۱۲.۵ میلیون نفر سیگاری حرفه‌ای

خبرگزاری ایسنا: رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی اعلام کرد که ۱۲.۵ میلیون نفر مصرف‌کننده حرفه‌ای سیگار در کشور وجود دارد.

محمدرضا تاجدار در نشستی خبری با بیان این‌که میزان تولید داخلی سیگار طی شش ماهه نخست سال جاری در قیاس با مدت مشابه سال قبل ۱۶ درصد کاهش یافته است، اظهار کرد: در شش ماهه نخست سال گذشته مجموعا دو میلیون و ۳۴۰ هزار کارتن معادل ۲۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون نخ سیگار تولید شد که در سال جاری این رقم به یک میلیون و ۹۶۰ هزار کارتن معادل ۱۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون نخ کاهش یافت.

وی ادامه داد: واردات سیگار در شش ماهه نخست سال جاری با توجه به قانون برنامه پنجم توسعه صفر شد و واردات تنباکو معسل نیز طی مدت مذکور ۴۳ درصد کاهش یافته که حاکی از کاهش واردات یک میلیون و ۳۴۵ کیلویی این محصول است و در مورد میزان تولید داخل تنباکوی معسل نیز باید به افزایش تولید ۵۴ هزار کیلویی اشاره کرد.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی با تصریح این‌که بخش قابل توجهی از بازار مصرف به سمت محصولات قاچاق سوق داده شده است، تاکید کرد: باید بازار مصرف به سمت سیگارهای مجاز حرکت کند و متاسفانه چه در حوزه سیگار و چه در بخش تنباکو به ویژه تنباکوی معسل فضای بازار در اختیار محصولات قاچاق قرار گیرد.

وی در مورد میزان مصرف سیگار نیز، اعلام کرد: رقم دقیقی در این رابطه در دسترس نیست و هفت الی هشت سال پیش بود که وزارت بهداشت نیز میزان مصرف سیگار را ۵۵ میلیارد نخ برآورد کرد که در همان زمان متولی انحصار دخانیات رقم مربوط به مصرف سیگار را ۶۵ میلیارد نخ برآورد کرد، بنابراین آمار مربوط به تولید و واردات رسمی مشخص است، اما در ارتباط با میزان مصرف و قاچاق رقم دقیقی نیست.

تاجدار افزود: آنچه بر اساس مشاهدات میدانی می‌توان اعلام کرد که مصرف سیگار بالاتر از ۶۵ میلیارد نخ در سال است و در این رابطه می‌توان به بزرگتر شدن دایره مصرف در بین بانوان و نیز رده‌های سنی پایین‌تر براساس اعلام دستگاه‌های ذیصلاح استناد کرد.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی در ادامه با اشاره به وضعیت تولید و مصرف سیگار طی یکسال و نیم اخیر بیان کرد: حدود یک سال و هفت ماه پیش بود که بر اساس برنامه ششم توسعه پیشنهادی توسط برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی ارائه شد که دولت موافق افزایش عوارض و مالیات سیگار نبود.

وی ادامه داد: بر اساس پیشنهاد ارائه شده در ماده ۷۳، افزایش ۱۰ درصدی عوارض تولیدات داخلی، ۲۰ درصدی محصولات با برند مشترک، ۲۵ درصدی برندهای خارجی تولید داخل و ۴۰ درصدی واردات مدنظر قرار می‌گرفت که این مساله با توجه به وجود مخالفان چندباری به کمیسیون تلفیق رفت و برگشت و در نهایت در زمان تصویب آن رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که با تصویب این ماده تا پنج سال با تولیدکنندگان کاری نداشته باشید تا آنها بتوانند در رابطه با فعالیت خود برنامه‌ریزی کنند و بتوانند با مالیات در نظر گرفته شده همچنان در فضای رقابتی با سایر محصولات قرار داشته باشند.

