بیماری؛ عیدی کودک در سفر نوروزی

جام جم: گرچه این نگرانی‌ها تا اندازه‌ای طبیعی و معقول است، اما پیشگیری از خطرات احتمالی نیز با بهره گیری از راهکار‌ها و افزایش آگاهی نسبت به عوامل بیماری‌زا برای کودکان، ممکن است.

دکتر فریبا شیروانی، فوق تخصص عفونی کودکان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگویی ما را با این راهکار‌ها آشنا می‌کند.

بیماری‌های عفونی همسفر کودکان در نوروز

معمولا در سفر‌های نوروزی به‌دلیل این که احتمال مواجه شدن کودکان با آب آلوده و غذای خارج از منزل یا غذای باقیمانده در خارج از یخچال بیشتر است، احتمال عفونت‌های گوارشی با میکروب‌های عامل اسهال‌های مسافرتی و انگل‌هایی مانند «ژیاردیا» و «آمیبیاز» وجود دارد.

از طرف دیگر در سفر‌های گروهی و حتی خانوادگی، احتمال انتقال ویروس‌ها و میکروب‌های عامل ایجادکننده سرماخوردگی‌ها و عفونت‌های جدی تنفسی از دیگر افراد وجود دارد.

در صورتی که کودک مبتلا به مشکلات آلرژیک باشد احتمال مواجهه با عامل آلرژی زا در محیطی که امکان کنترل آن کم است نیز وجود دارد.

رعایت کردن بهداشت در دفع مدفوع و شستن دست با آب و صابون نیز بسیار اهمیت دارد. در کودکانی که کنترل دفع مدفوع ندارند و از پوشک استفاده می‌کنند نیز آلودگی اطرافیان به‌دنبال عدم دفع بهداشتی پوشک رخ می‌دهد. توجه داشته باشید کودکانی که زمینه بیماری‌هایی مانند آسم، سینوزیت یا کم خونی را داشته باشند، در زمان مسافرت بسیار سریع‌تر و شدیدتر از دیگر کودکان آسیب می‌بیند.

سر و کله آلودگی‌ها و مسمومیت پیدا می‌شود

آلودگی‌های میکروبی مانند «ای کولای» به دنبال مصرف آب و غذای آلوده و ویروس‌های دستگاه تنفسی به‌دنبال مالیده شدن دست با عوامل آلوده‌کننده و انتقال آن به مخاط بینی و چشم در کودکان طی سفر اتفاق می‌افتد.

بیماری‌های انگلی مانند ژیاردیوز، آمیبیاز و دیگر انگل‌های روده‌ای نیز به‌دنبال تماس با آب آلوده در نهر‌ها و آب‌هایی که با فاضلاب در ارتباط هستند و مصرف میوه و سبزیجات آلوده رخ می‌دهد. در صورت مصرف گوشتی که کاملا پخته نشده نیز احتمال انتقال بیماری انگلی «توکسوپلاسما» وجود دارد. مصرف غذا‌های سنگین و ناسالم هنگام مسافرت، یکی از عوامل مسمومیت در کودکان است. به همین دلیل بهتر است برای جلوگیری از بروز بیماری، کودکان در سفر بیشتر از میوه، سبزی‌ها و غذا‌های سبک استفاده کنند.

آیا شن بازی ممنوع شود؟

بازی کودکان با خاک‌های ساحلی، احتمال مواجهه با عوامل خطرزا و بیمارکننده را افزایش می‌دهد. در صورت وجود اشیای تیز در خاک ساحل نیز ممکن است زخم و پارگی در دست و پای کودک ایجاد شود. در صورت آلوده بودن خاک به فضولات انسان و حیوان، احتمال آلودگی دست کودک و بردن دست به دهان و ایجاد بیماری مطرح است.

در دختران، طولانی نشستن روی خاک مرطوب احتمال عفونت ادراری را زیاد می‌کند. مالیده شدن خاک به دهان و مخاط یا بلع خاک نیز ممکن است باعث آلرژی و عوارض بعدی در کودک شود. پیشنهاد می‌شود از خاک تمیز برای بازی استفاده شود و تمهیدات لازم برای وارد نکردن دست کودک به دهان یا توجهات لازم در مورد نشستن دختران در خاک آلوده انجام شود.

وقتی نیش حشرات دردسرساز می‌شود

در مناطق روستایی احتمال گزش کودک توسط پشه یا دیگر حشرات وجود دارد که در مرحله اولیه ممکن است باعث قرمزی و خارش و تورم ناحیه و حتی واکنش‌های شدید آلرژیک شود.

همچنین در مناطق مالاریاخیز احتمال انتقال بیماری مالاریا وجود دارد. در سفر به بعضی مناطق اندمیک نیز احتمال انتقال برخی بیماری‌ها مانند تب دانگ و تب زرد وجود دارد. بی‌شک، استفاده از لباس‌های بلند و بسته، بستن توری ضد حشره به پنجره‌ها و استفاده از کرم‌های ضد حشره با توصیه پزشک لازم است.

غذای مانده در مسافرت، بلای جان کودک

مواد غذایی در صورتی که مدت زیادی در خارج از یخچال باشد ممکن است حامل عفونت شود. کودکان در صورت مسمومیت با غذای مانده طی سه تا ۲۴ ساعت بعد از صرف غذا دچار تهوع و استفراغ و بی اشتهایی و اسهال می‌شوند که معمولا خونی نیست.

ضروری است در سفر، غذا از مکان‌های مطمئن تهیه شود و غذایی که از منزل برده می‌شود نیز بسرعت مصرف و قبل از خوردن غذا دست‌ها با آب و صابون یا ماده ضدعفونی‌کننده تمیز شود. در کودکانی که دچار مسمومیت غذایی می‌شوند تامین آب و الکترولیت‌های مورد نیاز برای بدن، قدم اول درمان است و سرخود نباید آنتی‌بیوتیک مصرف کرد.

ویژگی‌های سفر امن برای کودکان

خانواده‌ها برای حضور در یک محل مطمئن در سفر برنامه‌ریزی کنند.


به همراه داشتن آب معدنی مطمئن و جوشاندن آب به مدت ۵ دقیقه در صورتی که از تمیزی آن اطمینان ندارید لازم است.

مراجعه نکردن به رستوران‌های نامطمئن و استفاده از دستشویی‌های بهداشتی و شستن دست بعد از استفاده از دستشویی ضروری است.

در صورت نیاز به تغییر پوشک کودک، پوشک قبلی را در کیسه گذاشته و در آن‌را گره زده و در نزدیک‌ترین سطل آشغال بیندازید.

کودکان را زیاد نبوسید و بغل نکنید.

صرف غذا در ماشین و شرایط نامناسب انجام نشود.

به کنترل سرما و گرما برای کودکان توجه کنید.