واکسن کرونای اروپایی تا اسفند ماه به ایران می‌آید؟

رکنا: در نشست مدیران ارشد شرکت آسترازنکا (شرکت دارویی اروپایی) با مدیران و کارشناسان مختلف وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و جمعی از اساتید و متخصصین پزشکی با تاکید بر محدودیت زمانی سفارش واکسن عنوان شد که در صورت تمایل ایران برای دسترسی به واکسن در ماه مارس (اواسط اسفند 99 تا اوایل فروردین 1400) باید سفارش گذاری هرچه سریع تر انجام شود چون در ابتدای سال 2021 حداقل فاصله سفارش گذاری تا تامین واکسن حدودا 3 ماه خواهد بود.

ضمن آنکه برنامه ریزی برای تولید سه میلیارد دوز واکسن آکسفورد- آسترازنکا تا پایان سال 2021 انجام شده و تولید انبوه واکسن کرونا در حال انجام است و تحویل واکسن به کشورها براساس اولویت سفارش آنان صورت می گیرد.

رییس بانک مرکزی امروز در حالی از مسدود بودن مسیرهای پرداخت و انتقال ارز برای خرید واکسن کرونا از COVAX و در پی آن عدم دسترسی ایران به این واکسن خبر داد که در جلسه ی روز جمعه ی مدیران ارشد آسترازنکا با مدیران و کارشناسان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو مطرح شد که خرید این واکسن به صورت مستقیم از این شرکت هیچ تفاوتی با خرید آن از طریق COVAX نخواهد داشت و قیمت گذاری هر دو مسیر در زمان پاندمی از همان سیاست عرضه بدون سود تجاری (Zero Profit) تبعیت خواهند کرد.

براساس پیگیری های به عمل آمده در این جلسه مزایای این واکسن نسبت به دو واکسن مشابه نیز مورد تبادل نظر قرار گرفت. از بین این مزایا می توان به قیمت مناسب این واکسن در مقایسه با رقبای خود اشاره نمود. با توجه به طراحی و توسعه این واکسن توسط یک مرکز دانشگاهی (آکسفورد) و منابع دریافتی برای تحقیق و توسعه ، سیاست این مجموعه برای قیمت گذاری این واکسن بر اساس عرضه بدون سود تجاری است. بدین معنی که این واکسن در زمان پاندمی برای همه کشورها با قیمت مساوی با هزینه های تولید عرضه خواهد شد.

به گفته مدیران ارشد آسترازنکا، قیمت هر دوز از این واکسن حدود بین یک چهارم تا یک پنجم قیمت واکسن های شرکت های دیگر خواهد بود. از سویی مزیت دیگر این واکسن برای کشورهای در حال توسعه مانند ایران این است که شرایط نگهداری این واکسن بین دمای 2-8 درجه ساتنتیگراد می باشد که همان دمای یخچال است در حالی که به گفته ی برخی از حاضران در جلسه برخی واکسن های دیگر دمای منفی 80 درجه نیاز دارند که امکان چنین شرایطی در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران بعید به نظر می رسد.

در این جلسه علمی همچنین در مورد مکانیسم عملکرد واکسن آسترازنکا، عنوان شد: این واکسن کرونا از دو مسیر سیستم ایمنی را فعال می کند که یکی از این دو مسیر (سلولهای T) ایمنی زایی بلند مدت برای فرد دریافت کننده واکسن ایجاد می کند. همچنین بر اساس نتایج ارائه شده از مطالعات، علاوه بر اثربخشی تا90 درصدی در یکی از رژیم های تست شده، این واکسن موجب شده هیچ بیماری شدید کووید در افراد دریافت کننده ایجاد نشود و هیچ مورد بستری نیز مشاهده نشده است که این موضوع با توجه به ظرفیت پر تخت های بیمارستانی بسسیار حائز اهمیت است. از نظر عوارض جانبی نیز این واکسن هیچ عارضه جانبی شدیدی نداشته است.

