| |
روایت بطحایی از روز متفاوت مدارس ایران
خبرآنلاین: از قلعه گنج تا مجتمع‌های قصر گونه آموزشی غیرانتفاعی در تهران، همه روز شنبه تجربه‌ای متفاوت را تجربه کردند. تجربه تماشای یک برنامه جمعی که از سوی شخص وزیر آموزش و پرورش توصیه شده بود. اینکه به بچه‌ها این فرصت داده شود تا در کنار هم بتوانند فوتبال ببینند. بازی پرسپولیس در فینال لیگ قهرمانان آسیا که بعد ملی داشت.
اتفاقی در تضاد با نظم سنتی همیشگی مدارس. خیلی‌ها شاید به وزیر و مشاورانش خرده بگیرند که رفتاری عامه پسندانه داشته و بسیاری هم تصاویر مدارس در روز بازی با پرسپولیس را از جاری شدن دوباره امید در شریان مدارس سنتی‌مان لقب داده‌اند. تصاویری از شادی و غم در کنار هم که طعم گس زندگی‌های‌مان بر اثر فشارهای اقتصادی را کمی شیرین کرد و لبخند بر لبان‌مان جاری کرد.
به همین بهانه سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش که مجری اصلی چنین تصمیمی بوده است به پرسش‌های خبرآنلاین پاسخ داده است. او از یک اصل همیشه گم شده گفته که بزرگترین ضربه را به نظام آموزشی‌مان می‌زند. اصل یادگیری کودکان در حین بازی. کاری که از مقطع اول ابتدایی از امسال آغاز شده و دیگر ورزش قرار نیست در مدارس به زنگ کمک آموزشی برای ریاضی و علوم باقی درس‌ها بدل شود.
اینکه استعدادهای ورزشی‌مان در دل مدارس شکل بگیرند و رشد کنند. رویایی که سال‌هاست در حسرتش ورزش ایران می سوزد.
*تصاویر روز بازی پرسپولیس از تماشای فوتبال در مدارس، از آن تصاویر مناطق محروم که بچه‌ها با موبایل معلم فوتبال می دیدند تا این همه کری خوانی های جذاب از مدارس مختلف تهران، یک تجربه متفاوت از مدارس بود. مدارسی که همه ما در خاطراتمان همیشه بر مدار نظم سنتی بوده است. از این تصمیم چقدر رضایت دارید؟
این تصمیم یک گام جدی برای این اصل مهم است که همواره دنبالش بودیم. یعنی آنچه در مدرسه اتفاق می‌افتد، برنامه‌های آموزشی و پرورشی، با نیازهای فردی و اجتماعی بچه‌ها انطباق بیشتری پیدا کند.
بچه‌ها آن روز خیلی مشتاق بودند که بازی فوتبال را با هم ببینند و با هم در این شادی شریک باشند. این تصمیم باعث شد که بچه‌ها در مدرسه در کنار هم بازی را ببینند و با هم تشویق کنند و با هم هورا بکشند و با هم ناراحت شوند. این همان اهداف تربیتی است که آموزش و پرورش و مدرسه باید دنبال کند.
البته یک جای تاسف هم داشت و دارد که متاسفانه در مناطق محروم در برخی موارد ما حتی یک تلویزیون سیاه و سفید خیلی معمولی هم پیدا نمی‌شد که بچه‌ها بتوانند فوتبال ببینند و با توجه و از خودگذشتگی و عنایتی که معلمان عزیز و همکاران عزیز من داشتند در برخی مواقع حتی از موبایل برای دیدن این بازی استفاده کردند. امیدوارم روزی برسد که این حداقل امکانات و تجهیزات در همه مدارس ما وجود داشته باشد.
*تصویری که از مدارس امروز ما منتشر شد، تصویری امیدبخش بود که هم الگوهای آموزش مشارکتی را در دلش می‌شد دید هم حس نشاط عمومی را به جامعه منعکس کرد. از کری‌های کودکانه تا تمرین کارهای گروهی و جمعی. این یک حادثه بود یا ادامه خواهد داشت؟
همانطور که پیش از این هم گفته شده نشاط شرط اول برای یادگیری موثر است. تکرار می‌کنم وجود نشاط و شادمانی گام اول و اصلی برای یک یادگیری موثر و بادوام است. بنابراین ما تلاش می‌کنیم مثل اتفاقی که امروز افتاد و به همت همکاران عزیزم در مدارس با وجود محرومیت‌ها و نبود امکانات باعث ایجاد یک شادی و نشاط جمعی شد، ان‌شاءالله در آینده به مناسبت‌های مختلف و موضوعات مختلف این تجربه را بتوانیم تکرار کنیم و مدرسه هر روز شاهد اتفاقاتی مثل امروز باشد.