تاجدار با بیان این‌که سازمان برنامه و بودجه و نیز دولت با این افزایش مخالف بودند، گفت: اما با لابی‌های صورت گرفته در مجلس شورای اسلامی که نمی‌دانیم از طرف کدام جریان دنبال می‌شد در نهایت مالیات نخی را در نظر گرفتند و براساس آن به ازای هر کارتن تولید داخل مالیات ۷۵ هزار تومانی هر کارتن تولید مشترک مالیات ۱۵۰ هزار تومانی، هر کارتن برند خارجی تولید داخل مالیات ۲۵۰ هزار تومانی و هر کارتن محصول وارداتی مالیات ۶۰۰ هزار تومانی لحاظ شد که پیشنهاد جدیدی بود و صنعت دخانیات را تحت تاثیر قرار داد.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی ادامه داد: بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته تا پایان برنامه پنجم توسعه قرار بود واردات صفر شود و با این استدلال اعداد و ارقام مربوطه مدنظر قرار گرفت که هزینه‌های سنگینی بود و در اسفندماه انتشار این خبر هجمه شدیدی را به منظور خرید و دپوی سیگار در بازار به وجود آورد و افرادی برای کسب سود به این مقوله وارد شدند که در نهایت افزایش قیمت و کمبود مصنوعی را در بازار به وجود آورد.

وی افزود: با به وجود آمدن التهابات ارزی در ابتدای سال وضعیت صنعت دخانیات نامناسب شد و طی سه ماهه ابتدای سال ۱۳۹۷ هیچ ارزی به صنعت دخانیات تخصیص نیافت و این مساله با عدم تامین مواد اولیه، کاهش تولید و ایجاد فاصله قیمتی همراه شد هر چند در سه ماهه دوم شرایط بهبود یافت.

تاجدار با تاکید بر این‌که نبود نظارت‌های مناسب امکان واردات قاچاق را به کشور افزایش داده است، اظهار کرد: در حال حاضر شرایط برای تولید سخت شده و متاسفانه بخش عمده‌ای از فضای بازار در اختیار محصولات قاچاق قرار گرفته است و اگر شرایط به همین منوال پیش برود شاهد کاهش ۳۰ درصدی تولید داخل تا پایان سال خواهیم بود و این مقوله بحران و تعطیلی را در صنعت دخانیات به دنبال خواهد داشت.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی افزود: متاسفانه محصولات قاچاق علاوه بر خسارت وارده به سلامت مردم، درآمدهای عمومی کشور را کاهش می‌دهد و به صنعت دخانیات لطمه می‌زند و اثرات اقتصادی متعددی را برای جامعه به دنبال خواهد داشت. تا آنجایی که اطلاع داریم قرار بوده از صنعت دخانیات ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ میلیارد تومان وصول شود که امیدواریم این ارقام نه به مصرف بلکه به صنعت دخانیات باز گردد و نباید در این رابطه مقوله صنعت با مصرف اشتباه گرفته شود.

وی در ادامه با انتقاد از موضع‌گیری اخیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر عدم تخصیص ارز از سامانه نیما به صنعت دخانیات، اظهار کرد: اخیرا وزارت بهداشت مدعی شده تا ارزی از سامانه نیما به صنعت دخانیات تخصیص نیابد و در حالی که طبق اعلام دولت واحدهای تولیدی باید ارز خود را یا از طریق ارز دولتی یا از طریق سامانه نیما تامین کنند.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی افزود: این موضع‌گیری وزارت بهداشت به این معناست که فعالان صنعت دخانیات ارز مورد نیاز خود را از بازار آزاد که مورد تایید دولت نیست تامین کنند و این مساله نه تنها قابل تامل بلکه باید توسط دولت پیگیری شود تا دستگاه‌های زیرمجموعه آن چنین اظهارنظرهایی نداشته باشند.

