چالش مذاکره با طالبان برای روحانی

روزنامه قانون نوشت: افكارعمومي در ايران و افغانستان به رونمايي ناگهاني از مذاكرات با يك گروه خاص واكنش مثبتي نشان ندادند.

مسئولان و مقامات كشورمان براي بهبود وضعيت منطقه و درراستاي پايان دادن به سلطه تروريسم مي‌كوشند و در اين مسير هزينه‌هايي نيز متحمل شده‌اند، ولي آيا گفت‌وگو با طالبان در اين روزهايي كه دولت‌هاي منطقه‌اي با ايران روابط چندان خوبي ندارند، مفيد است؟! آيا دولت قانوني و مستقر در افغانستان از اين رويه رضايت دارد؟!

شاه ‌حسین مرتضوی، معاون سخنگوی ریاست جمهوری در واکنشی به سخنان جواد ظریف، وزیر خارجه‌ ایران او را متهم به سخنگویی برای طالبان کرد. اين رسانه در ادامه به سفر وزير امور خارجه كشورمان به هند نيز اشاره كرد و نوشت كه جواد ظریف در کنفرانسی در هند با یک رسانه‌ هندی گفته بود: «ناممکن است که طالبان در آینده‌ افغانستان نقشی نداشته باشد اما این نقش نباید تعيین کننده باشد». شاه حسین مرتضوی در واکنش به سخنان ظریف گفت: مقامات وزارت خارجه‌ ایران این روزها در نقش سخنگویان طالبان عمل می‌کنند.

ساعاتي بعد، شاه حسین مرتضوی یادداشتش را از شبکه‌های اجتماعی حذف کرد.

شکی نیست. اما سوال این است كه اگر غیر از ایران در قدم اول و در قدم دوم غیر از پاکستان و روسیه کشور دیگری چنین سخنی را بیان می‌کرد، آیا بازهم واکنش دولت افغانستان به همین سراسیمگی و خودسری و تندی بود؟بي‌شک خير، ایران‌هراسی و نکوهش دولت ایران برای سیاستمداران افغانستان و مقامات دولت به مثابه‌ یک فرصت و امتیاز برای امتیازگیری سیاسی و اجتماعی به حساب می‌آید.

اما در ايران نيز واكنش‌هايي به مسائل مربوط به روابط با طالبان و موضوعات مربوط به آن مطرح شده است. در همين راستا ابراهیم رحیم‌پور که تا حدود یک‌سال قبل معاونت آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه را برعهده داشت، مي‌گويد با ریاست‌جمهوری اشرف غنی، ما شاهد افزایش منازعات میان دولت مرکزی و طالبان هستیم. به نظر می‌آید کرزای توانسته بود یک نوع بالانسی را در این باره برقرار کند ولی دولت اشرف غنی موفق به چنین کاری نشده است. از سوی دیگر، داعش به عنوان یک گروه مدعی اسلام‌گرایی دیگر، نقطه دیگری از جهان اسلام سر برآورده است که طی یکی، دو سال گذشته هم این غده سرطانی به افغانستان نیز تسری یافته است و ما مشاهده می‌کنیم، داعش در بخش‌هایی از افغانستان حضور پیدا کرده است.

ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ نیز شرایط متفاوتی را برای افغانستان ایجاد کرده است چراکه او ساز دیگری نسبت به اوباما در عرصه سیاست خارجی می‌زند. دولت وحدت ملی افغانستان نیز آن انسجامی را که در دولت کرزای وجود داشت را ندارد و اختلافات داخلی در درون دولت را مشاهده می‌کنیم. با وجود تلاش‌هایی که کابل برای رسیدن به توافق با طالبان انجام داده تا روند صلح طی شده و آن‌ها نیز در روند قدرت سهیم شده و مشارکت داشته باشند ولی تا به امروز این گفت‌وگوها به سرانجام نرسیده است.

اديده گرفتن ديپلماسي عمومي در مناسبات جهاني يا منطقه‌اي معضلي است كه مي‌توان آسيب‌هاي فراواني به دستگاه ديپلماسي يك كشور يا نهادهاي هم‌راستاي آن ايجاد كند. طالبان همچنان در ذهن مردم ايران به عنوان يك گروه بد جا دارد و اقدامات مفيد گروه‌هاي مختلف براي به دست گرفتن افسار اين جريان فكري و سياسي را برنمي‌تابند. مسئولان و آن‌هايي كه وظيفه به نتيجه رساندن مروادات كلان را دارند بايد به شيوه‌اي برخورد كنند كه ابتداي ملت براي پذيرش يك اقدام آمادگي داشته باشند و در ادامه از پروژه‌اي رو نمايي كنند تا اين گونه مسائل ايجاد نشود.