هجوم رسانه ملی و یک بازرس به «سلامت» مردم

تابناک: چه نشسته اید که سمی مهلک در بسته بندی شکیل و زیبا به شما فروخته می‌شود و به خیال خام آن را سر می‌کشید! سمی که جای شیر به شما می‌فروشند و فکر می‌کنید با نوشیدنش، سلامتتان را تضمین می‌کنید، در حالی که... .

آنچه خواندید، برداشت برخی مردم از گفت و گوی صبحگاهی بین مجری و کارشناس میهمان یک برنامه رسانه ملی است؛ برنامه‌ای که در آن کارشناس تاکید می‌کند، شیر‌هایی که به اسم پاستوریزه در فروشگاه‌ها و مغازه‌ها توزیع می‌شوند، حاوی سمی خطرناک هستند و مجری از مردم می‌خواهد تا اطلاع ثانوی شیر نخورند!

بحث درباره سمی با نام «آفلاتوکسین» است که کارشناس تاکید دارد از طریق غذای آلوده دام‌ها به بدنشان رسیده و به واسطه شیر، به مردم فروخته می‌شود و سلامت ایشان را تهدید می‌کند؛ سمی که کبد را نشانه می‌رود و منجر به سرطان می‌شود.

البته ماجرا وخیم‌تر از اینهاست؛ این را «بهادر حاجی محمدی» که بازرس انجمن بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران معرفی می‌شود و به واسطه برنامه «سلام صبح بخیر» شبکه ۳ سیما به خانه‌های عموم ایرانیان راه یافته و با سخنان هراس آورش، در ساعات اخیر به چهره‌ای سرشناس در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده، خطاب به مجری و مردم می‌گوید.

بازرسی که تاکید دارد نباید نگران وجود پالم یا وایتکس (همان آب ژاول!) در لبنیات باشیم چراکه مساله مهم تری به اسم آفلاتوکسین وجود دارد که حتی با جوشاندن شیر هم از بین نمی‌رود و میزان آن در شیر‌های تولیدی در کشورمان آنقدر بالاست که موجب شده رتبه آخر را در میان ده کشور منطقه خاورمیانه از نظر آلودگی شیر به این سم داشته باشیم.

البته آقای بازرس تاکید دارد، گزارش هولناکش را نه از بازرسی هایش، که از پژوهش‌های تعدادی از اساتید دانشگاه استخراج کرده که نشان می‌دهند، «۳۳ درصد نمونه‌های شیر پاستوریزه کشورمان آلوده به این سم بودند»؛ پژوهش‌هایی که به گفته حاجی محمدی، کودکان و خردسالان را در معرض خطرات جدی تری قرار می‌دهد، چون وزن پایینی دارند و میزان سم بیشتری دریافت می‌کنند.

ادعا‌هایی ترسناک که در ادامه به نقد جدی عملکرد وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی و دیگر دست اندرکاران این حوزه می‌رسد و فراز مهم و جدی اش، این سخنان آقای بازرس است: «متاسفانه یا خوشبختانه سرانه مصرف شیر در کشور ما پایین است و اگر در مصرف شیر مثل کشور‌هایی همچون انگلستان بودیم مشخص نبود که چه اتفاقی در حوزه سلامت رخ می‌داد.»

اکنون اگر بدانیم کارشناس میهمان رسانه ملی فکر منشا آلودگی تغذیه دام‌های شیری در کشور را هم کرده و مدعی شده که آفلاتوکسین موجود در شیرها، از ذرت‌های آلوده وارداتی نشات گرفته اند، پازلی تکمیل پیش رویمان قرار دارد که ظاهرا بی اشکال است؛ هرچند کمی دقت در سخنان این فرد به نکات جالب توجه و متعارضی می‌رسد.

