انتقاد هاشمی‌طبا از طرح‌های یک شبه‌ی مجلس

مصطفی‌ هاشمی‌طبا در روزنامه ایران نوشت: لوایح پس از تصویب مجلس به قانون تبدیل می‌شود، اما اگر مجلس راهکارها یا برنامه‌هایی داشته باشد با ارائه در صحن و تصویب می‌تواند آن را به‌صورت برنامه قانونی برای اجرا به دولت بدهد.

می‌دانیم که مجلس برای ارائه طرح‌ها و برنامه‌ها دستش باز است، اما موضوع مهم این است که درخواست‌هایی که به‌صورت قانون از طرف مجلس برای اجرا به دولت واگذار می‌شود باید شفاف باشد. کشور در حال حاضر به‌خاطر تحریم‌ها شرایط خاصی دارد. مشکلات اقتصادی که از قبل وجود داشته در زمان تحریم تشدید می‌شود؛ می‌دانیم منابع دولت کاهش یافته است پس تمام برنامه‌ها باید با توجه به شرایط تحریم و کاهش منابع باشد.

اگر نمایندگان مجلس می‌خواهند برای حل مسائل برنامه بدهند باید بدانند مشکلات به‌صورت موضعی حل نمی‌شود، بخصوص در شرایط فعلی که منابع بشدت کم، ارتباطات بین‌المللی در سطح پایین و ارتباطات بانکی قطع شده است. طرح‌های موضعی و بدون منابع مشخص در شرایط فعلی قابلیت اجرایی ندارد. مجلس نمی‌تواند مثلاً در شرایط سخت اقتصادی نسخه‌ای بپیچد که مشکلات را بیشترمی‌کند. طرح‌هایی مثل کالای یارانه‌ای یا کوپنی که مجلس تصویب کرده منابع مشخص ندارد. وقتی مجلس طرح حمایتی دارد لزوماً باید منابع آن برای اجرا در اختیار دولت باشد. مجلس هر طرحی دارد و آن را قانون و به دولت ابلاغ می‌کند، باید منابع آن هم مشخص باشد؛ دولت منابعی ندارد تا هزینه کند. دولت بدون قانون به منابع دسترسی ندارد.

پس بهتر است تأکید کنم که طرح‌های یک شبه هیچ کمکی به بهتر شدن وضعیت اقتصاد نمی‌کند. گاهی اوقات به نظر می‌رسد طرح مشخصی برای حل مسائل کشور وجود ندارد؛ با تصویب شتاب‌زده طرح‌ها نمی‌توان مشکلات را حل کرد. مسائل موضعی حل نمی‌شود.

وقتی تحریم هستیم و صحبت از مقاومت و مبارزه می‌کنیم، پس برنامه‌ها و طرح‌ها نباید انبساطی باشد. برنامه‌ها باید ریاضتی باشد؛ در حالی که طرح‌هایی مانند پرداخت دوباره یارانه یا تولید انبوه مسکن از منابع دولتی، طرح‌هایی انبساطی است که شرایط اجرایی ندارد، البته مجلس با نظارت دقیق باید پیگیر اجرای قانون باشد. برنامه‌های توسعه ای همه «قانون» و لازم الاجرا است، اما برنامه چهارم و پنجم در دولت قبل اجرا نشد و مجلس آن زمان دولت را ملزم به اجرای قانون نکرد.

در زمان تحریم چون فراهم کردن برخی امکانات به ارتباطات بین‌المللی بستگی دارد، پس همه امکانات را در اختیار نداریم، البته کارهایی هم هست که درداخل باید انجام شود و انجام آن با هماهنگی مجلس به قوه مجریه خواهد بود؛ اگر طرح و برنامه مشخصی برای حل مشکلی نداریم، لازم نیست حتماً خودمان را به ارائه برنامه ملزم کنیم؛ اگر کسی از من سؤال کند مثلاً برای حل این مشکل، چه برنامه ای دارید؟ می‌گویم برنامه‌ای ندارم نباید ادعا کنیم برای هر شرایطی می‌توانیم کارگشا باشیم؛ باید بر اساس شرایط، برنامه‌های آینده کشور را بنویسیم. بهتر آن است که زیاده‌خواهی و ادعا در حل تمام مشکلات را نداشته باشیم.

تأکید می‌کنم مجلس هم در تصویب قوانین با ارائه طرح‌ها باید بر توانایی‌ها تکیه کند، مثلاً اگر در حل مسائل بین‌المللی، بخشی دیگر توانایی بیشتری دارد، باید کار را به آن واگذار کرد؛ همراهی با دولت این است، انتقادات باید منصفانه باشد. دولت هم در انتظار ارائه راهکارها ازسوی مجلس است؛ برای ارائه راهکار نیازی به اتهام زدن نیست، مجلسی‌ها باید راه را نشان دهند.