مرغ هم از سفره‌ها پرمی‌کشد!

روزنامه شهروند: در هفته‌های اخیر قیمت مرغ گوشتی پرواز کرده و هر روز اوج می‌گیرد، به نحوی که از حدود ١١‌هزار تومان در هر کیلو ‏طی فروردین ماه در روز‌های اخیر به ١٩‌هزار و حتی ٢٠‌هزار تومان در هر کیلو رسیده است.

در چنین وضعیت قیمتی، روز ‏گذشته سرپرست معاونت بازرگانی وزارت صمت اعلام کرد: «قیمت جدید مرغ گرم آماده پخت در ستاد تنظیم بازار ۱۵‌هزار ‏تومان به اضافه ۵‌درصد کمتر یا بیشتر به اختیار استانداران تعیین شده است.» نرخی که فعالان صنعت مرغ در گفت‌وگو با «شهروند» ‏آن را با واقعیت‌های جاری این صنعت از لحاظ هزینه‌ای منطبق نمی‌دانند اما از سوی دیگر حتی تثبیت چنین نرخی با شرایط ‏معیشتی نامناسب این روز‌های مردم هم، چندان همخوان نیست، دوگانه‌ای که کلاف سردرگم دور پای نرخ مرغ پیچیده ‏است.‏

کلاف سردرگم افزایش قیمت‌ها ‏

وقتی به قیمت مرغ در فروردین‌سال جاری نگاهی می‌اندازیم می‌بینیم هر کیلو مرغ آماده طبخ حدود ١١‌هزار تومان قیمت ‏داشت. در اردیبهشت این قیمت تا ١٣‌هزار تومان بالا رفت اما به یک‌باره در هفته اخیر اوج‌گیری قیمت مرغ ‏را شاهد بودیم که نرخ هر کیلو به ١٨ تا ٢٠‌هزار تومان رسید.‏

هم مقامات مسئول در وزارت جهاد کشاورزی و هم فعالان صنعت مرغ دلایل گوناگونی برای وضع نابسامان قیمت‌ها طی ‏روزها و هفته‌های اخیر در این بازار ارایه می‌کنند، اما آنچه مشخص است صنعت طیور کشور از ابتدای شیوع بیماری کووید- ١٩ ‏با کاهش تقاضا در بازار و معضل سقوط قیمت‌ها، کمبود نهاده‌های خوراک طیور و کاهش نقدینگی روبه‌رو شد تا جایی که حدود ‏دو ماه پیش، بخشی از تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه گوشتی اقدام به معدوم سازی تولیدات خود کردند.‏

با ادامه یافتن این شرایط وقتی در این روزها به بازار مرغ سر می‌زنیم و با فروشندگان صحبت می‌کنیم، بسیاری از آنها ‏می‌گویند گوشت مرغ کمی برای عرضه وجود دارد و همین امر موجب افزایش قیمت‌ها شده است. حتی رستوران‌ها و تالارهایی ‏که به تازگی پس از برچیده شدن محدودیت‌های مرتبط با شیوع ویروس کرونا شروع به فعالیت کرده‌اند از کمبود این محصول در ‏بازار نگران هستند تا جایی که برخی از آنها می‌گویند درحال حاضر غذاهای مرغی را از منوی غذایی خود حذف کرده‌اند.

اما از سوی دیگر، مرتضی رضایی، معاون امور دام وزیر جهاد کشاورزی دراین‌باره اعلام کرد: «در اردیبهشت ماه‌سال ‏جاری با ۱۱۵‌میلیون قطعه جوجه‌ریزی هیچ کاهشی در تولید گوشت مرغ اتفاق نیفتاده و افزایش قیمت گوشت مرغ در بازار به ‏واسطه تغییر هزینه‌های تولید و نگهداری برای مرغداران است، ضمن اینکه هیچ کمبودی در مورد گوشت سفید در بازار وجود ‏ندارد و حتی مازاد تولید داریم.»‏

حال با تمام این اوصاف از وضع جاری اوج‌گیری نرخ گوشت مرغ در بازار، مصرف‌کنندگان بسیاری دچار نگرانی شده‌اند تا ‏جایی که برخی مدعی‌اند به دلیل کاهش توان مالی، گوشت مرغ را جایگزین مصرف گوشت قرمز کرده بودند که با افزایش ‏قیمت این محصول نیز با مشکل در تأمین سبد پروتیین خانوار خود روبه‌رو شده‌اند. در چنین شرایطی حالا ستاد تنظیم بازار می‌‏گوید به صورت فوریتی به مسأله ورود کرده است. ‏