*یکی از بزرگترین چالش‌ها در نظام آموزشی ما در همه سال‌های گذشته مغفول ماندن ارزش ورزش پایه و کشف استعداد بوده. از زنگ‌های ورزش که نادیده گرفته شدند و حتی جذب ده هزار معلم ورزش در سال‌های گذشته عملا خروجی مشخصی نداشت و همچنان این یک انتقاد وارد است که ورزش یک زنگ تفریح در مدرسه است. اما در همه کشورهای پیشرفته بر نقش ورزش و پیشاهنگی بر سلامت کودکان و نوجوانان و البته در استعدادیابی تاکید دارند. با این علاقه‌ای که شما به ورزش دارید و با این همه استعداد ذاتی آیا تحولی در ورزش مدارس ایجاد می‌کنید؟
صادقانه باید بگویم که بسیار امیدوارم که روزی در مدارس ما زنگ تربیت بدنی و ورزش مهمترین زنگ و طولانی‌ترین زنگ در بین دروس مختلف باشد. حتی بسیاری از اهداف آموزشی دیگر که در درس‌های دیگر ما دنبال می‌کنیم در ساعت تربیت بدنی و زنگ ورزش قابل تحقق است. از این رو واقعا امیدوارم که زنگ تربیت بدنی ما در مدارس بتواند آن نشاط و سرزندگی و تحولی که ما دنبال می‌کنیم را جرقه بزند و با شتاب بیشتری محقق بسازد.
امیدوارم با تلاشی که دولت دوازدهم به عمل آورده، اعتبارات اختصاصی برای زنگ تربیت بدنی رو به افزایش است و تجهیزات و اقلام مورد نیاز تربیت بدنی بچه‌ها، هر چند با شیب بسیار ملایم اما خوشبختانه رو به افزایش است و به میزان مطلوب خودش نزدیک می‌شود. در مدارس باید معلمین ما یاد بگیرند و تمرین کنند که با کمترین امکانات و تجهیزات، امکان برگزاری زنگ ورزش وجود دارد. نباید منتظر باشیم که همه تجهیزات مورد نیاز فراهم شود و بعد اقدام به تربیت بدنی و ورزش کنیم.
خوشبختانه در دوره ابتدایی تلاشی که از دو، سه ماه پیش آغاز شده و معلمین دوره ابتدایی مهارت‌ها و دانش های لازم را برای درس تربیت بدنی دارند فرا می‌گیرند، تا حدودی ما را از وابستگی به وجود معلم تربیت بدنی تا حدودی آزاد کنیم تا زمانی که بتوانیم در هر مدرسه به تعداد مورد نیاز معلم تربیت بدنی داشته باشیم، آموزگاران دوره ابتدایی تا حدودی خواهند توانست جای خالی معلم تربیت بدنی را پر کنند و درس تربیت بدنی در دوره ابتدایی به اجرا دربیاید.
همین روش را برای دوره متوسطه اول و دوم هم دنبال خواهیم کرد و البته امیدوارم که با حمایتی که دولت خواهد داشت ما معلمان متخصص و حرفه‌ای را برای درس تربیت بدنی در همه مدارس داشته باشیم و همه دانش آموزان ما از وجود چنین معلمان متخصصی برخوردار باشند.
*این طرح جدید برنامه ویژه مدرسه که شامل دو ساعت در هفته از کاهش دروس می‌شود آیا شامل ابتدایی می شود و اگر می‌شود شامل دروس تربیت بدنی هم می‌شود یا نه؟
ما از روز اول و در سال اول که امسال آغاز کردیم ابتدایی دوم و متوسطه اول را تحت پوشش برنامه ویژه مدارس قرار دادیم. برنامه ویژه مدرسه که شامل دو ساعت در هفته است در پایه‌های چهارم، پنجم، ششم و هفتم، هشتم، نهم اجرا می‌شود. برای استفاده از برنامه‌هایی مثل برنامه دیروز، بله در چهارچوب برنامه ویژه مدرسه پیش بینی شده و مدیران مدارس و معلم‌ها می توانند از این ظرفیت استفاده کنند.
