پيشنهاد عجيب دانشگاه آزاد به مخترع ايرانی

روزنامه شرق: در اينجا بنا داريم با توجه به اتفاق رخ‌داده، نگاهي به اثرات محيط‌زيستي حوادثي از اين دست بپردازيم؛ راهكارهايي كه گاهي از سوي مخترعاني مطرح مي‌شود كه چندان مورد اقبال مراجع دولتي يا علمي در كشور قرار نمي‌گيرند.

محمد قدياني، مخترع جواني است كه پيش از يك سال پيش، دستگاهي با نام «جداكننده (دكانتور) اتوماتيك سيالات شيميايي چندفازي» را به ثبت رساند. اين مخترع با وجودي‌كه اختراعش كمتر از زمان نرمال به ثبت اختراعات آمريكا نيز رسيده، با بي‌توجهي پژوهشگاه صنعت نفت ايران مواجه مي‌شود و از طرف ديگر، دانشگاه آزاد اسلامي درحالي‌كه به اهميت اين اختراع پي مي‌برد، به دنبال ثبت مالكيت بخشي از اين اختراع به نام دانشگاه آزاد مي‌افتد تا در صورت موفقيت و بهره‌گيري از اين پروژه، احتمالا از عواید آتي آن بهره‌مند شود.

در همين زمينه با اين مخترع جوان گفت‌وگويي انجام داديم تا اين اختراع را تشريح كند.

به گفته او: «براي جمع‌آوري لكه‌هاي نفتي روي آب سه روش وجود دارد: روش اول، جاذب‌هاي طبيعي و مصنوعي است. روشي كه بسيار موردعلاقه محققان است و پتنت‌هاي مختلفي هم در اين زمينه به ثبت رسيده است. روش دوم، روش استفاده از تعليق‌شكن است. در اين روش، ماده‌اي به آب اضافه مي‌شود و به اين طريق ساختار نفت شكسته شده و در آب حل مي‌شود. در روش سوم، با دستگاهي به نام اويل اسكينر، جداسازي نفت از آب صورت مي‌گيرد، اما در همه اين روش‌ها، اين‌ دستگاه‌ها نمي‌توانند نفت را به‌صورت مطلوبي جمع‌‌آوري كنند، زيرا بايد جاذب اين نفت‌ها را جمع‌‌‌آوري كرده و نهايتا احيا شود.

بنابراين در اشل واقعي از اين روش‌ها استفاده نمي‌شود، به‌ويژه در زمينه‌هايي كه ميزان نفت بسيار زياد است. درواقع از اين دستگاه‌ها در كارخانه‌ها استفاده مي‌شود و هزينه آنها نيز بسيار بالاست». قدياني به تشريح تفاوت اختراع خود پرداخته و مي‌گويد: «با روش جديد، نفت همراه آب را داخل مخازن پمپاژ مي‌كنيم و با روش كاملا مكانيكي نفت و آب را از يكديگر جدا مي‌كنيم؛ آب به‌وسيله دستگاه وارد دريا شده و نفت نيز به مخزن كشتي هدايت مي‌شود. درواقع درون مخزن اين دستگاه، فازهاي نفت و آب شناسايي شده و از هم جدا مي‌شوند. سرعت اين روش بسيار بالاست و در هر اشلي قابليت اجرا دارد.

روش‌هاي معمول در سطح جهان آن است كه اين نفت و آب را كه جذب جاذب شده است، مي‌سوزانند يا به ‌وسيله تعليق‌شكن، نفت را در آب حل مي‌كنند». او در مورد مشكلاتي كه در كاربردي‌كردن اين اختراع برايش رخ داده، مي‌گويد: «با پژوهشگاه نفت تماس گرفتم. آنها اعلام كردند كه نيازي به اين طرح ندارند. در كنار آن به سبب آنكه دانشجوي دانشگاه آزاد اسلامي هستم، با دانشگاه وارد رايزني شدم تا از اين طرح حمايت كنند. مسئولان دانشگاه در مكاتباتي اعلام كردند تا مالكيت اين طرح را در اختيار دانشگاه قرار دهم تا از طرح حمايت كنند و بتوانم در جشنواره‌هاي خارجي شركت كنم. آنها اعلام كردند تا هر ميزان كه مالكيت را به‌صورت محضري در اختيار دانشگاه آزاد قرار دهم، دانشگاه آزاد به همان ميزان، طرح را مورد حمايت قرار مي‌دهد، درحالي‌كه اين طرح، طرحي ملي است و مي‌تواند براي كشور ارزآوري داشته باشد».

اين سخنان او در حالي مطرح مي‌شود كه به طور معمول، اختراعات بین‌المللی برای ثبت در صورت تأیید بايد یک پروسه ١٨ الی ٢٤ ماهه را طی کنند، اما این اختراع در مدت‌زمان هفت‌ماه به تأیید نهایی رسید و در آمریکا پتنت شد و عملا هیچ ایراد علمی و فنی از این اختراع گرفته نشد که به‌گفته کارشناسان اتفاق بسیار کم‌نظیری است. حال سؤال اينجاست كه تا چه زمانی قرار است از اختراعات وطني از اين دست، چشم‌پوشي شود؟