خشـم بـرف در راه است

جام جم: برف‌بازی و کوهنوردی در این ایام البته خطرات خود را دارد و یک لحظه غفلت می‌تواند خاطره‌ای تلخ را از برف رقم بزند. براساس اعلام سازمان هواشناسی، روند دمای هوا در روز‌های آینده افزایشی است که این موضوع احتمال سقوط بهمن را افزایش می‌دهد. هنوز خاطره تلخ اشترانکوه فراموش نشده و بی‌توجهی به هشدار‌ها در کوهنوردی و حضور در مناطق برفی می‌تواند حادثه‌ای دیگر را رقم بزند.

مدیر مرکز کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات هلال احمر نیز به این موضوع تاکید دارد و می‌گوید: «در استان تهران جاده‌های هراز، چالوس، شمشک به دیزین، فیروزکوه و در سایر استان‌ها جاده پونل به خلخال پس از سه تا چهار روز بارش برف با ریزش بهمن روبه‌رو می‌شویم.»

حسین درخشان در گفت‌وگو با جام‌جم هشدار‌های مهمی را برای این روز‌ها دارد که در ادامه می‌خوانید.

چه مواردی باعث افزایش احتمال وقوع بهمن در ماه جاری شده است؟

خوشبختانه در هفته جاری در ۲۲ استان کشور شاهد بارش بودیم. در بسیاری از استان‌های کشور بارش‌ها به صورت برف بود که هنوز هم در مناطق کوهستانی این برف وجود دارد. با پایان بارش‌ها و گرم شدن هوا شاهد افزایش خطر ریزش بهمن هستیم؛ موضوعی که در جاده‌های کوهستانی بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گیرد. از سوی دیگر در آخر هفته‌ها شاهد حضور کوهنوردان و اسکی بازان در مناطق کوهستانی هستیم که این حضور خطرات در زمان ریزش بهمن را دو چندان می‌کند.

کدام مناطق و استان‌های کشور بیشتر در معرض خطر ریزش بهمن هستند؟

احتمال ریزش بهمن در ارتفاعات استان‌های آذربایجان‌شرقی و غربی، همدان، قزوین، کردستان، کرمانشاه، تهران، لواسان و ارتفاعات البرز وجود دارد و بهتر است کوهنوردان کمتر به این مناطق صعود کنند یا امکانات کافی را با خود داشته باشند. مثلا اگر مناطقی که کوهنوردان می‌خواهند صعود کنند بهمن‌گیر است، باید در ساعات اولیه روز از این مناطق عبور کنند، زیرا در آن ساعات هنوز هوا سرد و چسبندگی برف بیشتر بوده و در نتیجه احتمال ریزش بهمن کمتر می‌شود. تجربه نشان داده بیشترین بهمن‌ها در ساعات ظهر و عصر ریزش می‌کنند و بیشتر حوادث در این ساعات به ثبت رسیده است.

با توجه به احتمال ریزش بهمن، شرایط و امکانات کوهنوردان برای صعود و کوهنوردی باید چگونه باشد؟

کوهنوردان در مناطق بهمن‌گیر باید فاصله ۳۰ تا ۴۰ متر را از یکدیگر داشته باشند و حتما از طناب بهمن که برای پیداکردن یکدیگر در زمان حادثه لازم است، استفاده کنند. کوهنوردان باید حتما مجهز به تمام تجهیزات ایمنی باشند و بدون آن‌ها از صعود به ارتفاعات بلند خودداری کنند.

بهتر است افرادی که به ارتفاعات برفی صعود می‌کنند از لباس‌های رنگ نارنجی، قرمز و زرد استفاده کنند تا در صورت بروز حادثه یا گرفتار شدن در برف و بهمن آن‌ها را بتوان زودتر پیدا کرد. همچنین کفش ایمنی و لباس مناسب نباید فراموش شود. کوهنوردان با توجه به این‌که عمده مشکلشان سرمازدگی است، باید حتما لباس گرم اضافه به همراه داشته باشند.

