی بارها اعلام شد و به تعویق
افتاد؛ ولی تا آوریل ۲۰۱۷ انتظار میرفت که زمانی در سال ۲۰۱۷ برگزار شود.
در هفت ژوئن ۲۰۱۷ مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق در جلسهای با
احزاب مختلف برگزاری همهپرسی در تاریخ ۲۵ سپتامبر را تایید کرد که نهایتا
به استعفای وی از ریاست اقلیم و توزیع اختیارات او بین سه قوه منجر شد.