فناوری بی‌سیم در خدمت درمان سرطان

وبسایت جام جم آنلاین: گروهی از دانشمندان دانشگاه سنگاپور روشی برای رساندن نور به اعماق بدن یافته‌اند تا برای فعال کردن داروهای حساس به نور در نورپویا درمانی (Photodynamic Treatment) یا «پی‌.دی.‌تی» (PDT) به کار رود. پی‌.دی‌.تی از روش‌های موثر مبتنی بر تابش نور در درمان سرطان است، اما معمولا کارایی آن محدود به مبارزه با سرطان‌های نواحی سطحی بدن است؛ زیرا نور قادر به نفوذ زیاد در بافت‌های حیاتی نیست. روشی که بتازگی ارائه شده است با بهره‌گیری از فناوری بی‌سیم این امکان را فراهم می‌کند که روش نورپویا درمانی برای اعضای درونی بدن به کار رود. ممکن است به این طریق مداوای طیف وسیع‌تری از سرطان‌ها مانند سرطان مغز و کبد امکان‌پذیر شود.

 

در روش نورپویا درمانی، دارویی به کار می‌رود که با طول موجی مشخص از نور فعال می‌شود و نوعی مولکول اکسیژن ایجاد می‌کند که سلول‌های اطراف را از بین می‌برد. ظرافت این نوع درمان سبب می‌شود بسیاری از آثار جانبی روش‌های متداولی مانند شیمی‌‌درمانی را نداشته باشد. پی‌.دی‌.تی بجز نابود کردن سلول‌های سرطانی به صورت مستقیم، با آسیب زدن به رگ‌های خونی که تومورها را تغذیه می‌کنند نیز آنها را از بین می‌برد. همچنین این روش ممکن است سیستم دفاعی بدن را فعال کند و به حمله به سلول‌های تومور وا دارد.

در روش نورپویا درمانی به طور معمول منابع نوری مانند دیود نوری (ال‌ای‌دی‌) یا لیزر فقط برای از بین بردن سرطان‌های سطحی مانند سرطان پوست مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ زیرا قابلیت نفوذ اندک نور در بافت‌های بدن، اثربخشی این روش را به عمقی کمتر از یک سانتی‌متر محدود می‌کند. در مورد غشای داخلی بعضی از اعضای بدن مانند مری، می‌توان از آندوسکوپ - لوله‌ای باریک و مجهز به نور برای مشاهده بافت‌های درونی بدن - استفاده و فیبر نوری را داخل کرد، اما نواحی دیگر بدن به آسانی به این روش قابل دسترسی نیستند. مثلا در مورد مغز یا کبد، استفاده از روش پی‌.دی‌.تی فقط با جراحی امکان‌پذیر است.

در روش جدید وسیله کوچکی در ناحیه موردنظر از بدن بیمار جاسازی می‌شود که 30 میلی‌گرم وزن و 15میلی‌متر مکعب حجم دارد. پس از جاسازی این قطعه در بدن، سامانه بی‌سیم خاصی که با امواج رادیویی کار می‌کند، انرژی دستگاه را تامین و تابش نور به ناحیه مورد نظر را کنترل می‌کند. نور در بازه زمانی طولانی به دفعات و قابل برنامه‌ریزی شده تابانده می‌شود تا طی دوره معالجه، درمان به نحوی که مناسب باشد پیش رود.

این روش درمانی جدید، بدون نیاز به جراحی‌های اضافه از بازگشت سرطان پیشگیری می‌کند. همچنین می‌توان آن را در تمام شیوه‌های درمانی مبتنی بر نور مانند نورگرما درمانی (Photothermal Treatment) به کار برد که همواره با مشکل نفوذ اندک نور مواجه بوده‌اند. در این روش موادی به بدن تزریق می‌شود که تحت‌تاثیر تابش لیزر گرما تولید می‌کنند و سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند. اعضای گروه پژوهشی‌ای که موفق به ابداع این شیوه شده‌اند در ادامه تحقیقات خود در تلاش برای یافتن راهی هستند تا کار گذاشتن وسیله بی‌سیم در بدن تا حد ممکن به شیوه‌های غیرتهاجمی‌تر صورت گیرد و همچنین می‌خواهند این قطعه را مجهز به حسگرهایی کنند تا به صورت همزمان پاسخ بیمار به مداوا بررسی شود.