تاجدار با اشاره به این که موضع افزایش قیمت به منظور کاهش مصرف اتفاقی است که ۴۰ سال است که رخ نداده، خاطر نشان کرد: هر ساله عوارض و مالیات محصولات دخانی افزایش می‌یابد و نه تنها شاهد کاهش تولید و درآمدها هستیم، بلکه مصرف نیز در این مدت افزایش یافته است.

وی با بیان این‌که ۱۲ میلیون نفر مصرف‌کننده حرفه‌ای سیگار در کشور وجود دارد، گفت: ۱۲ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان گردش مالی مربوط به صنعت دخانیات است و به صورت مستقیم ۱۵ هزار نفر در این صنعت فعالیت می‌کنند و به سختی خود را سرپا نگه داشتند.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی با اشاره به این‌که ۵۰۰ نوع محصول قاچاق در بازار کشور وجود دارد، اظهار کرد: برای هر بازاری یک گروه از محصولات قاچاق تعریف شده است و به طور مثال در تهران ۵۹ نوع سیگار قاچاق وجود دارد.

تاجدار با تاکید بر این که طی سه سال گذشته قانون‌گذار سه قانون کمرشکن را برای صنعت دخانیات مصوب کرده است، ادامه داد: نه تنها آمار مصرف در کشور کم نشده بلکه سهم قاچاق افزایش یافته است.

وی همچنین در مورد محصولی تحت عنوان مارلبرو و مسائل مربوط به قاچاق این محصول یادآور شد ماهانه ۳۰ هزار تن فروش این محصول قاچاق است و ما نمی‌دانیم از چه مسیری وارد می‌شود.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی، ادامه داد: اعتقاد داریم که باید واردات از مسیر رسمی صورت گیرد و گویا در ارتباط با مارلبرو تفاهمی بین شرکت دخانیات ایران و صاحب برند این محصول مدنظر قرار گرفته است.

تاجدار با انتقاد از افزایش شدید نرخ مالیات بر ارزش افزوده محصولات دخانی و مواد اولیه آن در لایحه جدید مالیات بر ارزش افزوده در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: بعد از افزایش عوارض و مالیات‌هایی که طی چند سال اخیر به صنعت دخانیات کشور اعمال شد، اخیراً افزایش مالیات ارزش افزوده نیز مطرح شده است که بر اساس آن، برای تولید داخل از ۱۵ درصد به ۲۰ درصد، برای تولید برندهای خارجی ۳۵ درصد، برای واردات ۶۵ درصد و هر ساله ۵ درصد به آن افزوده شود تا مالیات ارزش افزوده برای تولیدات داخلی به سقف ۶۰ درصد، تولید با برندهای خارجی به ۸۵ درصد و واردات به ۱۲۵ درصد برسد.

وی ادامه داد: نکته فاجعه بار برای صنعت دخانیات این است که در ماده ۹ این لایحه پیشنهادی علاوه بر اخذ مالیات از سیگار بعنوان محصول نهایی، از توتون به عنوان اصلی‌ترین و مهترین ماده اولیه تولید سیگار ۶۵ درصد نیز مالیات اخذ خواهد شد، این موضوع نباید از نظر دور داشته شود که کلیه شرکت های تولیدی در کشور بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد نیاز خود به توتون را از خارج کشور تامین می‌کنند.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی ادامه داد: این پیشنهاد در حالی مطرح شده است که اصلا واردات سیگاری در کشور وجود ندارد و این یک توجیه برای فشار به تولیدکنندگان است؛ چراکه بر اساس قانون برنامهپنجم توسعه، به واردکنندگان فشار آوردیم که باید تولیداتشان را در داخل انجام دهند و از طرف دیگر در سه سال اخیر، هر سال یک فشار جدید کمرشکن به تولیدکنندگان این صنعت اعمال شده است.

وی خاطرنشان کرد: در چنین وضعیت و با این فشارهای کمرشکن می‌شود انتظار داشت تا این صنعت پابرجا بماند؟