رونمایی از سکه‌های دوران ولایت عهدی امام رضا (ع)

به گزارش ایسنا، محمد تقی صفار، پژوهشگر تاریخ و کارشناس سکه‌های ضرب چکشی همزمان با دهه کرامت، ۱۸ تیرماه در شانزدهمین سه‌شنبه فرهنگی و مراسم رونمایی از سکه‌های دوره ولایت‌عهدی امام رضا (ع) اظهار کرد: گنجینه سکه آستان قدس رضوی با دارا بودن بیش از ۶۷ هزار سکه یکی از غنی‌ترین موزه‌های سکه ایران و منطقه است.

وی ادامه داد: این آثار به دو طریق جذب گنجینه رضوی شده است. یا این که خیران نیک‌اندیش و ارادت‌مندان آثار نفیس خود را از روی نذر و نیاز به ساحت مقدس رضوی وقف و اهدا نمودند و یا از مجموعه‌داران خریداری شده است.

وی در تشریح سکه‌های ضرب چکشی گنجینه رضوی افزود: در این مجموعه غنی تعداد ۱۲۵۰ سکه ضرب چکشی از ده‌ها سلسله و بیش از ۱۰۰۰ سکه ضرب ماشینی از ۱۳۰ کشور جهان در معرض دید علاقمندان قرار گرفته است.

این پژوهشگر تاریخ و کارشناس سکه‌های ضرب چکشی ادامه داد: مجموعه سکه‌های ایران پیش از اسلام شامل سکه‌های هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، فرمانروایان محلی، ساسانیان و سکه‌های اسپهبدان طبرستان است.

صفار اضافه کرد: مجموعه سکه‌های دوره اسلامی شامل سکه‌های عرب ساسانی، طبرستانی، عرب طبرستانی، خلفای اموی و خلفای عباسی است و مجموعه سکه‌های حکومت‌های نیمه مستقل ایرانی شامل سکه‌های طاهریان، صفاریان، سامانیان، آل زیار، آل حسنویه، آل بویه، علویان طبرستان، سالاریان، باوندیان، شروانشاهان، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان و باطنیان الموت است.

وی بیان کرد: مجموعه سکه‌های ایران از حمله مغول تا قاجار شامل سکه‌های مغول، ایلخانان مغول، آل مظفر، آل جلایر، سربداران، مرعشیان، تیموریان، امرای آق قویونلو و قراقویونلو، صفویان، افشاریان، زندیه و قاجاریه است.

این پژوهشگر تاریخ و کارشناس سکه‌های ضرب چکشی اظهار کرد: مجموعه سکه‌های حکام محلی ایران و ماورا النهر شامل سکه‌های بنی دلف، بنی باینجور، بنی صعلوکی، بنی فیروزان، شدادیان، عمرانیان، ایلک‌خانان آل افراسیاب، بنی کاکویه، بنی عناز، ملوک دربند، امرای آذربایجان، اتابکان و … است.

صفار افزود: مجموعه سکه‌های حاکمان مسلمان خارج از ایران شامل سکه‌های ادریسیان، بنی اغلب، امرای سند، طولونی، خلفای فاطمی، آل حمدان، زنگیان سوریه، غوریان، ایوبیان، خلجیان مصر، گورکانیان هند، افغانان و … است.

وی در خصوص سکه‌های به نمایش گذاشته در گنجینه سکه آستان قدس رضوی بیان کرد: حلقه‌های مبادلاتی مورد استفاده در معاملات بشر قبل از اختراع سکه، مجموعه سکه‌های ایران پیش از اسلام، مجموعه سکه‌های دوره اسلامی، مجموعه درهم‌های نقره ولایت‌عهدی امام رضا (ع)، مجموعه سکه‌های حکومت‌های نیمه مستقل ایرانی، مجموعه سکه‌های ایران از دوران حمله مغول، سکه‌های ماشینی ایران و سایر کشورهای جهان، مجموعه مدال هاریا، نشان‌ها، جواهرات، مصنوعات پولی و پول بافته‌ها است.

این پژوهشگر تاریخ و کارشناس سکه‌های ضرب چکشی در تشریح متن روی سکه‌های ولایت عهدی امام رضا (ع) بیان کرد: این متن در هفت سطر با عبارات «لله، محمد رسول الله، المأمون خلیفه الله، مما امر به الامیر الرضا ولی عهد مسلمین علی بن موسی بن علی بن ابیطالب، ذوالریاستین» به فضل بن سهل سرخسی، وزیر مأمون اشاره دارد که همزمان عهده‌دار امور کشوری و نظامی بود.

صفار اضافه کرد: متن حاشیه روی سکه عبارت است از بخشی از آیه ۳۳ سوره مبارکه توبه با آیه ۹ سوره مبارکه صف و متن پشت سکه در چهار سطر لااله الا الله وحده لا شریک له المشرق و متن حاشیه داخلی پشت سکه عبارت از «بسم الله ضرب هذا الدرهم (محل ضرب) سنه (سال ضرب)» است. متن حاشیه خارجی پشت سکه شامل بخشی از آیات چهار و پنج سوره مبارکه روم است.

در پایان مراسم از گُلی خاتم، مادر سردار شهید محمدرضا فردچیان از شهرستان اندیمشک که اهدا کننده این دو سکه به گنجینه رضوی تجلیل شد.