در همین ارتباط، روز گذشته سرپرست معاونت بازرگانی وزارت صمت اظهار کرد: «با توجه به تحلیلی که دستگاه‌های متولی و ‏تشکل‌های مرتبط با کالاهای مختلف مطرح کردند، لزوم استمرار تولید و جلوگیری از زیان مرغداران و همچنین گران‌فروشی در ‏بازار، نرخ مرغ در سطح خرده‌فروشی ۱۵‌هزار تومان تعیین شد‎.‎‏» محمدرضا کلامی که در حاشیه جلسه ستاد تنظیم بازار سخن ‏می‌گفت، افزود: «این رقم می‌تواند بنا بر تصمیم استانداران به‌عنوان روسای کارگروه ستاد تنظیم بازار استان‌ها با توجه به ‏ظرفیت تولید و قیمت تمام شده در استان‌های مختلف ٥‌درصد بیشتر یا کمتر تعیین شود.»‏

تولیدکنندگان می‌گویند نرخ جدید توجیه اقتصادی ندارد

این قیمت‌گذاری اما واکنش‌هایی در سوی دیگر ماجرا یعنی میان تولیدکنندگان و فروشندگان مرغ داشته است. محمد یوسفی، رئیس ‏انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی درباره نرخ‌گذاری جدید ستاد تنظیم بازار و شرایط فعلی که صنعت مرغ با آن دست به ‏گریبان است و موجبات ایجاد چنین شرایط قیمتی در بازار شده به«شهروند» می‌گوید: «قیمت‌گذاری انجام شده تناسبی با واقعیت‌ها ‏ندارد. قیمت پیشنهادی تشکل‌ها حدود ١٩ تا ٢٠‌هزار تومان بوده است.»‏
او می‌افزاید: «وضعیت فعلی تولید که در میان آنها هزینه نهاده‌ها بیش از هر چیز بر گرده فعالان این صنعت فشار می‌آورد در ‏شرایطی است که اساسا چنین قیمتی را برنمی‌تابد. همچنین وزارت جهاد کشاورزی تلاش دارد ارز اختصاص یافته ‏به دانه‌های روغنی ارز نیمایی باشد و این به معنی آن است که کنجاله با نرخ چنین ارزی قیمت‌گذاری خواهد شد و این وضع ‏را از آنچه امروز می‌بینیم، بدتر خواهد کرد.»‏

این فعال صنعت مرغ خاطرنشان کرد: «در چنین وضعیتی مسئولان اعلام کرده‌اند تلاش دارند نهاده‌هایی را که در بنادر ‏است ترخیص کنند، هرچند این امر تأثیر چندانی در وضعیت فعلی نخواهد گذاشت و بیش از یک مسکن نخواهد بود. از سوی دیگر هم بسیاری ‏از تشکل‌های مرتبط هم به قیمت‌گذاری انجام شده اعتراض کرده‌اند. در حال حاضر منتظریم ببینیم به چه نتیجه‌ای خواهد رسید.»‏

همچنین مهدی یوسف خانی، رئیس اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی نیز در گفت‌وگو با «شهروند» درباره همین موضوع می‌گوید: ‏‏«نرخ‌گذاری جدید به هر صورت مقداری از روند رو به رشد قیمت‌ها را تعدیل خواهد کرد. اما مسأله اینجاست که باید ببینیم نرخ ‏اعلامی چقدر کارشناسی شده است، زیرا به نظر می‌رسد تولیدکنندگان با چنین نرخی موافق نیستند و بنا بر اطلاع ما تشکل‌های ‏مرتبط با تولیدکنندگان به این موضوع اعتراض کرده‌اند.»‏

او می‌افزاید: «با ارز نیمایی که برای نهاده‌ها می‌خواهند مقرر کنند چنین نرخی اصلا توجیه اقتصادی برای تولید‏کننده نخواهد داشت و قاعدتا در چنین شرایطی تولیدکننده نیز نمی‌تواند با نرخ مصوب مرغ خود را به دست فروشنده بسپارد. همه اینها نشان می‌دهد ‏نمی‌توان به صورت دستوری بازار را کنترل کرد و باید چاره‌اندیشی عمیقی برای مدیریت شرایط فعلی صورت گیرد.»‏

یوسف‌خانی در انتها به قیمت فعلی در بازار اشاره می‌کند و می‌گوید: «قیمت روزچهارشنبه در سطح بازار همچون روزهای ‏دیگر این هفته حدود ١٨‌هزار و ٥٠٠ تومان بود که باید دید در روزهای آینده با نرخ جدید، مرغ با چه قیمتی به دست فروشندگان ‏خواهد رسید که آنها هم با اضافه کردن سود ٨‌درصدی آن را عرضه کنند.»‏

با تمام این بالا و پایین‌های مسئولان و فعالان صنعت مرغ درباره قیمت‌ها در شرایطی که افزایش قیمت تخم‌مرغ هم در بازار سرکشی می‌کند، بسیاری از مردم نگران‌اند تا در شرایط میانگین معیشتی نامناسب نتوانند سبد پروتیین خانوار را تأمین ‏کنند، سبدی که برای بخشی از جامعه پیش از این از گوشت و ماهی به سبب قیمت بالای آنها خالی شده بود.‏