حاشیه دست از سر مهناز افشار بر نمی‌دارد

هفته نامه صدا - کریم نیکونظر: مهناز افشار خبر ممنوعیتش را در اینستاگرام منتشر کرد

حاشیه دست از سر مهناز افشار بر نمی دارد. چند ماه پیش بود که ماجرای همسرش کلی سر و صدا به پا کرد و افشار در گفت و گو با فریدون جیرانی در برنامه «35» گفت که از هر نوع افشاگری استقبال می کند اگرچه خود او به دلیل مسائلی (احتمالا امنیتی) نمی تواند ماجراها را کاملا بیان کند اما این تنها قصه ای نبود که او را به صدر اخبار برد. ماجراهای «دختران خیابان انقلاب» مقدمه ای بود برای ورود مهناز افشار به حاشیه ای تازه. او مثل همیشه در اینستاگرامش نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و به شکل صریح از آنها حمایت کرد اما درست چند روز بعد وقتی اولین قسمت سریال «گلشیفته» توزیع شد، خود او اعلام کرد که به دلیل حمایت اش از دختران خیابان انقلاب ممنوع التبلیغ شده.

این بار نه رسانه های مکتوب و مجازی نه جریان های سیاسی در این جنجال دخیل نبودند، خود او بود که خبر را اعلام کرد و به این ممنوعیت تازه افتخار کرد اما دو روز بعد معلوم شد که ممنوعیتی در کار نیست و همه چیز زاده خیال او بوده است اما همین اتفاق و تکذیب خبر ممنوعیت او باعث شد تا روزنامه ها و سایت های مختلف به او واکنش نشان دهند. برخی سعی کردند بگویند او برای شهرت بیشتر دست به این کار زده و برخی دیگر هم آن را نوعی تعامل و مدارا با چهره مشهور دانستند اما موضوع این است که افشار، مثل همه سلبریتی ها در معرض اعلام موضع قرار گرفته است: فشار طرفداران و مخاطبان صفحه ها آنها را وادار می کند تا نسبت به مسائل روز بی تفاوت نباشند و خیلی زود و سریع و صریح واکنش نشان دهند.

این واکنش ها خواست عمومی است، شاید چون مرجع عمومی مردم در فضای عرفی از روشنفکران تغییر کرده و حالا سلبریتی هایند که می توانند موج درست کنند. اگر دقیق نگاه کنیم می بینیم که هرچه زمان گذشته مردم به گروه های مرجع متفاوتی مراجعه می کنند: اگر دوره ای روشنفکران چپ محبوب بودند و نظرات شان هواخواه داشت، بعدتر بی اثر شدند و جای خودشان را به چهره های روحانی دادند که می توانستند با منبرهایشان مخاطبان را تحت تاثیر قرار دهند. بعد آنها این مداح ها بودند که مورد توجه قرار گرفتند و سال های سال یکه تازی کردند اما این روزها سلبریتی ها هستند که تعیین تکلیف می کنند و در تعاملی با عموم مردم به خواست آنها جواب می دهند.

آنها در حیطه هایی نظر می دهند که جریان های رسمی از آن غافل اند یا امکان اظهارنظر صریح ندارند. بنابراین نظرات این افراد بازتاب فراوانی پیدا می کند. اگر دقت کنید این سلبریتی ها درباره مسائل مختلف نظر می دهند و بیشتر، در حوزه هایی اظهارنظر می کنند که ربطی به کار و شهرت شان ندارد اما راستش آنها هم گناهکار نیستند، آنها برای باقی ماندن در کورس رقابت با سایر چهره ها مجبورند که مدام خودشان را آپ دیت کنند، واکنش نشان دهند و گاهی تند و تیز عمل کنند.

مخاطب دنیای مجازی، مخاطب دائمی نیست، حتی مخاطب منطقی هم نیست، آنها صفحات افراد مشهور را می بینند و مطالب شان را می خوانند تا زمانی به نیازشان جواب بدهند. اگر این نیاز، که معمولا همراهی با اکثریت است ارضا شود، همچنان هوادار باقی می مانند وگرنه به سرعت تغییر مسیر می دهند. در این روزگار است که مهناز افشار ناچار به اظهارنظر و حتی اعلام خبر می شود، او که نیاز ندارد مشهور شود. ستاره سینماست و هر عکس و خبری از او به سرعت منعکس می شود اما اعلام خبر ممنوعیت، او را پیش دوست داران و هوادارانش عزیزتر می کند. افشا را بلد به چهره ای می کند که بابت انعکاس یک نظر مشخص دچار خسران و محرومیت شده و همین، کمک می کند تا مخاطبش آرام بگیرد.

به همین دلیل اظهارنظر او را نباید عجولانه توصیف کرد. این خبرها را باید در همان بستری تحلیل کرد که شکل گرفته اند. افشار گفته که به بازی های مخالفان عادت دارد، خب او خودش بازیگر این میدان است و این فضا، تند و تیز و رادیکال و کمی ترسناک است. او می داند که اینجا محل نزاع دائمی است و هیچ جبهه و سنگری همیشگی نیست. به همین دلیل هم مدام موضع خودش را محکم تر می کند. نگویید که او بازیگر سینماست و چه ربطی به عوامل اجتماعی و سیاسی دارد، او برای ماندن در این دنیا باید همچنان خودش را مطرح کند و چهره بماند. مهناز افشار، بازای استار بودن را، آن هم در زمانه توییتر و اینستاگرام خوب بلد است و بعید است که به این زودی ها از گود خارج شود. خودش هم گفته است این بازی ها را خوب بلد است.