مثلا این نکته که او تاکید کرده از نظر وجود این سم در کشور‌های منطقه رتبه آخر را داریم که معنایش، وجود این سم در شیر‌های تولیدی و توزیعی در همه این کشورهاست که عجیب به نظر می‌رسد و ابهام آفرین است. ابهاماتی نظیر اینکه آیا آن‌ها هم برای دام هایشان ذرت آلوده وارد کرده اند و اساسا آیا وجود این سم، ولو میزان اندکش قابل قبول است یا خیر؟

یا این که حاجی محمدی تاکید کرده بازرس است، اما یادآور شده که اظهاراتش بر اساس پژوهش‌های دیگران است، نه یافته‌های خودش و یا حتی تاییدیه‌هایی که برای پژوهش‌ها در بازرسی هایش یافته. نکته‌ای کلیدی که می‌تواند با تخصص این کارشناس هم در تعارض باشد و این سوال را به وجود آورد که آیا سخنان چنین فردی قابل اعتنا و اتکاست و پازلی که چیده، با واقعیت تطبیق دارد؟

سوالاتی که با توجه به تکذیب ماجرا توسط وزارت بهداشت و همچنین کذب خواندن این ادعا‌ها توسط سازمان دامپزشکی کشورمان، جدی‌تر هم می‌شوند، اما اهمیت ماجرا برای افکار عمومی و موارد فراوانی که از گذشته در این خصوص در اذهان عمومی مانده، مانع از توجه به آن‌ها می‌شود. موانعی که برخی از جدی‌ترین هایشان محصول دوران حضور قاضی زاده هاشمی در راس وزارت بهداشت است.

مواردی از جمله ابهامات جدی در تولید خمیر مرغ و محصولاتی که با استفاده از آن ساخته می‌شوند، آلودگی‌هایی که سوسیس و کالباس‌های تولیدی در کشورمان دارند و از همه مهم‌تر در این بازه زمانی، وجود پالم در محصولات لبنی که یکی از مهم‌ترین پرونده‌های گشوده شده در حوزه سلامت در ایران است و به رغم تاکید فراوان وزیر وقت و همکارانش بر پیگیری، در نهایت به سوالی بزرگ و پاسخ داده نشده در افکار عمومی بدل شد.

به این موارد، کشف فاضلاب در آب معدنی، تولید روغن نباتی و انواع کره با مواد صنعتی، واردات برنج‌های آلوده یا تولید شده از پلاستیک و ده‌ها و صد‌ها مورد دیگر را می‌توان افزود که بسیاری شان را وزارت بهداشت به افکار عمومی سنجاق کرده است. چه به آن شیوه‌ای که وزیر اسبق در دستور کار داشت و چه با پیگیری نکردن و رفع ابهام نشدن توسط این وزارت خانه‌ها و دیگر نهاد‌های مسئول.

روندی که ساده انگاری است اگر تصور کنید وزیر فعلی بهداشت مخالف آن است به ویژه وقتی ماجرای ابتلای اهالی یک روستا به ایدز یا قاچاق دارو یا قضیه امضا‌های طلایی در این وزارت خانه را به یاد آوریم که برخی شان توسط وزیر بیان شده اند و بعضی شان با واکنش عجیب ایشان به مسائل لاینحل و ابهام آفرین تبدیل شده اند. اتفاقی که ظاهرا قرار است تداوم بیابد.

این را می‌شود از اکتفای وزارت بهداشت به یک تکذیب ساده در خصوص وجود سم سرطانزا در شیر دریافت، در حالی که جا داشت وزیر بهداشت به این موضوع واکنش نشان داده و در صورت باورشان بر تکذیبیه صادره، شکایت از بازرس مدعی و حتی دست اندرکاران برنامه رسانه ملی که به وی تریبون داده و تاییدش هم کرده اند را در دستور کار قرار دهند.

واکنشی که بسیار ضروری به نظر می‌رسد اگر بدانیم تکاپو‌هایی برای تحریم خرید شیر در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاده که می‌تواند سرانه مصرف شیر را از وضع فاجعه بار فعلی اش تنزل داده و در نهایت به بروز مشکلاتی جدی برای ایرانیان منجر شود. مشکلاتی که شاید در قیاس با لطمه وارد شده به اعتماد عمومی در این مواقع، قابل اغماض باشد!