کاهش قیمت خودرو با داخلی‌سازی؟

دنیای اقتصاد : پویش داخلی‌سازی قطعات خودرو همچنان با اصرار وزارت صنعت،معدن و تجارت ادامه دارد، با این حال مشخص نیست آیا این پروژه به کاهش قیمت خودروها نیز کمک خواهد کرد یا نه.

اوایل هفته جاری، میز دوم داخلی‌سازی قطعات برگزار و مسوولان وزارت صنعت تاکید کردند در میز قبلی، ۱۲ قطعه مربوط به خودروهای پر تیراژ، ساخت داخل شده است. هدف اصلی وزارت صمت از پویش داخلی‌سازی قطعات، کاهش ارزبری در زنجیره خودروسازی و سرپا نگه داشتن تولید است، با این حال مشتریان انتظار دارند در پی این پویش، قیمت خودروها نیز کاهش پیدا کند. در این مورد، سرپرست معاونت امور صنایع وزارت صمت در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس عنوان کرده که وقتی داخلی‌سازی افزایش یابد، شاهد کاهش ارزبری خودرو خواهیم بود و بنابراین هزینه‌ای برای خرید دانش فنی پرداخت نخواهد شد و این موضوع سبب پایین آمدن قیمت خودرو می‌شود. صادق نیارکی تاکید کرده که مولفه‌های مختلفی در قیمت خودرو نقش دارند که یکی از آنها داخلی‌سازی قطعات است؛ در عین حال، آنچه به خودروسازان کمک می‌کند، افزایش تیراژ است، زیرا موجب کاهش هزینه‌های تولید می‌شود. وی تاکید کرده که موارد مختلفی در قیمت خودرو ‌نقش دارند و در این بین، نقدینگی و تامین قطعات از مهم‌ترین عوامل به حساب می‌آیند.

اظهارات سرپرست معاونت امور صنایع وزارت صمت در واقع گویای این مساله است که قیمت خودرو تحت‌تاثیر فاکتورهای مختلفی تغییر می‌کند و داخلی‌سازی تنها یکی از آنها است. به عبارت بهتر، درست است که داخلی‌سازی به کاهش وابستگی به قطعات خارجی و خروج کمتر ارز از کشور می‌انجامد، اما به تنهایی ضامن افت چشمگیر قیمت خودرو نیست. در حال‌حاضر به دلیل تحریم، تامین قطعات خارجی به مشکل خورده و وزارت صمت برای آنکه خودروسازی سرپا بماند، پویش داخلی‌سازی قطعات را راه انداخته است. اگر فرض کنیم برنامه‌های وزارت صمت در این مورد، خوب پیش برود و بخش زیادی از قطعات ساخت داخل شود، قطعا هزینه تولید خودروسازان از محل تامین قطعات خارجی پایین می‌آید. به هر حال وقتی قطعه‌ای از داخل تامین شود، با توجه به قیمت بالای ارز، احتمالا هزینه کمتری روی دست خودروسازان می‌گذارد و به‌تبع آن، بخشی از هزینه‌های تولید نزولی می‌شود. این در حالی است که افزایشی شدن سایر فاکتورهای اثرگذار بر قیمت خودرو، به احتمال فراوان اثر داخلی‌سازی را کمرنگ خواهد کرد. بخش قابل‌توجهی از هزینه تولید خودرو را قیمت مواد اولیه، تورم عمومی و نرخ دستمزد تعیین می‌کند که معمولا افزایشی هستند، بنابراین اصلا بعید نیست که اثر کاهش ارزبری از ناحیه داخلی‌سازی، در آنها هضم شود و قیمت تمام شده خودروها پایین نیاید.

نکته دیگر اینجاست که خودروسازان به قیمت‌های فعلی محصولات‌شان (با وجود رشد حتی بیش از ۱۰۰ درصدی) معترض بوده و می‌گویند با هزینه تولیدشان نمی‌خواند،‌ بنابراین به نظر می‌رسد اگر افتی هم از ناحیه کاهش ارزبری رخ بدهد، اثر آن عملا توسط شرکت‌های خودروساز (در راستای پوشش سایر هزینه‌ها) خنثی می‌شود. این را هم نباید فراموش کرد که گاهی داخلی‌سازی قطعات از جهت هزینه‌ها، گران‌تر از واردات از آب درمی‌آید، مخصوصا اگر قرار باشد به کیفیت نیز توجهی ویژه شود؛ بنابراین اینکه قطعات موردنیاز خودروسازان (در صورت دارا بودن سطح کیفی مناسب) از قیمت بالایی برخوردار باشند، موضوع غیرمحتملی نیست. در مجموع به نظر می‌رسد نمی‌توان انتظار زیادی بابت کاهش قیمت خودرو از ناحیه داخلی‌سازی داشت و احتمالا وزارت صمت نیز مواردی دیگر مانند تداوم تولید و کاهش ارزبری را در اولویت اهداف خود در پویش داخلی‌سازی قرار داده است.