در صورت ریزش بهمن تنها قربانی‌های کشور کوهنوردان خواهند بود؟

علاوه بر حوادثی که برای کوهنوردان به‌وجود می‌آید، در جاده‌های اصلی کوهستانی هم شاهد ریزش بهمن هستیم. در استان تهران جاده‌های هراز، چالوس، شمشک به دیزین، فیروزکوه و در سایر استان‌ها جاده پونل به خلخال پس از سه تا چهار روز بارش برف با ریزش بهمن روبه‌رو می‌شوند.

با توجه به مشکلات جاده‌ای، مسافران برای جلوگیری از خطرات مالی و جانی چه مواردی را باید رعایت کنند؟

بهترین وضعیت این است که مردم در صورت ضرورت نداشتن، از سفر در جاده‌های کوهستانی خودداری کنند. اگر هموطنی مجبور به سفر در جاده‌های کوهستانی و برف‌گیر است، باید زنجیر چرخ به همراه داشته باشد و باک بنزین خودرو همیشه پر باشد. اگر مقداری از سوخت خودرو مصرف شد، افراد در نزدیک‌ترین پمپ بنزین باز هم باک خودرو را پر کنند. همراه داشتن مواد غذایی و آب معدنی در طول سفر یکی دیگر از مواردی است که باید هنگام سفر در جاده‌های کوهستانی رعایت شود. مردم می‌توانند همراه خود علاوه بر آب، خرما، بیسکویت، مواد مقوی و... به همراه داشته باشند تا در صورت بسته شدن جاده با این اقلام خوراکی این مدت را تحمل کنند.

یکی از معضلات ما در چند روز گذشته نداشتن زنجیر چرخ از سوی رانندگان بود. با این که تعدادی از رانندگان زنجیر چرخ داشتند، اما نمی‌توانستند آن را روی لاستیک خودرو نصب کنند. بهتر است رانندگان قبل از سفر چند بار نحوه بستن زنجیر چرخ را تمرین کنند.

در این دوره، بهترین زمان برای سفر‌های جاده‌ای چه ساعاتی است؟

بهتر است مسافران اوایل صبح را برای آغاز سفر در نظر بگیرند. ساعت ۶ صبح بهترین زمان برای عبور از جاده‌های کوهستانی پس از بارش است. تجربه نشان داده است بیشترین ریزش بهمن در ساعات ۱۰ صبح و ۱۶ رخ می‌دهد، زیرا در این ساعات آفتاب لایه‌های زیرین برف را شل کرده و با کوچک‌ترین رخدادی حتی ایجاد صدا و لرزش، برف شروع به حرکت کرده و به بهمن تبدیل می‌شود.

نحوه رانندگی هم در حوادث جاده‌ای در جاده‌های بهمن‌خیز موثر است؟

صددرصد نحوه رانندگی مهم است. فاصله هر خودرو در جاده‌های کوهستانی که احتمال ریزش بهمن وجود دارد، باید بین ۴۰ تا ۵۰ متر باشد و از تردد پشت سرهم خودداری شود، چون اگر بهمن ریزش کند در صورت رعایت فاصله
۵۰ متری تعداد کمتری خودرو گرفتار شده و سایر رانندگان می‌توانند با دیدن صحنه حادثه موضوع را به تیم‌های امدادی اطلاع دهند.

دو سال قبل در حادثه‌ای که در جاده چالوس رخ داد، سه خودرو در فاصله سه‌متری یکدیگر حرکت می‌کردند که دچار بهمن شدند. تا ۹۰ دقیقه بعد از حادثه که خودرو‌های دیگر به آنجا برسند، کسی متوجه حادثه نشده بود. در صورتی که اگر فاصله ۵۰ متری رعایت می‌شد، بقیه خودرو‌ها می‌توانستند همان لحظه موضوع را به هلال احمر و پلیس اطلاع دهند.

هموطنان در صورت مشاهده ریزش بهمن چه باید انجام دهند؟

در ابتدا از هموطنان خواهش می‌کنم با توجه به این‌که احتمال ریزش بهمن وجود دارد، نکات ایمنی را رعایت کنند و بعد از آن در صورت گرفتاری در کولاک، جاده برفی یا بهمن موضوع را با شماره تلفن ۱۱۲ به امدادگران هلال‌احمر اطلاع دهند تا در کمترین زمان تیم‌های امدادی به کمک آن‌ها بیایند.