در این جلسه درباره اثربخشی و ایمنی واکسن کووید_19 شرکت آسترازنکا عنوان شد که مطالعه بالینی این واکسن در دو رژیم نیم دوز-فول دوز و فول دوز-فول دوز (هر دو با 4 هفته فاصله بین دو دوز) انجام شده است که مجموعا روی 23000 داوطلب انجام شده است. بر اساس آنالیز انجام شده روی نیمی از این داده ها (11636 داوطلب)، رژیم نیم دوز-فول دوز 90 درصد اثربخشی و رژیم فول دوز-فول دوز 62 درصد اثربخشی داشته است. هیچ گونه عارضه جانبی جدی در افراد دریافت کننده این واکسن دیده نشده است. با این حال میزان عوارض جانبی در رژیم با اثربخشی 90% کمتر نیز بوده است.

ضمن آنکه هیچکدام از افراد دریافت کننده این واکسن به کووید 19 شدید یا منجر به بستری مبتلا نشده اند. و این واکسن موجب ایجاد پیک سطح آنتی بادی شبیه موارد ابتلایی به این بیماری می شوند.

در 100 درصد دریافت کنندگان، پاسخ ایمنی از طریق T cellها با این واکسن در هفته اول ایجاد شده است و در روز 14 به پیک خود رسیده است و تا دو ماه بعد از تزریق واکسن باقیمانده است.

یکی از مزایای واکسن آسترازنکا نسبت به واکسن های دیگر شرایط نگهداری آن است به طوری که شرایط نگهداری این واکسن در دمای 2-8 درجه سانتیگراد است و ویال های این واکسن چند دوزی بوده و هر ویال تا 24 ساعت بعد از برداشتن اولین دوز امکان نگهداری و استفاده دارد ضمن آنکه هر ویال قبل از برداشتن اولین دوز تا 6 ماه قابل نگهداری است.

در تشریح چگونگی تولید و تامین واکسن آسترازنکا همچنین مطرح شد که برنامه ریزی برای تولید 3 میلیارد دوز واکسن و ایجاد دسترسی عادلانه به این واکسن برای تمامی دنیا انجام شده است و شرکت آسترازنکا با 10 شریک خود که شامل داروسازی های معتبر دنیا و با ظرفیت تولید بالا هستند مناطق

منطقه خاورمیانه، روسیه، ایران، آسیای میانه،کشور های شمال آفریقا و برخی از کشورهای اروپای شرقی (حوزه بالکان) زیرمجموعه شرکت RPharm روسیه از شرکای شرکت استرازنکا است و همچنین شرکت SII (انستیتو سرم هند) مسئول تولید برای کشور های هند، کشورهای جنوب شرقی آسیا و بخش مرکزی و جنوبی قاره آفریقا است

مختلف جهان را تحت پوشش قرار داده اند. منطقه خاورمیانه، روسیه، ایران، آسیای میانه،کشور های شمال آفریقا و برخی از کشورهای اروپای شرقی (حوزه بالکان) زیرمجموعه شرکت RPharm روسیه از شرکای شرکت استرازنکا است و همچنین شرکت SII (انستیتو سرم هند) مسئول تولید برای کشور های هند، کشورهای جنوب شرقی آسیا و بخش مرکزی و جنوبی قاره آفریقا است.

بر اساس اظهارات مدیران ارشد آسترازنکا، تولید انبوه واکسن در حال انجام بوده و به زودی مراحل تستهای Quality validation انجام خواهد شد. ظرفیت تولید به تدریج افزایش خواهد یافت و قیمت گذاری این واکسن در زمان پاندمی بر اساس سیاست عرضه بدون سود تجاری (Zero Profit) انجام می شود بنابراین قیمت این واکسن در مقایسه با نمونه های دیگر بسیار ارزان تر است. ضمن آنکه این شرکت نیز مانند سایر تولید کنندگان معتبر این واکسن بخشی از تولیدات خود را از طریق COVAX عرضه خواهد کرد اما همچنان هیچ زمانبندی برای آن مسیر تعیین نشده است.