طعم آلوده هوا و مزه شیر در مدارس

خبرگزاری فارس: در حالی که سال‌ها از اجرای توزیع شیر در مدارس می‌گذرد و با توجه به ضرورت مصرف شیر در هوای آلوده توسط کودکان و نوجوانان و به رغم گذشت 4 ماه از آغاز سال تحصیلی، هنوز کام دانش‌آموزان با مزه شیر در مدرسه آشنا نشده است.

 این روزها آلودگی هوای کلانشهرها، به ویژه پایتخت به یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز در سطح جامعه تبدیل شده و سایه آن بر سر همه اقشار به ویژه کودکان و نوجوانان سنگینی می‌کند.

به شکلی که در یک ماه گذشته دانش‌آموزان استان تهران و برخی شهرهای بزرگ کشور در تعطیلات چند روزه اجباری بین سال تحصیلی به سر برده‌اند.

هیدروکربورهای سرطان‌زا ناشی از سوخت ناقص مواد سوختنی، انواع فلزات سنگین مثل سرب که با سوختن ترکیبات نفتی مثل بنزین و گازوئیل در هوا منتشر می‌شود، نقش بسیار مهمی در مسمومیت و آسیب دیدگی بدن می‌شود.

در این میان، مصرف برخی مواد غذایی نقش بسیار مؤثری در کاهش عوارض و آسیب‌های جسمی و روحی ناشی از آلودگی هوا به ویژه ذرات معلق دارد.

«شیر» به عنوان کامل‌ترین و قدیمی‌ترین ماده غذایی شناخته شده توسط بشر، یک ماده غذایی مفید در کاهش آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا مورد توجه و تأکید متخصصان تغذیه قرار دارد و کلسیم، فسفر و منیزیم موجود در شیر، از جذب سرب و فلزات سنگین در هوا جلوگیری کرده و سموم را دفع می‌کند.

مصرف مداوم این ماده غذایی، راهی برای تخلیه سموم و مواد مضر حاصل از هوای آلوده است؛ ضمن اینکه این ماده غذایی بسیار مفید، سبب نرم شدن مخاط تنفسی فوقانی، مری و معده می‌شود.

از سوی دیگر، در زمان آلودگی هوا، جذب ویتامین «د»‌ از طریق پوست به شدت کاهش می‌یابد، به همین دلیل در شهرهای بزرگ که معمولاً هوای آلوده دارند، کمبود ویتامین «د»‌ از شیوع بالایی برخوردار است.

 آغاز طرح توزیع شیر مدارس از سال ۱۳۷۹

طرح توزیع شیر در مدارس از سال 1379 با هدف تأمین و جبران کمبود ویتامین‌ها و مواد مورد نیاز کودکان و نوجوانان در حال رشد آغاز شد و قرار بود در طول 9 ماه سال تحصیلی 70 نوبت شیر در مدارس کشور توزیع شود، اما هرسال این توزیع با نوسانات زیادی روبه‌رو می‌شود.

امسال نیز طبق سنوات گذشته این توزیع دچار مشکل شده است و به رغم گذشت 4 ماه از زمان آغاز سال تحصیلی جدید، هنوز دانش‌آموزان طعم خوش شیر را در مدرسه نچشیده‌اند.

توزیع شیر در مدارس کشورهای مختلف دارای پیشینه زیادی است و در حال حاضر در بیش از 100 کشور در مدارس شیر توزیع می‌شود.

تایلند بالاترین میزان توزیع شیر در جهان

تایلند بالاترین میزان توزیع شیر در مدارس را با توزیع 260 نوبت شیر در طول سال تحصیلی را دارد؛ ضمن اینکه سهم شیر مدارس از مصرف ملی در ایران 7.2 درصد است.

براسال نظر متخصصان تغذیه، کودکان 2 تا 3 ساله روزانه باید 2 لیوان، 4 تا 8 ساله 2.5 لیوان و نوجوانان و بزرگسالان نیز باید روزانه 3 لیوان شیر مصرف کنند.

در چنین شرایطی و با توجه به ضرورت اجتناب‌ناپذیر مصرف شیر برای کودکان و نوجوانان، توزیع شیر در مدارس سریال تکراری و خسته‌کننده آموزش و پرورش شده است.

مهم‌ترین و پاسخ مشترک همه مسئولان ارشد وزارت آموزش و پرورش در مواجهه با سؤالات بیشمار دانش‌آموزان و والدین در خصوص عدم توزیع شیر در مدارس «عدم اختصاص اعتبار از سوی دولت» است.

منتظر ابلاغ اعتبار هستیم

علی الهیار ترکمن معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزیر آموزش و پرورش ، در خصوص «زمان توزیع شیر در مدارس»، اظهار داشت: باید کارهایی خارج از آموزش و پرورش انجام شود تا بتوانیم برای توزیع شیر در مدارس برنامه‌ریزی کنیم.

وی ادامه داد: در درجه اول باید سازمان برنامه و بودجه، این اعتبار را به ما ابلاغ کند و در درجه دوم، ستاد تنظیم بازار باید برای بحث کلیت مصرف شیر در کشور سیاست‌گذاری مشخصی اتخاذ کرده و به کمیته ملی شیر مدارس اعلام کند تا ما بر اساس این دو تصمیم، ورود پیدا کرده و شیر را توزیع کنیم.

معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزیر آموزش و پرورش افزود: کمیته ملی شیر، یک جلسه تشکیل داده است و منتظر ابلاغ اعتبار هستیم تا شیر را در مدارس توزیع کنیم.

 شاید شیر در اواخر دیماه توزیع شود

عبدالرضا فولادوند مدیرکل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران در خصوص «توزیع شیر در مدارس»، گفت: باید در طول سال تحصیلی 25 تا 27 وعده شیر بین دانش‌آموزان توزیع کنیم.

وی ادامه داد: احتمال دارد اگر اعتبار لازم تخصیص داده شود، اواخر دی‌ماه توزیع شیر را شروع کنیم و این تعداد وعده توزیع شیر را تا پایان اسفندماه عملی کنیم.

مدیرکل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران اضافه کرد: مهم وعده شیری است که به دانش‌آموزان می‌دهیم و اگر اعتبار لازم تأمین شود، این تعداد وعده شیر به صورت کامل در بین دانش‌آموزان توزیع می‌شود.

در مواجهه با این موضوع، نکاتی حائز اهمیت و پاسخگویی است.

اولاً اینکه؛ چرا هنوز ضرورت توزیع شیر در بین دانش‌آموزان برای مسئولان مربوطه به خوبی مشخص نشده است؟ در حالی که می‌توان با صرفه جویی در بسیاری از هزینه‌های کم اثر بخش زیادی از بودجه مورد نیاز در خصوص توزیع شیر تأمین شود.

دوم اینکه؛ چرا توزیع شیر در مدارس که جزء برنامه‌های هر ساله و با سابقه 17 ساله در آموزش و پرورش است، هر سال باید این طور دچار بی‌برنامگی شود و قبل از آغاز سال تحصیلی فکر و برنامه‌ریزی اساسی برای آن نشود؟

سوم اینکه؛ توزیع شیر در مدارس برنامه یک یا دو ساله و سلیقه‌ای از سوی مدیر خاصی نیست که این چنین دچار نوسان در اجرا شود؛ در نتیجه لزوم پیگیری و ضرورت عملیاتی شدن اعتبار پیش‌بینی شده برای آن در بودجه، برای مسئولان ارشد مربوطه امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.